مطالعات روان‌شناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

بررسی کیفی عوامل فردی- زوجی بر ایجاد و تداوم تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره شغلی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استاد گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 استادیارگروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی کیفی عوامل فردی- زوجیت بر ایجاد و تداوم تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان متأهل پرستار دارای تعارض کار-خانواده شاغل در بیمارستان فوق تخصصی تریتا درسال 97 بود که از میان آن ها تعداد 16 نفر را که در پرسشنامه کارلسون نمره بالاتری از خط تمیز را کسب کرده اند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با آن ها مصاحبه های عمیق صورت گرفت و تحلیل داده ها با رویکرد کیفی و بر اساس روش داده بنیاد انجام شد. یافته های حاصل از این پژوهش در مورد عوامل فردی، ایجادکننده تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار این بود که کاهش سطح سلامت جسمانی و روان‌شناختی، مسئولیت‌پذیری کاری، تنیدگی ناشی از انتظارات نقش‌ها و کاهش منابع انگیزشی که وقوع تعارض را تشدید می کند و باعث کاهش بهزیستی روان‌شناختی و جسمانی فرد می‌شود. همچنین در مورد عوامل زوجیت، ایجادکننده تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار یافته ها به این صورت بود که خستگی عاطفی، تداخل وظیفه کاری با خانه‌داری و نوع نگاه به حرفه پرستاری بر تعارض کار- خانواده موجب تداخل نقش‌های کاری با نقش‌های خانواده و کاهش کیفیت زناشویی شده است.یافته های این پژوهش در مورد عوامل فردی، تداوم‌دهنده‌ی تعارض کار-خانواده در زنان متأهل پرستار نشان داد که متغیرهای فردی و روان‌شناختی خود را به‌صورت فقدان / ضعف در مدیریت امور، نداشتن مهارت ابراز وجود، تعارض ناشی از فشارو نداشتن علاقه به محیط کاری نشان می‌دهد که این عوامل عملکرد فرد را در سازمان و خانواده کاهش داده و در نهایت باعث کاهش یافتن اشتیاق و رغبت کاری می شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Qualitative Investigation of Individual-Couple Factors on the Creation and continuity of Work-Family Conflict in Married Nursing Women

نویسندگان [English]

  • mostafa ghalavand 1
  • Abdullah Shafiabadi 2
  • Ebrahim Naimi 3

1 Master of career Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

2 Professor of Counseling - Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor - Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effect of individual-couples factors on the creation and continuation of work-family conflict in married nurses. The statistical population of this study was all married nurses with work-family conflict working at Trita Specialty Hospital in 1997, out of which 16 persons who scored higher on the clean line in Carlson questionnaire were available through convenience sampling. In-depth interviews were conducted and data were analyzed using a qualitative approach based on the data base method. The findings of this study on individual factors causing work-family conflict in married nurses were that decreasing levels of physical and psychological health, job responsibility, role expectation stress, and decreasing motivational resources that exacerbate conflict occurrence, and It reduces one's psychological and physical well-being. Also regarding parental factors, causing work-family conflict among married married nurses, the findings were that emotional exhaustion, interference with housework and the way nursing profession looked at work-family conflict interfered with work roles and reduced family roles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • individual factors
  • Couple Factors
  • Creation and continuity
  • Work-family conflict
مراجع
افتخار صعادی، زهرا و باوی، ساسان (1391). رابطه تعارض کار- خانواده و خانواده- کار با اشتیاق شغلی و رضایت زناشویی در کارمندان. مجله روان­شناسی اجتماعی، سال هشتم، شماره 27، 83- 99.
توانگر، حسین؛ الحانی، فاطمه؛ ونکی، زهره (1391). نقصان خودکارآمدی: پیامد تعارض کار - خانواده پرستاران. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، دوره 1، شماره 2، ص: 147-135.
رستگار، خالد (۱۳۸۵). سنجش تعارض نقش‌های شغلی و خانوادگی و عوامل اجتماعی مؤثر برآن، مطالعه موردی خانواده‌های زوجین هر دوشاغل شهر تهران، پایان‌نامه دکتری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تربیت مدرس.
زارع بهرام‌آبادی، مهدی. (1393). رابطه ویژگی‌های شخصیتی، حمایت اجتماعی و تعارض متقابل کار- خانواده با تحلیل عاطفی معلمان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، سال 5، شماره 17، ص 22-1.
سبک رو، مهدی و فلاحی، محمدباقر (1396). تبیین تعارض کار- خانواده از طریق سرمایه روان‌شناختی پرستاران. نشریه پژوهش پرستاری ایران. دوره 13، شماره 2، 81- 88.
عریضی سامانی، حمیدرضا؛ دیباجی، میثم و صادقی، میثم (1390). بررسی رابطه تعارض کار- خانواده با حمایت سازمانی ادراک‌شده، استرس شغلی و خود - تسلط یابی در کارکنان اقماری. پژوهش­های روان­شناسی بالینی و مشاوره.1(2): 151-170.
علی نوری فر، صفا (1391). نقش دورکاری در تعارض کار- خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
فاتحی زاده، مریم؛ نفری، اعظم؛ سلطانی، مرضیه (۱۳۸۶). بررسی رابطه حمایت اجتماعی و تعارض کار-خانواده در زنان شاغل، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، ۱ (۱): ۲۵-۲۸.
فرهادی، علی؛ موحدی، یزدان؛ نعلچی، معصومه؛ دارایی، مهری؛ محمدزادگان، رضا (1392). رابطه بین تعارض کار - خانواده با مؤلفه‌های فرسودگی شغلی و تمایل به ترک شغل در پرستاران زن. مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ایران (نشریه پرستاری ایران)، دوره 26، شماره 84، ص: 34-43.
قره داغی، علی؛ محمودی، جعفر. (1391). تعارض کار- خانواده. مجله رشد مشاور مدرسه، شماره 27، ص: 41-36.
کلهریان، رضا؛ سبک­رو، مهدی؛ کامجو، زین‌العابدین و طالقانی، غلامرضا (1390). «تعارض کار و خانواده: نقش ادراک - حمایت‌های سازمانی در قصد ترک خدمت (موردکاوی پرستاران بیمارستان‌های شهر تهران)»، مدیریت دولتی، دانشکده‌ی مدیریت دانشگاه تهران، 3(6)، 111-236.
ملکی‌ها، مرضیه (۱۳۸۷). تأثیر آموزش مدیریت تعارض - خانواده بر رضایت شغلی و زناشویی زنان شاغل دانشگاه اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه اصفهان.
نبوی، عبدالحسین و شهریاری، مرضیه (1393). علل و پیامد تعارض کار خانواده و بررسی بیگانگی از کار به‌عنوان یکی از پیامدهای آن. پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، شماره اول، سال سوم، 45- 59.
Adib-Hajbaghery, M., Khamechian, M., & Alavi, N. M. (2012). Nurses’ perception of occupational stress and its influencing factors: A qualitative study. Iranian journal of nursing and midwifery research, 17(5), 352.
Alhani, F., & Vanaki, Z. (2012). Decline of self-efficacy: the consequence of nursing work-family conflict. Journal of Qualitative Research in Health Sciences, 1(2), 135-147.
Arabzadegan M. (2012). The relationship between work engagement with staff work-family conflict and mental health with the mediating role of Supervisor protection and family support in Isfahan Oil Refining Company staff. Theses MA Industrial and Organizational Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Isfahan University, [In Persian].
Chin, W., Guo, Y. L., Hung, Y. J., Yang, C. Y., & Shiao, J. S. C. (2015). Short sleep duration is dose-dependently related to job strain and burnout in nurses: a cross sectional survey. International journal of nursing studies, 52(1), 297-306.
Demerouti, E. Bakker, A. B. Nachreiner, F. & Schaufeli, W. B. (2001). The job demands-resources model of burnout. Journal of Applied psychology, 86(3), 499.
Fiksenbaum, L. M. (2014). Supportive work–family environments: implications for work–family conflict and well-being. The International Journal of Human Resource Management, 25(5), 653-672.
Gamor, E. Amissah, E. F. & Boakye, K. A. A. (2014). Work–family conflict among hotel employees in Sekondi-Takoradi Metropolis, Ghana. Tourism Management Perspectives, 12, 1-8.
Hochschild, A. (1999). The second shift. New York: Avon Books. Schor, J.B. (1991). The over worked American: The unexpected decline of leisure. New York, NY: Basic Books.
Lambert, E. G., Minor, K. I., Wells, J. B., & Hogan, N. L. (2015). Leave your job at work: The possible antecedents of work–family conflict among correctional staff. The Prison Journal, 95(1), 114-134.
Meyer, R. M. Li, A. Klaristenfeld, J. & Gold, J. I. (2015). Pediatric novice nurses: examining compassion fatigue as a mediator between stress exposure and compassion satisfaction, burnout, and job satisfaction. Journal of pediatric nursing, 30(1), 174-183.
Michel, J. S. & Clark, M. A. (2009). Has it been affect all along? A test of work-to-family and family-to-work models of conflict, enrichment, and satisfaction. Personality and Individual Differences, 47(3), 163-168.
Nezamii A, Givarian H. (2016). An investigation of the effect of psychological capital on the burnout of nurses in a military hospital in Tehran. Ebnesina;18(1):44-51.
Palmer, M., Rose, D., Sanders, M., & Randle, F. (2012). Conflict between work and family among New Zealand teachers with dependent children. Teaching and Teacher Education, 28(7), 1049-1058.
Rantanen, J. Pulkkinen, L. & Kinnunen, U. (2005). The Big Five personality dimensions, work-family conflict, and psychological distress: A longitudinal view. Journal of Individual Differences, 26(3), 155-166.
Rothbard, N. P. (2001). Enriching or depleting? The dynamics of engagement in work and family roles. Administrative science quarterly, 46(4), 655-684.
Roxburgh, S. (1999). Exploring the work and family relationship: Gender differences in the influence of parenthood and social support on job satisfaction. Journal of Family Issues, 20(6), 771-788.
مطالعات روان‌شناسی بالینی
دوره 11، شماره 42
فروردین 1400
صفحه 77-115
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار