مطالعات روان‌شناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

اثربخشی آموزش کفایت اجتماعی مبتنی بر مدل فلنر بر سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان قربانی قلدری با توجه به نوع جهت گیری اهداف اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد روانشناسی دانشگاه تبریز

2 دانشیار علوم تربیتی دانشگاه تبریز

3 دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی دانشگاه تبریز

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش کفایت اجتماعی مبتنی بر مدل فلنر بر سازگاری اجتماعی دانش­آموزان قربانی قلدری با توجه به نقش جهت­گیری اهداف اجتماعی بود.طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه شامل دانش­آموزان دختر قربانی قلدری در مدرسه بود که در پایه هفتم و هشتم دوره اول مقطع متوسطه مشغول به تحصیل بودند. نمونه شامل 96 دانش‌آموز قربانی قلدری بود که با توجه به نوع جهت گیری اجتماعی به طور تصادفی در گروه­های آزمایش وکنترل منسوب شدند (گروه آزمایش= 48 نفر، گروه کنترل= 48 نفر). برای جمع­آوری داده­ها از مقیاس قربانی قلدری کالیفرنیا، جهت گیری اهداف پیشرفت اجتماعی و سازگاری اجتماعی استفاده شد. آموزش کفایت اجتماعی برای گروه آزمایش در 12 جلسه به مدت شش هفته ارائه گردید و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیری دو راهه نشان داد که آموزش کفایت اجتماعی بر افزایش سازگاری دانش­آموزان قربانی قلدری اثربخش است و این افزایش در گروه­های  تبحری اجتماعی و عملکردگرایی اجتماعی بود اما در افزایش سازگاری اجتماعی گروه عملکردگریزی اجتماعی تأثیری دیده نشد. در مجموع نتایج حاکی از آن است که می­توان ازآموزش کفایت اجتماعی مبتنی بر مدل فلنر برای  افزایش سازگاری دانش­آموزان قربانی قلدری استفاده کرد.     

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Social Competence Training based on Felner Model on Social Adjustment of Students Being Bullying Victims, with Regards to the Type of Social Goal Orientation

نویسندگان [English]

  • Mansour Bayrami 1
  • Touraj Hashemi Nosratabad 1
  • Rahim Badri Gargari 2
  • Solmaz Dabiri 3

1 Professor, Faculty of Psychology, Tabriz University

2 Associate Professor, Faculty of Educational Science, Tabriz University

3 Ph.D. Candidate of Educational Psychology, Tabriz University

چکیده [English]

The aim of the present research was to study the effectiveness of social competence training based on Flener model on social adjustment of students who are bullying victims according to the role of social goal orientation. Research design was a quasi-experimental method along with pre-test/post-test and control group. The population consisted of girl victims who were studying at 7th and 8th grade in first stage of secondary school. Sample consisted of 96 victim students that were randomly assigned to experimental (n=48) and control (n=48) groups according to their type of social goal orientation. California Bullying Victimization Scale, Social Achievement Goal Orientation and social adjustment scales were used. Social competence training was conducted in 12 sessions during six weeks for experimental group and control group received no training. The results of the two-way univariate the analysis of covariance showed that the training is effective on increasing the social adjustment of the victims. This increase was in social mastery and in social performance-approach groups, but not in social performance- avoidance group. Overall, the results indicate that social competence training can be used to promote the social adjustment of bullying victims.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social competence
  • Felner Model
  • adjustment
  • Bullying Victim
  • Social Goal Orientation
مراجع
اکبری، ابوالقاسم. (1388). راهنمایی سازگاری، تحصیلی و شغلی. تهران: رشد و توسعه: ساوالان.
بدری گرگری، رحیم؛ حسینی نسب، سید داوود؛ حقی، حبیب اله. (1389). رابطه اهداف پیشرفت اجتماعی و مهارت­های ارتباط میان فردی در دانشجویان دانشگاه تبریز. مطالعات روان شناختی، 6 (3)، 44- 29.
برغندان، سپیده؛ ترخان، مرتضی؛ قائمی خمامی، نیما. (1391). تعیین اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر رشت. مطالعات روان­شناسی بالینی، 2(8)، 165-140.
بهرام­گیری، فاطمه. (1380).  بررسیتأثیرآموزشمهارت حلمسئلهدربهبودمهارت­هایاجتماعیدانشآموزان عقبماندهذهنیخفیف. پایان نامه کارشناسی ارشد، چاپ نشده، دانشگاه تربیت معلم.
جلیل آبکنار، سیده سمیه؛ عاشوری، محمد؛ پور محمد رضای تجریشی، معصومه. (1391). اثربخشی آموزش کفایت اجتماعی بر رفتار سازشی دانش آموزان کم توان ذهنی. فصلنامه توانبخشی، 13(5)، 113- 104.
جمالی پاقلعه، زیور؛ جمالی پاقلعه، سمیه؛ جدیدی فیقان، مهناز و نظری بدیع، مرضیه (1393). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر نوجوان. دانشوپژوهشدرروانشناسیکاربردی، 15(4) پیاپی 58، 121-129.
راینیکه، مارک ای؛ داتیلییو، فرانک ام؛ فریمن، آرتور. (1379). شناخت درمانی در کودکان و نوجوانان "مطالعات موردی بالینی". ترجمه: جواد علاقبند راد و حسن فرهی تازه کنده. تهران: بقعه.
سعیدیان، فاطمه؛ نیلی، محمد رضا. (1391). بررسی تأثیر آموزش ابراز وجود بر سازگاری اجتماعی و خودپنداره مثبت زنان سرپرست خانوار. مطالعات روان­شناسی بالینی، 2(6)، 24-1.
سینها، ای. کی. پی؛ سینک، آر. پی. (1380). راهنمایپرسشنامهسازگاری دانش­آموزاندبیرستانی. ترجمه ابوالفضل کرمی. تهران: مؤسسه روان تجهیز سینا.
نویدی، احد. (1387). تأثیرآموزش مدیریت خشم بر مهارت‌های سازگاری پسران دوره متوسطه شهر تهران. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 14 (4)، 403-394 .
واحدی، شهرام؛  فتحی­آذر، اسکندر .(1385). آموزش کفایت اجتماعی در کاهش پرخاشگری پسران پیش دبستانی: گزارش 6 مورد. فصلنامهاصولبهداشتروانی، 8(31و32): 140-131.
یاراحمدیان، نسرین. (1391). ارتقای توانمندی‌های فردی- اجتماعی و سلامت عمومی نوجوانان از طریق افزایش کفایت اجتماعی آنان. مجلهعلومرفتاری، 6(3)، 288- 279.
Bierman, K. L. and Furman, W. (1984). The Effects of Social Skills Training and Peer Involvement on the Social Adjustment of Preadolescents. Child Development, 55(1), 151-162.
Biggs, B.K; Vernberg, E; Little, T.D; Dill, E.J; Fonagy, P; and Twemlow, S.W. (2010). Peer victimization trajectories and their association with children’s affect in late elementary school. International Journal of Behavioral Development, 34(2), 136–146.
Blackwell, L. S; Trzesniewski, K. H; and Dweck, C. S. (2007). Implicit theories of intelligence predict achievement across an adolescent transition: A longitudinal study and an intervention. Child Development, 78, 246–263.
Bruyan, E. H; Cillessen, A. H. and Wissink, I. B. (2010). Associations of peer acceptance and perceived popularity with bullying and victimization in early adolescence. Journal of early adolescence, 30 (4), 543-566.
Buhs, E; Ladd, G; and Herald, S. (2006). Peer exclusion and victimization: Processes that mediate the relation between peer group rejection and children’s classroom engagement and achievement? Journal of Educational Psychology, 98, 1-13.
Cook, C. R; Williams, K. R; Guerra, N. G; Kim, T. E. and Sadek, S. (2010). Predictors of Bullying and Victimization in Childhood and Adolescence: A Meta-analytic Investigation. School Psychology Quarterly, 25(2), 65–83.
DeRosier, M. E. (2004). Building Relationships and Combating Bullying: Effectiveness of a School-Based Social Skills Group Intervention. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 33(1), 196–201.
Donnon, T. (2010). Understanding How Resiliency Development Influences Adolescent Bullying and Victimization. Canadian Journal of School Psychology, 25(1), 101–113.
Dweck, C. S. and Leggett, E. L. (1988). Asocial–cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 25, 109–116.
Felix, E. D; Furlong, M. J. and Austin, G. (2009). A Cluster Analytic Investigation of School Violence Victimization among Diverse Students. Journal of Interpersonal Violence, 24(10), 1673-1695.
Fox, L. C. and Baulton, J. M. (2005). The social skills problems of victims of bullying: Self, peer and teacher perceptions. British Journal of Educational Psychology, 75, 313–328.
Koiv, K. (2012). Social Skills Training as a mean of improving intervention for bullies and victims. Social and Behavioral Sciences, 45, 239 – 246.
Kokkinos, C. M. and Kipritsi, E. (2012). The relationship between bullying, victimization, trait emotional intelligence, self-efficacy and empathy among preadolescents. Social Psychology of Education, 15(1), 41-58.
Ladd, G. W; Kochenderfer, B. J; and Coleman, C. C. (1997). Classroom peer acceptance, friendship, and victimization: Distinct relational systems that contribute uniquely to children's school adjustment? Child Development, 68, 1181–1197.
Llewellyn, N. and Rudolph, K. D. (2014). Individual and Sex Differences in the Consequences of Victimization: Moderation by Approach and Avoidance Motivation. Developmental Psychology, 50 (9), 2210–2220.
MacCuspie, P. A. (1996). prompting acceptance of children with disabilities: from tolerance to inclusion. Halifax, Novascotia: Atlantic Provinces Special Education Authority.
Mendez, F. X; Hidalgo M. D. and Inglés, C. (2002). The Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters: Psychometric properties of the Spanish translation in the adolescent population. European Journal of Psychological Assessment, 18(1), 30-42.
Mouratidis, A; and Sideridis, G. (2009). On social achievement goals: their relations with peer acceptance, classroom belongingness, and perceptions of loneliness. The Journal of Experimental Education, 77(3), 285-307.
Nikitin, J. and Freund, A. M. (2010). When wanting and fearing go together: The effect of co-occurring social. European Journal of Social Psychology. 40, 783–804.
Oreyzi, H. R; Akhbari, M. S; Askari, A. and Darami, Z. (2013). The Effect of Mastery Goal Orientation and Error Management on Developing Students’Skills in the BalancedScore Card Training and Decreasing Their Frustration in the Training Process. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 3(6), 433-442.
Peguero, A. A. (2012). Schools, Bullying, and Inequality: Intersecting Factors and Complexities with the Stratification of Youth Victimization at School. Sociology Compass, 6(5), 402–412.
Rahmati, B; Adibrad, N; Tahmasian, K. and Saleh sedgh pour, B. (2010). The Effectiveness of life skill training on social adjustment in children. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 870-874.
Rudolph, K. D. (2010). Implicit Theories of Peer Relationships. Social Development, 19(1), 113-129.
Ryan, A. and Shim, S. S. (2006). Social achievement goals: The nature and consequences of different orientations toward social competence. Personality and Social Psychology Bulletin, 32(9), 1246–1263.
Ryan, A. and Shim, S. S. (2008). An exploration of young adolescents' social achievement goals and social adjustment in middle school. Journal of Educational Psychology, 100(3), 672–687.
Rudolph, K. D; Abaied, J. L; Flynn, M; Sugimura, N. and Agoston, A. M. (2011). Developing Relationships, Being Cool, and Not Looking like a Loser: Social Goal Orientation Predicts Children’s Responses to Peer Aggression. Child Development, 82(5), 1518–1530.
Sapouna, M. and Wolke, D. (2013). Resilience to bullying victimization: the role of individual, family and peer characteristics. Child Abuse & Neglect, 37(11), 997-1006.
Shim, S; Cho, Y. and Wang, C. (2013). Classroom goal structures, social achievement goals, and adjustment in middle school. Learning and Instruction, 23, 69–77.
Shim, S. S. and Finch, W. H. (2014). Academic and social achievement goals and early adolescents' adjustment: A latent class approach. Learning and Individual Differences, 30, 98-105.
Shim, S. S; Kiefer, S. M. and Wang, C. (2013). Help-seeking amongst peers: The role of goal structure and peer climate. The Journal of Educational Research, 106, 290–300.
Shim, S. S; & Ryan, A. (2012). Implications of social goals for social behaviors and adjustment during the first semester of college. Motivation and Emotion, 36, 504-515.
Talepasad, S; and Keshaavarzi, Z. (2012). Predictors of Avoidance of Help-Seeking: Social Achievement Goal Orientation, Perceived Social Competence and Autonomy. World Applied Sciences Journal, 17(5), 637-642.
Talepasand, S; Alijani, F. and Bigdeli, I. (2010). Social Achievement Goal Theory in Education: A Validity and Reliability Study. Journal of Technology & Education, 4(4), 275 – 285.
Visconti, K. J; Ladd, B. K. and Clifford, C. A. (2013). Children's attributions for peer victimization: A social comparison approach. Journal of Applied Developmental Psychology, 34(6), 277-287.
Wade, E. L. (2007). Resilient Victims of School Bullying: Psychological Correlates of Positive O
مطالعات روان‌شناسی بالینی
دوره 6، شماره 23
شهریور 1395
صفحه 1-24
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار