نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی عضو گروه پژوهشی علوم شناختی، جهاد دانشگاهی دانشگاه خوارزمی

2 دانشیار بازنشسته روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

3 دانشیار روانشناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبائی

4 استادیار روانشناسی پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی

5 دکتری روانشناسی، استادیار موسسه تحقیقات تربیتی روانشناختی و اجتماعی دانشگاه خوارزمی

چکیده

شرم و انگ حاصل از بیماری به عنوان تجارب هیجانی شایع منفی در خانواده‌های بیماران اسکیزوفرن است که هم روی سلامت خانواده و هم افزایش احتمال بازگشت مجدد نشانه‌های بیمار اثر گذار است. اما هنوز اطلاعات کمی در خصوص این‌که چرا برخی افراد انگ را استرس زا تر دریافت می‌کنند و برخی آن‌را قابل رویارویی در نظر می‌گیرند، وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان متغیرهای انگ دریافتی، ارزیابی شناختی، حساسیت به طرد و احساس شرم و تعیین پیش بینی کننده‌های احساس شرم انجام شد.این پژوهش از نوع کمی (پس رویدادی)- همبستگی بود. 150 نفر از خانواده‌های بیماران روانپزشکی با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند‌گانه استفاده شد. میان انگ دریافتی با سایر متغیرها رابطه معناداری وجود دارد، اما ارزیابی شناختی با حساسیت به طرد و حساسیت به طرد با شرم درونی رابطه معناداری ندارند. مدل بدست آمده از تحلیل رگرسیون بیانگر این است که 23% درصد از کل تغییرات شرم درونی توسط انگ دریافتی و ارزیابی شناختی و 23% درصد از تغییرات شرم بیرونی توسط انگ دریافتی و حساسیت به طرد تبیین می‌گردد. ارزیابی شناختی منفی نسبت به بیماری روانپزشکی مانند در اختیار نداشتن منابعی برای رویارویی با بیماری در ایجاد احساس شرم درونی نقش تعیین کننده‌ای دارد. حساسیت به طرد به عنوان سبکی که در آن دیگران به عنوان منبع تهدید تلقی می‌گردند، با بیش برآورد کردن  قدرت و جایگاه اجتماعی دیگران در جهت تهدید، آسیب زدن و طرد کردن به احساس شرم بیرونی دامن می‌زند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effective Factors in Experiencing Shame in Families of Patients with Severe Psychiatric Disorders: Perceived Stigma, Rejection Sensitivity, Cognitive Appraisal

نویسندگان [English]

  • Samira karamlou 1
  • Yasaman Mottaghipour 2
  • Ahmad Borjali 3
  • Mansooreh Sadat Sadeghi 4
  • Hamid Khanipour 5

1 PhD of Psychology, Allameh Tabataba`i University. A Member of Cognitive Sciences, of Jahad Research group

2 Retired Associate Professor in Psychology, Shahid Beheshti University of Medical Sciences.

3 Associate Professor in Psychology, Allameh Tabataba`i University

4 Assistant Professor in Psychology, Family Research Institute, Shahid Beheshti University

5 PhD of Psychology Allameh Tabataba`i University, Assistant Professor of Educational, Psychological and Social Research Kharazmi University

چکیده [English]

Stigma is a major stressor for many families of psychiatric patients. It is unclear, however, why some families appraised stigma as more stressful, while others feel they can cope with it. The aim of this research was to investigate the role of perceived stigma, cognitive appraisal and rejection sensitivity on shame. A group of 150 families of patients were selected through convenient sampling method. A series of statistical analysis including Pearson correlation coefficient and regression analysis was used to study the relationship between the variables. According to the results of the research, there is a relationship between perceived stigma with other variables, but there is no significant relationship between cognitive appraisal with rejection sensitivity and rejection sensitivity with internal shame. According to the model extracted from regression analysis, 23 percent of the variance of internal shame can be accounted for by perceived stigma and cognitive appraisal and 23 percent of the variance of external shame can be accounted for by perceived stigma and rejection sensitivity. Negative attribution towards mental disorders lead to internal shame and rejection sensitivity with considering others as a source of threat lead people to external shame.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Perceived stigma
  • Cognitive appraisal
  • Rejection sensitivity
  • Shame
  • Severe psychiatric disorders
اسکندری، حسین. (1392).کشف جهان اجتماعی بیماری روانی، بازنگری در ماهیت بیماری روانی و تاکید بر ساخت زبانی آن. فصلنامه مطالعات بالینی، شماره 12، سال سوم.
خانی پور، حمید؛ شمس، جمال؛ زارع، هادی؛ گلزاری. محمود؛ کرملو، سمیرا. (1392). رابطه نگرش­های شرم مرتبط با اختلال­های روانی با هیجان ابراز شده در اعضای خانواده افراد با اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی. فصلنامه خانواده پژوهی، شماره 34.
سبحانی، مرضیه؛ مرادی، علیرضا؛ علی بیگی، ندا؛ دولتشاهی، بهروز. (1389). اثربخشی درمان شناختی رفتاری در کاهش علائم و بهبود عملکرد بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا. فصلنامه مطالعات بالینی، شماره اول، سال اول.
Al-Krenawi, A; Graham, J. R; & Kandah, J. (2000). Gendered utilization differences of mental health services in Jordan. Community Mental Health Journal, 36(5), 501–511.
Alonso, J; Buron, A; Rojas-Farreras, S; Graaf, R; Haro, J. M; etal. (2009). Perceived stigma among individuals with common mental disorders. Journal of Affective Disorders, 118: 180-186.
Barrowclough, C; Tarrier, N; and Johnston, M. (1996). Distress, expressed emotion, and attributions in relatives of schizophrenia patients. Schizophrenia Bulletin, 22(4):691-702.
Barton, K; Jackson, C. (2008). Reducing symptoms of trauma among carers of people with psychosis: pilot study examining the impact of writing about caregiving experiences. Aust N Z J Psychiatry; 42: 693– 701.
Bebbington, P; Kuipers, L. (1994). The predictive utility of expressed emotion in schizophrenia – an aggregate analysis. Psychol Med, 24: 707– 18.
Berenson, K; Gyurak, A; Ayduk, O; Downey, G; Garner, M; Mogg, K; Bradly, B; Pine, D. (2009). Rejection sensitivity and disruption of attention by social threat cues. Journal of Research in Personality, 43: 1064-1072.
Byrne, P. (2000). Stigma of mental illness and ways of admonishing it. Advances in Psychiatric Treatment, 6, 65–72.
Chew-Graham, C; Bashir, C; Chantler, K; Burman, E; Batsleer, J. (2002). South Asian women psychological distress and self-harm: Lessons for primary care trusts. Health and Social Care in the Community, 10, 339–347.
Corrigan, P. W; Larson, J. E; Rush, N. (2009). Self-stigma and the "why try" effect: Impacts on life goals and evidence based practices. World Psychiatry, 8: 75-81.
Downey, G; & Feldman, S. I. (1996).Implications of rejection sensitivity for intimate relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 70(6), 1327-1343.
Gilbert, P; Bhundia, R.M.R; McEwan, K; Irons, C; Sanghera, J.(2007). Cultural differences in shame-focused attitudes towards mental health problems in Asian and non-Asian student women. Mental Health, Religion & Culture, 10, 127-141.
Gilbert, P; Gilbert, J; & Sanghera, J. (2004). A focus group exploration of the impact of izzat, shame, subordination and entrapment on mental health and service use in South Asian women living in Derby. Mental Health, Religion & Culture. Vol. 7. No. 2: 109-130.
Gilbert, P; McEwan, K; Irons, C; Broomhead, C; Bellew, R; Mills, A; et al. (2009). The dark side of competition: How competitive behaviour and striving to avoid inferiority, are linked to depression, anxiety, stress and self-harm. Psychology and Psychotherapy, 82, 123-136.
Gumley, A; Braehler, C; Laithwaite, H; MacBeth, A; Gilbert, P. (2010). compassion focused model of recovery after psychosis. International Journal of Cognitive Therapy, 3(2): 186-201.
Kuipers, E; Watson, P; Onwumere, J; Bebbington, P; Dunn, G; Weinman, J; et al. (2007). Discrepant illness perceptions, affect and expressed emotion in people with psychosis and their carers. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 42: 277– 83.
Kuipers, E; Bebbington, P. (2005). Research on burden and coping strategies in families of people with mental disorders: problems and perspectives. In Families and Mental Disorder: From Burden to Empowerment, (eds N Sartorius, J Leff, JJ Lopez): 217– 34. Wiley.
Lefley, H. P. (1996). Family Caregiving in Mental Illness, Sage, Thousand Oaks, Calif, USA.
McKenry, P. C; and Price, S. J. (2005). Families & Change: Coping with Stressful Events and Transitions, S age, Thousand Oaks, Calif, US A, 3rd edition.
Mc Cubbin, M. A; and Mc Cubbin, H. I. (1991). "Family stress theoryand assessment: the resiliency model of family stress, adjustment and adaptation ,” in Family Assessment Inventories for Research and Practice , H.I. McCubbin and A.I. Thompson, Eds., pp. 3–34, University of Wisconsin-Madison, Madison, Wis, USA, 2nd edition.
Onwumere, J; Kuipers, E; Bebbington, P; Dunn, G; Freeman, D; Fowler, D; et al. (2009). Patient perceptions of caregiver criticism in psychosis links with patient and caregiver functioning. J Nerv Ment Dis, 197: 85– 91.
Patterson, P; Birchwood, M; Cochrane, R. (2005). Expressed emotion as an adaptation to loss: prospective study in first-episode psychosis. Br J Psychiatry, 187 (suppl 48): s59– 64.
Roick, C; Heider, D; Bebbington, P. E; Angermeyer, M. C; Azorin, J.M; Brugha, T. S; et al. (2007). Burden on caregivers of people with schizophrenia: comparison between Germany and Britain. Br J Psychiatry, 190: 333– 8.
Rüsch, N; Lieb, K; Gttler, I; Hermann, C; Schramm, E; Richter, H; Jacob, G.A; Corrigan, P. W; Bohus, M. (2007). Shame and implicit self-concept in women with borderline personality disorder. American Journal of Psychiatry, 164, 500– 508.
Rusch, N; Corrigan, P. W; Wassel, A; Michaels, P; Olschewski, M;Wilkniss, S; Batia, K. (2009). A stress-coping model of mental illness stigma: I. Predictors of cognitive stress appraisal. Schizophrenic Research, 110:59–64
Saunders, J. C. (2003). “Families living with severe mental illness: a literature review,” Issues in Mental Health Nursing, vol. 24, no. 2, pp. 175–198.
Schene, A. H; Wijngaarden, B. V; Koeter, W. J. (1998). Family caregiving in schizophrenia: domains and distress. Schizophrenia Bulletin, 24(4): 609-618.
Shiber, T; Negash, A; Kullgren, G; Kebede, D; Alem, A; Fekadu, A. (2001). Perception of stigma among family members of individuals with schizophrenia and major affective disorder in rural Ethiopia. Social Psychiatry and psychology epidemiologic, 36(6): 299-303.
Strimpfel, J. M. (2012). Rejection sensitivity in adolescents offspring of mothers with borderline personality disorders. Master of Art Thesis, Tennessee University.
VanBrakel, W. H. (2006). Measuring health related stigma: a literature review. Psychology, Health & Medicine, 11 (3), 307– 334.
Wearden, A. J; Ward, J; Barrowclough, C; Tarrier, N; Davies, R. (2006). Attributions for negative events in the partners of adults with type I diabetes: associations with partners’ expressed emotion and marital adjustment. Br J Health Psychol, 11: 1– 21.