نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

انگیزش درمان و خودکارآمدی ترک به عنوان متغیرهای روانشناختی از عوامل مهم درمان موفق در ترک مواد محسوب می‌شوند، بنابراین شناسایی پروتکل‌های آموزشی جهت افزایش انگیزش درمان و خودکارآمدی ترک برای افراد تحت درمان دارای اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکارآمدی ترک و انگیزش‌ درمان در افراد وابسته به مواد انجام شد. روش تحقیق از نوع آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون، پس-آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران مرکز ترک اعتیاد تسلیم آرامش شهرستان تالش در سال 1397 بودند. که از میان آنان، 30 نفر با تشخیص وابستگی به مواد افیونی (بر پایه معیارهای تشخیصیDSM-V ) که مرحله سم‌زدایی را به پایان رسانده بودند به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و گروه کنترل گمارده شدند و به پرسش‌نامه‌های انگیزش درمان میلر و تونیگان (1996) و پرسشنامه خودکارآمدی ترک برامسون (1999) پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند‌متغیری نشان داد پس از تعدیل نمرات پیش‌آزمون، بین گروه آزمایش و کنترل در متغیر انگیزش درمان و خودکارآمدی ترک تفاوت معنی‌دار بود (05/0P). با توجه به‌ یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش ‌و تعهد بر انگیزش درمان و خودکارآمدی ترک بیماران وابسته به مواد تأثیر معنی‌داری دارد. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش ‌و تعهد موجب افزایش انگیزش درمان و خودکارآمدی ترک در افراد وابسته به مواد شده است؛ بنابراین به متخصصان فعال در درمان روانشناختی اعتیاد و مراکز ترک اعتیاد پیشنهاد می‌شود که از پروتکل روان‌‌‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد جهت افزایش انگیزش درمان و خودکارآمدی ترک آزمودنی‌های تحت درمان استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment-Based Psychotherapy on Treatment Motivation and Quit Self-efficacy in Addicts

نویسندگان [English]

  • Esa Jafari 1
  • Fatemeh Haghighat 2
  • Fereshteh Pourmohseni 1

1 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Master of General Psychology, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of the present study was to evaluate the effectiveness of acceptance and commitment based psychotherapy on quit self-efficacy and treatment motivation in substance abusers. The research method was experimental and with pre-test design, post-test with control group. The statistical population of the study consisted of all patients in Talesh addiction treatment center who were treated in the second half of 2018. From among the above statistical population,30 people were selected by availabel sampling method with diagnosis of opioid dependence (based on DSM-V diagnostic criteria) who completed the detoxification stage and randomly divided into experimental and control groups. The control group was assigned. The tools used in this study were Miller and Tonigan's Motivation Therapy Questionnaire and the Bramson quit Self-efficacy Questionnaire. The results of multivariate analysis of covariance showed that after adjusting for pre-test scores, there was a significant difference between the experimental and control groups in the treatment motivation variable, as well as the significant difference between the experimental and control groups in the quit self-efficacy variable. There were cracks. According to the findings of this study, it can be concluded that acceptance and commitment based psychotherapy have a significant effect on motivation for treatment and self efficacy of drug-dependent patients. According to the findings of the present study, it can be said that acceptance and commitment based psychotherapy have increased motivation for treatment and quit self-efficacy in substance abusers, so it is important for specialists active in psychological treatment of addiction and abandonment centers. Addiction is suggested to be used in this training protocol to increase treatment motivation and self-efficacy of quitting subjects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment
  • Treatment Motivation
  • Quit Self-efficacy
  • substance Dependence
جعفری، مصطفی.، شهیدی، شهریار.، عابدین، علیرضا (1388). مقایسه اثربخشی درمان­های فرانظری و شناختی-رفتاری بر بهبود خودکارآمدی پرهیز در نوجوانان پسر وابسته به مواد. تحقیقات علوم رفتاری، (1)7، 12-1.
حبیبی، رحیم.، کارشکی، حسین.، دشتگرد، علی.، حیدری، عباس.، طلایی، علی (1391). رواسازی و تعیین پایایی پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون. مجله پزشکی حکیم، (1)، 15، 59-53.
دلاور، محمد.، گودرزی، محمدعلی.، وطن خواه، محمد (1395). اثر بخشی درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک مواد و ولع مصرف معتادان تحت درمان نگهدارنده متادون. مجله دستاوردهای روان­شناسی بالینی، (2)2، 22-1.
صمدی، افتخارسادات.، حسن زاده، رمضان.، دوستی، یارعلی (1397). اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انگیزش پیشرفت تحصیلی و کیفیت زندگی در مدرسه دانش آموزان دختر متوسطه شهر ساری. سلامت اجتماعی، (2)5، 158-151.
ممتازی، سعید. (1384). خانواده و اعتیاد. تهران. نشر مهدیس.
Alexander, A. C., Hébert, E. T., Businelle, M. S., & Kendzor, D. E. (2019). Everyday discrimination indirectly influences smoking cessation through post-quit self-efficacy. Drug and alcohol dependence, 198, 63-69.‏
Bandura, A. (1986). The explanatory and predictive scope of self-efficacy theory. Journal of social and clinical psychology, 4(3), 359-373.‏
Barreto, M., Tran, T. A., & Gaynor, S. T. (2019). A Single-Session of Acceptance and Commitment Therapy for Health-Related behavior change: An Open Trial with a nonconcurrent matched comparison group. Journal of Contextual Behavioral Science, 13, 17-26.
Birtel, M. D., Wood, L., & Kempa, N. J. (2017). Stigma and social support in substance abuse: Implications for mental health and well-being. Psychiatry Research, 252, 1-8.‏
Bricker, J. B., Mull, K. E., Kientz, J. A., Vilardaga, R., Mercer, L. D., Akioka, K. J., & Heffner, J. L. (2014). Randomized, controlled pilot trial of a smartphone app for smoking cessation using acceptance and commitment therapy. Drug and alcohol dependence, 143, 87-94.‏
Dennis, M., Scott, C. K., & Funk, R. (2003). An experimental evaluation of recovery management checkups (RMC) for people with chronic substance use disorders. Evaluation and program planning, 26(3), 339-352
Dolan, S. L., Martin, R. A., & Rohsenow, D. J. (2008). Self-efficacy for cocaine abstinence: Pretreatment correlates and relationship to outcomes. Addictive behaviors, 33(5), 675-688.‏
Downey, L., Rosengren, D. B., & Donovan, D. M. (2000). To thine own self be true: Self-concept and motivation for abstinence among substance abusers. Addictive Behaviors, 25(5), 743-757.
Drieschner, K. H., Lammers, S. M., & van der Staak, C. P. (2004). Treatment motivation: An attempt for clarification of an ambiguous concept. Clinical Psychology Review, 23(8), 1115-1137.‏
Epstein, D. H; Preston, K. L; Stewart, J & Shaham, Y. (2006). Toward a model of drug relapse: an assessment of the validity of the reinstatement procedure. Journal of Psychopharmacology, 189(1), 1-16.
Goodman, I., Peterson-Badali, M., & Henderson, J. (2011). Understanding motivation for substance use treatment: The role of social pressure during the transition to adulthood. Addictive Behaviors, 36(6), 660-668.‏
Hayes, S. C. & Strosahl, K. D. (2010). A practical guide to acceptance and commitment therapy. New York, NY: Springer Press.
Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour research and therapy, 44(1), 1-25.‏
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2012). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. New York, NY, US.‏
Kadden, R. M., & Litt, M. D. (2011). The role of self-efficacy in the treatment of substance use disorders. Addictive behaviors, 36(12), 1120-1126.‏
Laudet, A. B., & Stanick, V. (2010). Predictors of motivation for abstinence at the end of outpatient substance abuse treatment. Journal of substance abuse treatment, 38(4), 317-327.‏
Litt, M. D., Kadden, R. M., & Petry, N. M. (2013). Behavioral treatment for marijuana dependence: randomized trial of contingency management and self-efficacy enhancement. Addictive behaviors, 38(3), 1764-1775.
Losada, A., Márquez-González, M., Romero-Moreno, R., Mausbach, B. T., López, J., Fernández-Fernández, V., & Nogales-González, C. (2015). Cognitive–behavioral therapy (CBT) versus acceptance and commitment therapy (ACT) for dementia family caregivers with significant depressive symptoms: Results of a randomized clinical trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 83(4), 760-772.
‏ Luoma, J. B., Hayes, S. C., & Walser, R. D. (2007). Learning ACT: An acceptance & commitment therapy skills-training manual for therapists. New Harbinger Publications.‏
Miller, W. R., & Tonigan, J. S. (1997). Assessing drinkers' motivation for change: the Stages of Change Readiness and Treatment Eagerness Scale (SOCRATES). American Psychological Association.‏
Millere, A., Pūce, A., Millere, E., Zumente, Z., Sudraba, V., Deklava, L., & Vagale, A. (2014). Treatment motivation factor analysis of patients with substance use disorders in Latvia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 159, 298-302.‏
Project Match Research Group. (1997). Matching alcoholism treatments to client heterogeneity: Project MATCH post-treatment drinking outcomes. Journal of Studies on Alcoholism, 58, 7– 29.
Smorti, M. (2014). Sensation seeking and self-efficacy effect on adolescents risky driving and substance abuse. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 140, 638-642.
Stotts, A. L., Green, C., Masuda, A., Grabowski, J., Wilson, K., Northrup, T. F., ... & Schmitz, J. M. (2012). A stage I pilot study of acceptance and commitment therapy for methadone detoxification. Drug and alcohol dependence, 125(3), 215-222.‏
Sudraba, V., Millere, A., Deklava, L., Millere, E., Zumente, Z., Circenis, K., & Millere, I. (2015). Treatment motivation differences between minnesota and methadone program patients with substance use disorder in Latvia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 205, 627-631.‏
Yıldız, E., & Aylaz, R. (2020). How Counseling Based on Acceptance and Commitment Therapy and Supported With Motivational Interviewing Affects the Perceptions of Treatment Motivation in Patients Diagnosed With Schizophrenia: A Qualitative Study. Journal of the American Psychiatric Nurses Association, 1078390320945380