نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم وهنر، یزد، ایران

2 کارشناس ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

دوران نوجوانی یکی از دوره‌های تحولی مهم است و فرد در این دوران با چالش‌های زیادی روبرو خواهد شد که هر کدام از این چالش‌ها به نوبه خود می‌تواند استرس و اضطراب را در زندگی نوجوان ایجاد کند. یکی از رایج‌ترین مشکلات روانپزشکی در دوران نوجوانی اختلالات اضطرابی است که ازجمله شایع‌ترین آن‌ها اختلال اضطراب فراگیر می‌باشد ؛ بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر بر بهبود نارسایی شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اجرا گردید. با توجه به اینکه پژوهش از نوع کاربردی ونیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون بود، 30 نفر نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در مراکز روانشناسی و مشاوره شهر کرمان در سال1400 به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی دردسترس، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره‌ی آزمایش و گواه تقسیم شدند وبا استفاده از پرسشنامه نارسایی شناختی (برادبنت، 1998) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور انجام مداخلات مربوط به پژوهش و آموزش بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر بر روی گروه آزمایش، از نرم‌افزار کاپتان لاگ که در 20 جلسه‌ی 45 دقیقه‌ای و هر هفته 2 روز اجرا گردید، استفاده شد. به منظور تحلیل داده‌ها نیز در بخش آمار توصیفی ازمیانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از مدل تحلیل کوواریانس توسط نرم‌افزار spss-22 بهره برده شد. یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان داد که نمرات مولفه های نارسایی شناختی در طی انجام مداخلات مرتبط با بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر به طور معناداری کاهش یافت ، بنابراین می توان این طور استنباط کرد که بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر بربهبود نارسایی شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (p<0.005) مؤثر و کابردی است. در نتیجه به روانشناسان و مشاوران توصیه می‌شود تا از این مداخله درمانی برای درمان اختلال اضطراب فراگیر بر روی نوجوانان استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of computer-based cognitive rehabilitation on improving cognitive impairment in adolescents with generalized anxiety disorder

نویسندگان [English]

  • Yasna Farokhsiri 1
  • mohsen saiedmanesh 1
  • mahdiyeh azizibandarabadi 2

1 Department of Clinical Psychology, Faculty of Humanities, University of Science and Art, Yazd, Iran

2 Master of Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

Adolescence is one of the most important transformational periods and a person will face many challenges during this period, each of which in turn can cause stress and anxiety in the adolescent's life. Anxiety disorders are one of the most common psychiatric problems in adolescence, one of the most common of which is generalized anxiety disorder ; Accordingly, the present study aimed to investigate the effectiveness of computer-based cognitive rehabilitation on improving cognitive impairment in adolescents with generalized anxiety disorder. According to the applied and semi-experimental type of research with a pre-test-post-test design, 30 teenagers with generalized anxiety disorder in the psychological and counseling centers of Kerman city In 2021 were selected and randomly divided into two groups of 15 people using non-random sampling method. The experiment and control were divided and evaluated using the cognitive impairment questionnaire (Broadbent, 1998).. were evaluated. In order to perform interventions related to research and computer-based cognitive rehabilitation training on the experimental group, Captain Log's software was used, which was performed in 20 sessions of 45 minutes and 2 days each week. order to analyze the data, in the descriptive statistics section, the mean and standard deviation and in the inferential statistics section, the analysis of covariance model was used by SPSS-22 software. The findings of this research showed that the scores of the components of cognitive impairment decreased significantly during interventions related to computer-based cognitive rehabilitation, so it can be concluded that computer-based cognitive rehabilitation improves the cognitive impairment of adolescents with disorders. Pervasive anxiety (p<0.005) .is effective and practical.. As a result, psychologists and counselors are advised to use this therapeutic intervention to treat generalized anxiety disorder in adolescents

کلیدواژه‌ها [English]

  • Computer-based cognitive rehabilitation
  • Cognitive Impairment
  • Generalized Anxiety Disorder
منابع
آبباریکی، اکرم. یزدان بخش، کامران؛ و مؤمنی، خدامرد (1396). اثربخشی توان‌بخشی شناختی رایانه‌ای برکاهش نارسایی شناختی در دانش آموزان با اختلال یادگیری. نشریه روانشناسی افراد استثنایی. 7(26)، 127-157.
اوریادی، پریسا. هادیان فرد، حبیب و قاسمی، نظام‌الدین (1398). اثربخشی توان‌بخشی شناختی مبتنی بر بازی‌های رایانه‌ای بر عملکرد‌های اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/فزون کنشی. فصلنامه روانشناسی شناختی. 7(1)، 121-130.
افراشته، مهناز (1394). اثربخشی بازتوانی شناختی با کامپیوتر در بهبود توجه اختلال خواندن. اولین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی و علوم تربیتی، شیراز،460140.
انجمن روان‌پزشکی آمریکا (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (ویراست پنجم). ترجمه: فرزین رضاعی و همکاران (1399). تهران: انتشارات ارسباران.
بول‌اند، جوزف. مارسیا آل. وردین. روئیز، پدرو (2022). خلاصه روان‌پزشکی کاپلان و سادوک (جلد یک). ترجمه: فرزین رضاعی (1400). تهران: انتشارات ارجمند.
دیویسون. ج، نیل. ج، کرینگ. ان‌ام، جانسون. شری آل (2014). آسیب‌شناسی روانی (جلد اول) بر اساس DSM-5. ترجمه: مهدی دهستانی (1395). تهران: نشر ویرایش.
رحمانی، مهدی. رحیمیان، اسحق. طالع پسند، سیاوش و نوکنی، مصطفی (1397). تأثیر مداخلات بازتوانی شناختی ترکیبی (کامپیوتری و دستی) بر ارتقا سرعت پردازش اطلاعات و وضعیت روانی زنان مبتلا به مالتپیل اسکلروزیس (ام اس). نشریه روانشناسی شناختی. 6(3). 41-50.
زارع، حسین و شریفی، علی اکبر (1395). روانشناسی شناختی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
شیرین‌آبادی، فائقه و رضاعی، فرزین (1395). بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر در کاهش نقایص شناختی افراد مبتلا به ترومای سر. کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و مهندسی.537309.
عبدل پور، قاسم. نصیری، محمد. مفاخری، محراب. منصوری، کامیار و عبدی، رضا (1397). مدل‌سازی معادله‌های ساختاری تحمل کردن بلاتکلیفی وافسردگی و اختلال اضطراب فراگیر: بررسی نقش واسطه‌ای نشخوارفکری. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران. 24(4)، 400-415.
عبدل‌آبادی، حسین. پیله‌ور، سحر و صارمی، علی اکبر (1395). پژوهش اثر توان‌بخشی شناختی بر کارکردهای شناختی، حافظه، افسردگی و اضطراب در بیماران مبتلا به مالتپیل اسکلروز. نشریه علوم اعصاب شفای خاتم. 4(3): 28-40.
عباسی، مسلم. پیرانی، ذبیح. درگاهی، شهریار. آقاویردی نژاد (1393). ارتباط بین نارسایی شناختی و نارسایی‌های هیجانی با تعلل ورزی تصمیم‌گیری در دانشجویان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. (10)14،898-908.
 فاضلی، عسل (1395) اثربخشی بازتوانی شناختی بر نقایص شناختی (توجه، حافظه و عملکرد اجرایی) و علائم و نشانه‌های بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مزمن بر اساس سطوح شناختی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی.
کاتزونگ، برترام. هال، ماریک. ترور، آنتونی (2019). خلاصه و آزمون فارموکولوژی کاتزونگ و ترور. ترجمه حسین خلیلی رضوان قاسمی پور و بیژن جهانگیری (1398). تهران: انتشارات ارجمند.
گایتون، آرتور. هال، سی. جان. ای (2016). فیزیولوژی پزشکی گایتون و هال (جلد دوم). ترجمه معصومه گلستان جهرمی و پروین بابایی (1397). تهران: انتشارات ارجمند.
نولن – هوکسما، فردریکسون، باربارا ل. لافتوس، جفری ر (2014). زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد (جلد دوم). ترجمه حسن رفیعی و علی نیلوفری (1395). تهران: انتشارات ارجمند.
نظام‌زاده، ضرغام وقمری گیوی، حسن (1387). سازوکار‌های دفاعی و راه‌های مقابله در افراد مبتلا به اختلال منتشر وافسردگی اساسی. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران. 14(1)، 33-38.
ندایی، علی (1394). مقایسه استعداد خستگی، نارسایی شناختی و خشم در بین دانش‌آموزان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در مقطع تحصیلی متوسطه در نیمسال تحصیلی 94-93 در شهر اردبیل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه ارومیه