نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی دانشگاه پیام نور مرکز قم

2 دانشیار روانشناسی دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب

3 مربی روانشناسی دانشگاه پیام نور مرکز سمیرم

4 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان تاثیر رفتار درمانی دیالکتیک بر افزایش تمایزیافتگی خویشتن در زنان مبتلا به همبودی اختلالات شخصیت مرزی و سوء مصرف مواد انجام شد. پژوهش در چارچوب طرح­های تجربی تک آزمودنی با استفاده از طرح خطوط پایه چندگانه پلکانی انجام شد. بر اساس میزان تمایل به شرکت در پژوهش، مصاحبه تشخیصی ساختاریافته و ملاک­های ورود، از میان بیماران زن مبتلا به همبودی اختلالات شخصیت مرزی و سوء مصرف مواد چهار نفر به­صورت هدفمند انتخاب شدند. هر چهار آزمودنی در خلال دوازده جلسه تحت رفتار درمانی دیالکتیک قرار گرفتند. به­منظور سنجش تمایزیافتگی خویشتن از پرسشنامه تمایزیافتگی خویشتنDSI-R  که توسط اسکوورون (1998) ساخته شد، استفاده شد. رفتار درمانی دیالکتیک موجب افزایش چشم­گیر نمرات تمایزیافتگی خویشتن در زنان مبتلا به همبودی اختلالات شخصیت مرزی و سوء مصرف مواد شد، به­طوری که نمرات در طی دوازده جلسه مداخله افزایش قابل ملاحظه­ای نسبت به نمرات خط پایه داشتند. بازبینی نمودارهای اثربخشی و اندازه­ی اثر بیانگر افزایش معنادار تمایزیافتگی خویشتن در آزمودنی­ها بود. مداخله رفتاردرمانی دیالکتیک می­تواند در کمک به افزایش تمایزیافتگی خویشتن موثر واقع شود و تلویحات کاربردی مطلوبی در زمینه درمان و پیشگیری از سوء مصرف مواد دارد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Dialectic Behavior Therapy to Increase the Self-Differentiation in Women with Borderline Personality Disorder and Substance Use

نویسندگان [English]

  • Alireza Aghayousefi 1
  • Mohammad Oraki 2
  • Tahereh Ghorbani 3
  • Maliheh Mahdieh 4

1 Associate Professor of Psychology, Payame-Noor University

2 Associate Professor of Psychology, Payame-Noor University

3 Teacher Assistant of Psychology, Payame-Noor University

4 M.A. in Clinical Psychology, Kharazmi University

چکیده [English]

This study aimed to determine the effectiveness of dialectic behavior therapy to increase the differentiation of self in women with borderline personality disorders and drug abuse was conducted. Experimental research designs with a single subject using the multi-stepped base lines were used. Based on the desire to participate in the research, structured diagnostic interview and entry criteria, among female patients with borderline personality disorders and substance abuse, four people were chosen. All four subjects were dialectic behavior therapy sessions during the twelve. In order to assess the differentiation of self-differentiation of self-DSI-R questionnaire by Askvern (1998) was built, was used. Dialectic behavior therapy can dramatically increase the differentiation between themselves in women with borderline personality disorders and substance abuse, so that scores during the intervening twelve sessions has increased substantially compared to baseline scores. Graphs review the effectiveness and effect size indicates a significant increase in participants was self-differentiation. Dialectic behavior therapy interventions can be effective in helping to increase the differentiation of self and a good practical implication in the treatment and prevention of substance abuse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dialectic behavior therapy
  • substance abuse
  • self-differentiation
حسینیان، سیمین و نجفلوی، فاطمه .(1390). رابطه تمایزیافتگی خود با نشانه‌های روانشناختی و جسمی در زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره. زن و مطالعات خانواده، سال 3، شماره 11، 29-44.
شفیعی، عباس .(1387). اعتیاد، جرم یا بیماری، انتشارات معاونت پیشگیری سازمان بهزیستی ایلام.
فرنام، علی؛ برجعلی، احمد؛ سهرابی، فرامرزی و فلسفی نژاد، محمدرضا. (1393). اثربخشی مدل پیشگیری از بازگشت بر پایه ذهن آگاهی (MBRP) در پیشگیری از بازگشت و افزایش مهارت‌های مقابله‌ای در افراد وابسته به مواد افیونی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی. شماره شانزدهم،99-79.
کاظمیان، سمیه و دلاور، علی. (1391). بررسی رابطه بین تمایزیافتگی با میزان تمایل به اعتیاد در مردان متأهل. فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، شماره چهارم، سال چهارم، 115-105.
ناصری، اسماعیل؛ سهرابی، فرامرز؛ برجعلی، احمد و فلسفی نژاد، محمدرضا. (1393). اثربخشی طرحواره درمانی دو وجهی در درمان وابستگی به هروئین همبود با اختلال شخصیت ضد اجتماعی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی. شماره هجدهم، 97-75.
نریمانی، مهدی؛ هاشمی، تورج؛ قاسم زاده، ابولفضل؛ ماشینچی عباسی، نعیمه و فتوحی بناب، سکینه. (1389). آموزش خودمتمایزسازی بوئن و عود نشانه‌های سوء مصرف مواد. اعتیاد پژوهی، 11، 63-45.
نیکخواه، سمانه؛ یونسی، سیدجلال و برجعلی، احمد. (1391). مقایسه اثربخشی آموزش گروهی تنظیم منابع شناخت خود و تمایزیافتگی بر ارتقای سلامت روان زنان تازه طلاق گرفته شهر تهران سال 1389. فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال ششم، شماره 19، 199-179
Beebe, R & Frisch, N. (2009). Development of the Differentiation of Self and Role Inventory for Nurses(DSRI-RN):A tool to measure internal dimensions of workplace stress. Nursing outlook, 57(5), 240-245.
Besharat, MA. Ghafouri, B. Rostami, R. A. (2007).  Comparative study of attachment styles in persons with or without substance use disorders. Research in Medicine. 31(3): 265-271.
Elieson, M. V. & Rubin, L. J. (2001). Differentiation of self and major depressive disorders: A test of Bowen theory among clinical, traditional, and internet groups. Family Therapy, 29, 125–142.
Jounson, P; Walter, B & Seeman. (2003).Ego identity status: A step in the differentiation process. Journal of counseling & development, 81(2), 23-29.
Linhan, M. M; Comtois, K. A; Murray, A. M; Brown, M. Z; Gallop, R. J; Heard, H. L; Korslund, K. E; Tutak, D. A; Reynolds, S. P. & Lindenboim, N. (2006). Two-Year Randomized Controlled Trial and Follow-up of Dialectical Behavior Therapy vs Therapy by Experts for Suicidal Behaviors and Borderline Personality Disorder. jama psYCHIATRY. VOL 6, NO 7. 3-10.
Newcomb, MD. & Richardson, MA. (2000). Substance use disorders. In Hersen RT, Ammerman (Eds.). Advanced Abnormal Child Psychology, Newjersy: Lawrence Erlbaum Associated Publishers.
Peleg, O. (2004). Differentiation and test anxiety in adolescents. Journal of Adolescence, 27, 645–662.
Peleg, O. (2002). Bowen theory: A study of differentiation of self and students’ social anxiety and physiological symptoms. Contemporary Family Therapy, 25, 355–369.
Peleg, O. & Yitzhak, M. (2010). Differentiation of self and separation anxiety: Is there a similarity between spouses?. Contemporary Family Therapy, 32, 25–36.
Peleg, O. & Rahal, A. (2012). Physiological symptoms and differentiation of self: A cross-cultural examination. International Journal of Intercultural Relations, 36, 719–727.
Peleg, O. & Zoabi, M. (2014). Social anxiety and differentiation of self: A comparison of Jewish and Arab college student. Personality and Individual Differences, 68, 221-228.
Peleg, O; Halaby, E. & Whaby, E. (2006). The relationship of maternal separation anxiety and differentiation of self to children’s separation anxiety and adjustment  to kindergarten: A study in Druze families. Journal of Anxiety Disorders, 20, 973–995.
Singh. NK; Bhattacharjee. D; Das, B; Kumar; M. (2009). Interaction Patterns Indian families with Alcohol dependent persons. Hong Kong Psychiatry. 19(3):117-120.
Skowron, E. A. (2000), The Role of Differentiation of Self in Marital Adjustment. Journal of Counseling Psychology, 47, 229-237
Skowron, E. A; Stanley, K. & Shapiro, M. (2009). A longitudinal perspective on differentiation of self, interpersonal and psychological well-being in young adulthood. Contemporary Family Therapy, 31, 3–18.
Thorberg, F. A. & Lyvers, M. (2006). Attachment, fear of intimacy and differentiation of self among client in substance use disorder treatment facilities. Addictive Behaviors, 31, 732-737.
Tuason, M.T, & Friedlander, M. (2000). Do Parent`s Differentiation levels Predict Those Of Their Adult children? And Other Test of Bowen Theory In Philippine Sample. Journal of counseling psychology. 47, 24-35.