نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناسی ارشد علوم تربیتی بوعلی سینا همدان

چکیده

هدف: این پژوهش به منظور مقایسه سلامت روانی کارکنان بخش درمانی با کارکنان بخش غیردرمانی شهر همدان در زمستان 1391 انجام شده است. با توجه به عوامل استرس­زایی که خاص محیط­های بیمارستانی است و نیز ارتباط دایم کارکنان این محیط­ها با بیماری و مرگ انسان­ها، انتظار می رود شاغلین بخش درمانی در مقایسه با بخش غیردرمانی سلامت روانی نامطلوب­تری داشته باشند و بعلاوه زنان نیز نسبت به عوامل فوق آسیب پذیرتر باشند. روش: در این مطالعه که بصورت علی- مقایسه­ای انجام شده  125 نفر پرسنل درمانی از 4 مرکز و 98 نفر پرسنل غیردرمانی از 3 مرکز یک سازمان غیردرمانی شهر همدان به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی (GHQ-28) بود که نقطه برش در کل آزمون 23 و در زیر­ مقیاس­ها 6 در نظر گرفته شد. داده­ها با استفاده از آزمون آماری 2χ و OR تحلیل شدند. یافته ها: 6/41 درصد پرسنل درمانی و 0/49 درصد پرسنل غیردرمانی در شاخص کل، بالاتر از نقطه برش شناسایی شدند اما تفاوت شیوع اختلالات بین دو نوع سازمان در هیچیک از شاخص­ها از نظر آماری معنی­دار نبود. از سوی دیگر رابطه بین جنسیت و شیوع اختلال روانی در پرسنل درمانی معنادار بدست آمد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد ثبات در تصمیم گیری­های مدیریتی و در نتیجه افزایش پیش بینی پذیری شرایط می تواند به بهبود سلامت روانی کارمندان کمک کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Workplace and mental health: comparison of medical and non-medical staff in Hamedan

نویسندگان [English]

  • Ehsan Kive’i 1
  • Pegah Parvin 2

1 M.A. in Clinical Psychology, university of Allame Tabatabaei

2 M.A. in Education,university of Hamadan

چکیده [English]

Abstract
The study aimed to make a comparison of levels of mental health
between medical and non-medical staff in city of Hamedan in winter
2002. Considering stress factors specific to hospitals and the fact that
hospital staff are in frequent contact with human illnesses and death,
the study hypothesized and aimed to test that staff working in medical
staff working in hospitals had poorer mental health than those working
in a non-medical workplace, and that women were more vulnerable to
the stress factors. The study followed a causal-comparative design,
and the sample population included 125 medical staff member from 4
medical centers and 98 staff members from 3 non-medical centers in
city of Hamedan. Subjects were selected using convenient sampling.
The scale used was General Health Questionnaire (GHQ-28), in which
a cut-off point of 23 was considered for the scale and 6 for each
subscale. The data were analyzed using chi-square and odds ratio. The
results showed that 41.6% of the medical staff and 49% of the nonmedical staff were above the cut-off point, but that the difference
between results for each subscale was not significant in the two
groups. The relationship between gender and prevalence of mental
disorder in the medical staff was, however, significant. Based on the
results, the study suggests that stable managerial decisions, and hence
increased predictability of circumstances, can improve mental health
of the staff.

کلیدواژه‌ها [English]

  • general health questionnaire (GHQ-28)
  • Mental Health
  • medical staff
  • non-medical staff
  • Hamedan
باچر، جیمز؛ مینکا،سوزان(2007). آسیب شناسی روانی جلد اول. ترجمه یحیی سید محمدی.تهران : انتشارات ارسباران.
احمدوند ا.، سپهرمنش ز.، قریشی ف.، عصاریان ف.، موسوی غ.، ساعی ر.، اعتصام ف. (1389). بررسی شیوع اختلالات روانی در جمعیت عمومی شهر کاشان در سال 1387. مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، دوره6، شماره 2، 24-16.
اسدزندی م.، سیاری ر.، عبادی ع.، سنایی نسب ه. (1388). وضعیت سلامت روان در پرسنل نظامی. طب نظامی ، دوره 11 شماره 3، 145-131.
اصغرنژاد فرید ع. ا.، مرادی ش.، زنوزیان س. (1389). رابطه بین سلامت روان و هوش هیجانی کارکنان بانک مسکن. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 2 شماره 4، 27-9.
پالاهنگ ح.، نصر م.، براهنی م. ت.، شاه محمدی د. (1375). بررسی همه گیر شناسی اختلال‌های روانی در شهر کاشان. اندیشه و رفتار، 4، 27-19.
حجتی ح.، طاهری ن.، شریف نیا س. ح. (1389). بررسی سلامت روان و سلامت جسمانی در پرستاران شب کار شاغل در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان در سال 88-1387. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره 8 شماره 3، 149-144.
رئیسی پ.، توکلی گ. (1381). تاثیر استرس­های شغلی مدیران بیمارستان­ها و مترون­های پرستاری بر سلامت روانی و عملکرد شغلی آنان. مجله پژوهشی حکیم، دوره 5 شماره 4، 254-247.
زمانیان اردکانی ز.، کاکویی ح.، آیت اللهی م.، کریمیان س. م.، نسل سراجی ج. (1386). بررسی وضعیت روانی پرستاران شاغل در بیمارستانهای شیراز. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، دوره 5، شماره4، 54-47.
شهرکی واحد ع.، مردانی حموله م.، سنچولی ج.، حامدی شهرکی س. (1389). بررسی ارتباط سلامت روانی و استرس شغل در پرستاران. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی جهرم، دوره 8 شماره 3، 40-34. محمودی ح.، سیرتی نیر م.، عبادی ع.، تدریسی س. د.، طیبی ع. (1387). بررسی میزان فشار روانی در پرستاران بیمارستان های منتخب شهر تهران. دوماهنامه پرستاری ایران، 56، 53-47.
مردانی حموله م.، شهرکی واحد ع.، ابراهیمی ا. (1390). وضعیت سلامت روانی کارکنان پرستاری. نشریه پرستاری ایران، 74، 38-25.
نوربالا ا. ع.، محمد ک. (1379). خلاصه گزارش طرح ملی سلامت و بیماری در ایران. فصلنامه حکیم، دوره 3 شماره 3، 192-173. 
نوربالا، ا. ع.، باقری یزدی، ع.، محمد ک. (1387). اعتباریابی پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی به عنوان ابزار غربالگری اختلاالت روانپزشکی در شهر تهران-1380.  فصلنامه حکیم، دوره 11، شماره 4، 53- 47.
Appleton, K., House, A., & Dowell, A. (1998). A survey of job satisfaction, source of stress and psychological symptoms among GPs in Leeds. British Journal of General Practice, 48,1059-1063.
Baba, V., Galperin, B., Lituchy, T. (1999). Occupational mental health: a study of work-related depression among nurses in the Caribbean. International Journal of Nursing Studies 36, 163–169.
Barnett, R. C., Gareis, K., & Brennan, R. T. (1999). Fit as a mediator of relationship between work hours and burnout .Journal of occupational health psychology, 4, 307-317.
Borrill, C. S., Wall, E. D., & West, M. A., et al. (1998). Stress among staff in NHS Trusts: Institute of Work Psychology, University of Sheffield,
Bultmann, U., Kant, I., van Amelsvoort, L. G., van den Brandt, P. A., & Kasl, S. V. (2001). Differences in fatigue and psychological distress across occupations: Results from the Maastricht Cohort Study of Fatigue atWork. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 43, 976−983.
Carson, J., Brown, D., Fagin, L., Leary, J., Barlett, H. (1996). Do larger caseloads cause greater stress in community mental health nurses? Journal of Clinical Nursing 5, 133–134.
Chapman, J. (1993). Collegial support linked to reduction of job stress. Nursing Management, 24, 52–54.
Cheng, Y., Kawachi, I., Coakley, E., Schwartz, J., Colditz, G. (2000). Association between psychosocial work characteristics and health functioning in American women: Prospective study. British Medical Journal 320, 1432–1436.
Clanan, M., Wainwright, D., Forsythe, M., Wall, B., Almond, S. (2001). Mental health and stress in the workplace: the case of general practice in the UK. Social Science and Medicine, 52, 499- 507.
Decker, F. (1997). Occupational and non-occupational factors in job satisfaction and psychological distress among nurses. Research in Nursing and Health 20, 453–464.
De Jonge, J., Reuvers, M. M., Houtman, I. L., & Kompier, M. A. (2000). Linear and nonlinear relations between psychological job characteristics, subjective outcomes, and sickness absence: Baseline results from SMASH. Study on muscluloskeletal disorders, absenteeism, stress, and health. Journal of occupational health psychology, 5, 256- 268.
Evans, G. W., & Wener, R. E. (2006). Rail commuting duration and passenger stress. Health psychology, 28, 408-412.
Faulkner, N. and Mackay, E.C. (1985). Stress in the work place public health and hospitals nurses. The Canadian Nurses. pp. 40-55.
Fong, C. (1993). A longitudinal study of the relationships between overload, social support and burnout among nursing educators. Journal of Nursing Education 32, 24–29.
Foxall, M., Zimmerman, L., Standley, R., Bene, B. (1990). A comparison of frequency and sources of nursing job stress perceived by intensive care, hospice and medical-surgical nurses. Journal of Advanced Nursing 15, 577–584.
Goldberg, D. (1972). The detection of psychiatric illness by questionnaire. Oxford University press, London.
Hatcher, S., Laschinger, H. (1996). Staff nurses’ perceptions of job empowerment and level of burnout: a test of Kanter’s theory of structural power in organizations. Canadian Journal of Nursing Administration 9, 74–94.
Healy, C., Mckay, M. (1999). Identifying sources of stress and job satisfaction in the nursing environment. Australian Journal of Advanced Nursing 17, 35–39.
International Labour Organization (ILO). (2000). Mental health in the workplace. Available: http://www.ilo.org/ [2013, 11 July].
Lally, I., Pearce, J. (1996). Intensive care nurses’ perceptions of stress. Nursing Critical Care 1, 17–25.
Kalleberg, A. (1994). Studying employers and their employees: Comparative approaches. Acta Sociologica, 37, 223–229.
Klein, K. J., & Kozlowski, S. W. J. (2000). From micro to mesocritical steps in conceptualizing and conducting multilevel research. Organizational Research Methods, 3(3), 211–236.
Magennis, C., Slevin, E., Cunningham, J. (1999). Nurses’ attitudes to the extension and expansion of their clinical roles. Nursing Standards 13, 32–36.
Mastekaasa, A. (1992). Organizational contexts and individual behaviour. Acta Sociologica, 37, 141–150.
McDonough, P. (2000). Job insecurity and health. International journal of Health Services, 30, 453-476.  
McGibbon, G. (1997). The ward sister/charge nurse as ‘on-site’ manager. Nursing Standards 11, 24–37.
Melchior, M., Bours, G., Schmitz, P., Wittrich, Y. (1997). Burnout in psychiatric nursing: a meta-analysis of related variables. Journal of Psychiatric Mental Health Nursing 4, 193–201.
Murray, R. (1998). From outside the walls: a qualitative study of nurses who recently changed from hospital-based practice to home health care nursing. Journal of Continuing Education Nursing 29, 55–60.
Niedhammer, I., Goldberg, M., Leclerc, A., Bugel, I., & David, S. (1998). Psychosocial factors at work and subsequent depressive symptoms in the Gazel cohort. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 24, 197−205.
Ptacek, J. T., Smith, R. E., & Zanas, J. (1992). Gender, Appraisal and coping: A longitudinal analysis. Journal of personality, 60, 747-770.
Pugliesi, K. (1999). The consequences of emotional labor: effects on work stress, job satisfaction, and well-being. Motivation and emotion, 23, 125-154.
Robinson, J., Lewis, D. (1990). Coping with ICU work-related stressors: a study. Critical Care Nurse 10, 80–88.
Rutledge, T., Stucky, E., Dollarhide, A., Shively, M., Jain, S. Wolfson, T., Dresshaus, T. (2009). A real-time assessment of work stress in physicians and nurses. Health psychology, 28, 194-200.
Sanne, B., Mykletun, A., Dahl, A. A., Moen, B. E., & Tell, G. S. (2003). Occupational differences in levels of anxiety and depression: The Hordaland health study. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 45, 628−638.
Shiu, A. (1998). Work and family role juggling and mood states of Hong Kong publichealth nurses with children. Journal of Advanced Nursing 28, 203–211.
Shouksmith, G., & Taylor, J. E. (1997). The interaction of culture with general job stressors in air traffic controllers. International journal of aviation psychology, 7, 343-352.
Snape, J., Cavanagh, S. (1993). Occupational stress in neurosurgical nursing. Intensive Critical Care Nursing 9, 62–70.
Snelgrove, S. (1998). Occupational stress and job satisfaction: a comparative study of health visitors district nurses and community psychiatric nurses. Journal of Nursing Management 6, 97–104.
Spector , P. E. (2002). Employee control and occupational stress. Current directions in psychological science, 11, 133-136.
Stansfeld, S. A., Fuhrer, R., Shipley, M. J., & Marmot, M. G. (1999). Work characteristics predict psychiatric disorder: Prospective results from the Whitehall II study. Occupational and Environmental Medicine, 56, 302-307.
Teasdale, E. L. (2006). Workplace stress. Psychiatry, 5, 251-254.
Tsai, S. (1993). Chinese nurse stress in Taiwan, Republicof China. Issues in Mental Health Nursing 14, 275–285.
Van Wijk, C. (1997). Factors influencing burnout and job stress among military nurses. Military Medicine 162, 707–710.
Walcott-McQuigg, J., Ervin, N. (1992). Stressors in the workplace: community health nurses. Public Health Nursing 9, 65–71.
Watson, P., Feld, A. (1996). Factors in stress and burnout among pediatric nurses in a general hospital. Nursing Practise in New Zealand 11, 38–46.
Webster, L., Hackett, R. (1999). Burnout and leadership in community mental health systems. Administrative Policy in Mental Health 26, 387–399.
Wegman, H. (2000). Occupational health. Lippincott and Wiking.
Williams, P., Goldberg, D., and Mari, J. (1987). The validity of GHQ questionnaire. Social Psychiatry. 21, pp. 15.
World Health Organisation (WHO). (2001). Mental health: new understanding, new hope. Available: http://www.who.int/whr/2001/en/ [2013, 17 July].