نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی ودانشیار گروه روان شناسی بالینی دانشگاه شاهد

2 کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه شاهد

3 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر زوج‌درمانی مبتنی بر خود نظم‌بخشی بر کاهش تعارض‌های زناشویی انجام شد. بدین منظور، از بین جامعه آماری شامل زوجین دارای مشکلات زناشویی مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره پویش، تعداد 16 زوج انتخاب و به گونه ای تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی قرار گرفتند. نمونه‌های این پژوهش عبارت بودند از گروه آزمایش متشکل از 8 زوج که زوج‌درمانی مبتنی بر خود نظم‌بخشی را در طول 6 جلسه هفتگی دریافت کردند و گروه کنترل، متشکل از همین تعداد افراد که این درمان را دریافت نکردند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس‌آزمون بر روی دو گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید. نتایج آزمون U من ویتنی حاکی از آن بود که زوج‌درمانی مبتنی بر خود نظم‌بخشی موجب کاهش معنادار در میانگین نمرات تعارض زناشویی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید (003/0P =). همچنین این برنامه درمانی موجب کاهش معنادار در میانگین نمرات خرده مقیاس‌های تعارض زناشویی شامل تعارض‌های مربوط به رابطه جنسی (04/0P =)،  واکنش‌‌های هیجانی (008/0P=)، رابطه فردی با خویشاوندان خود (002/0P=) و جلب حمایت فرزند (047/0P=) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که زوج‌درمانی مبتنی بر خود نظم‌بخشی می‌تواند به عنوان یک برنامه درمانی مفید در کاهش تعارض‌های زوجین ناسازگار به کار رود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Self Regulation Couple Therapy on Marital Conflicts

نویسندگان [English]

  • Rasoul Roshan 1
  • Alireza Alinaghi 2
  • Azade Tavoli 3

چکیده [English]

he main purpose of this study was to investigate the effectiveness of self regulation couple therapy on marital conflicts. The populations of the study were all the couples referred to pooyesh counseling center. Sample includes 16 couples who referred to clinic during 2006 to 2007. Marital conflict was measured using the Marital Conflict Questionnaire (MCQ). This is a valid questionnaire to measure marital disagreements in couples. The results of this study using Mann-Whitney Test showed that self regulation couple therapy decreases the couple’s marital conflict (P = 0/003)  specially conflicts about sexual relationship(P = 0/04), emotional reactions (P = 0/008), family relations (P=0/002) and demand of child’s support (P = 0/047).  Findings demonstrated that this method might be an efficient way to relief marital conflicts. These findings should encourage couple therapists to consider the role self-regulation of couples as an important factor in enhancing marital adjustment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • self-regulation couple therapy
  • Marital conflict
براتی، طاهره. (1375). تأثیر تعارضات زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره. دانشگاه آزاد اسلامی رودهن.
تبریزی، مصطفی؛ دیبائیان، شهرزاد؛ جعفری، فروغ و کاردان، مژده. (1385). فرهنگ توصیفی خانواده و خانواده درمانی. تهران : انتشارات فرا روان.
ثنایی ذاکر، باقر. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران : انتشارات بعثت.
جانباز فریدونی کبری، تبریزی مصطفی، نوابی نژاد شکوه. (1387). اثربخشی زوج درمانی کوتاه مدت خودنظم بخشی بر افزایش رضایت زناشویی مراجعان درمانگاه فرهنگیان شهرستان بابل. فصلنامه خانواده پژوهی، سال چهارم، شماره 15، 213-229.
حسینی، ز. (1379). بررسی تأثیر درمان شناختی ـ‌ رفتاری به شیوه گروهی بر افزیش رضامندی زنان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
ذولفقاری مطلق، مصطفی. (1376). بررسی تأثیر زوج‌درمانی منطقی ـ هیجانی بر درمان تعارضات زناشویی، افسردگی و الگوی ارتباطی. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران انستیتو روانپزشکی ایران.
قره باغی، فاطمه و آگیلار وفایی، مریم. (1388). نقش تعارض زناشویی و ایمنی هیجانی خانواده در سلامت جسمانی و روانی- اجتماعی کودک. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. سال پانزدهم، شماره4، 359-367.
 مینوچین، سالوادور. خانواده و خانواده درمانی. ترجمه باقر ثنایی ذاکر. تهران : انتشارات امیرکبیر، 1383.
 
 
منابع انگلیسی
Andruzzi, E. A. (1988). Marital Therapy. In: Beck, C. K., Rawlins, R. P. & Williams, S. R. (Eds). Mental Health Psychiatric Nursing. U.S.A: Moseby.
Barlow, D. H. & Hersen, M. (1994). Single- case experimental designs. New York: Pergamon.
Baucom, D. H., Shoham, V., Mueser, K. T., Daiuto, A. D., Stickle, T. R. (1998). Empirically supported couple and family interventions for marital distress and adult mental health problems. Journal of Consulting and clinical psychology. 66, 53-88.
Beach, S. R. H., Fincham , F. D., Katz, J. (1998). Marital therapy in the treatment of depression: toward a third generation of outcome research. Clin Psychol Rev.18,6, 35-61.
Brody, G. H., Stoneman, Z., McCoy, J. K. (1994). Forecasting sibling relationships in early adolescence from child temperaments and family processes in middle childhood. Child Dev. 65, 771-784.
Burman, B., Margolin, G. (1992). Analysis of the association between marital relationships and health problems: an interactional perspective. Psychol Bull. 112, 39-63.
Epstein, N. & Baucom , D. H. (1993). Cognitive factors in marital disturbance. In: Dobson, K. S. & Kendall, P.C. Psychopathology and Cognition. London: Academic press.
Erel, O., Burman, B. (1995). Interrelatedness of marital relations and parent-child relations: a meta-analytic review. Psychol Bull. 118, 108-132.
Fincham, F. D., Osborne, L. N. (1993). Marital conflict and children: retrospect and prospect. Clin Psychol. Rev. 13, 75-88.
Fincham, F. D. (2003). Marital conflict: correlates, structure and context. Current direction in psychological science. 12,1, 23-27.
Grych, J. H., Fincham, F. D. (1990). Marital conflict and children’s adjustment: a cognitive contextual framework. Psychol Bull. 108, 267-290.
Halford, W. K. (2001). Brief couple therapy for couples. NewYork: Guilford publications.
Halford, W. K., Sanders, M. R. (1999). The relationship of cognition and behavior during marital interaction. Journal of Social and Clinical Psychology, 61, 51-60.
House, J. S., Landis, K. R., Umberson, D. (1988). Social relationships and health. Science 241, 540-545.
Koerner, K. & Jacobson, N. J. (1994). Emotion and behavior in couple therapy. In: Johnson, S. M. & Greenberg, L. S. The heart of the matter: perspectives on emotion in marital therapy. NewYork: Brunner/Mazel.
Margolin, G., Christensen, A., John, R. S. (1996). The continuance and spillover of everyday tensions in distressed and nondistressed families. J Fam Psychol. 10, 304-321.
O.Farrell, T. J., Choquette, K. A., Birchler, G. R. (1991). Sexual satisfaction and dissatisfaction in the marital relationships of male alcoholics seeking marital therapy. J. Stud. Alcohol. 52, 441.447.
Schiling, E., Baucom, D., Burnett, C.K., Allen, E. S., Ragland, D. (2003). Altering the course of marriage: the effect of RREP communication skills acquisition on couples risk of becoming martially distressed. Journal of Famaily Psychology. 8, 41-53.
Schmaling, K. B., Sher, T. G. (1997). Physical health and relationships. See Halford & Markman 1997, pp. 323.45.
Shadish, W. R., Montgomery, L. M., Wilson, P. & Bright, I. (1993). The effect of family and marital psychotherapies: A meta-analysis. Journal of Social and Clinical Psychology. 61, 61.
Van den Broucke, S., Vandereycken, W., Norre, J. (1997). Eating disorders and marital relationships. London: Routledge.
Weiss, R. L., Heyman, R. E. (1997). A clinical research overviewof couple interactions. In: Halford, W. K., Markman, H. The clinical handbook of marriage and couple interventions. Brisbane, Australia: Wiley.
Worthington, E. L., McCullough, M. E., Shortz, J. L., Minds, E. J., Sandage, S. J. & Chartand, J. M. (1995). Can couples assessment and feedback improve relationship, Assessment as a brief relationship enrichment procedure? Journal of Counseling Psychology. 42, 466- 475.