مطالعات روان‌شناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه و کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه اصفهان

2 دانشیار روانشناسی دانشگاه اصفهان

3 استادیار روانشناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف پژوهش تعیین اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه و کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) در دانشجویان بود. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی و همراه با گروه کنترل و ارزیابی به صورت پیش آزمون- پس آزمون بود. بدین منظور 20 نفراز دانشجویان پسر دارای علایم اختلال اضطراب اجتماعی از دانشگاه اصفهان به شیوه داوطلبانه انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شدند (10= 2n = 1n). سپس طرحواره درمانی گروهی طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای به صورت جلسات هفتگی بر روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسش نامه اضطراب اجتماعی (SPIN) و مقیاس طرحواره‌های ناسازگار اولیه یانگ YSQ_SF)) بود. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که بین میانگین نمرات طرحواره‌های ناسازگار اولیه در مرحله پس آزمون در دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده می‌‌شود و طرحواره درمانی موجب کاهش معنادار نمرات تمامی طرحواره‌های  ناسازگار اولیه به جز دو طرحواره رهاشدگی/ بی ثباتی و اطاعت در افراد گروه آزمایش شده است. یافته‌ها همچنین نشان داد طرحواره درمانی علایم اختلال اضطراب اجتماعی را نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون به میزان معناداری کاهش می‌دهد. نتایج بیانگر آن بود که این تغییر در نمرات کل و ابعاد علائم ترس و اجتناب معنادار و بر بعد ناراحتی فیزیولوژیک معنادار نبود (05/0>p). می‌توان گفت که طرحواره درمانی برای اصلاح طرحواره‌های ناسازگار اولیه و کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی از اثربخشی لازم برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of group schema therapy on early maladaptive schemas modification and reduce of social anxiety disorder symptoms

نویسندگان [English]

  • Farzad ghaderi 1
  • Mehrdad kalantari 2
  • Hosseinali mehrabi 3

1 M.A of Clinical Psychology, University of Isfahan

2 Associate professor, Department of Psychology, University of Isfahan

3 Assistant Professor, Department of Psychology, University of Isfahan

چکیده [English]

The aim of this study was to examine the effectiveness of group schema therapy on the modified early maladaptive schemas and reduction of social anxiety disorder symptoms in students. This was an experimental research, and a pre-test, post-test and control group design was applied. The statistical population of this study included male students in Isfahan University with social anxiety disorder symptoms in the academic year 1392-93. The sample of the study included 20 male students among the male students in Isfahan University identified by the scales of Social Phobia Inventory (SPIN) through simple random sampling. Then, they were assigned to two groups of control and experimental (n1=n2=10), and assessed with early maladaptive schemas scale and Social Phobia Inventory. The Experimental group received group schema therapy training for 2 months (8 sessions of 90 minutes) while the control group received no training at all. The results of multivariate analysis of covariance (MANCOVA) showed that group schema therapy in reducing symptoms of social anxiety and fear of negative evaluation and avoidance is effective, but no significant effect on symptoms of physiologically distress. In addition, the results showed that schema therapy were significantly improved early maladaptive schemas in all except two schemas abandonment / instability and subjugation (p < 0/05). Schema therapy can be used as an effective intervention for early maladaptive schemas modification and reduction of social anxiety disorder symptoms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Schema therapy
  • early maladaptive schemas
  • Social anxiety
  • Student
مراجع
امامی عزت، آمنه. (1393). بررسی نقش طرحواره‌های ناسازگار اولیه بر اضطراب اجتماعی با توجه به اثرات میانجی تنظیم هیجان. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه تبریز.
حسنوند عموزاده، مهدی؛ حسنوند عموزاده، علی؛ قدم پور، مصطفی. (1392). پیش بینی نشانه‌های اضطراب اجتماعی (ترس، اجتناب و ناراحتی فیزیولوژیک) بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه. فصلنامه پژوهش های نوین روان شناختی، 8 (32): 115-94.
حسینی کوپایی، عاطفه. (1391). تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر علائم مبتلایان به اختلال فوبی اجتماعی مزمن. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی.
حمیدپور، حسن؛ دولتشاهی، بهروز؛ پورشهباز، عباس؛ دادخواه، اصغر. (1389). کارآیی طرحواره‌درمانی در درمان زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. مجله روانپزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، سال (16)، شماره (4): 431-420.
خورشیدزاده، محسن؛ برجعلی، احمد؛ سهرابی، فرامرز؛ دلاور، علی. (1390). اثربخشی طرحواره درمانی در درمان زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی. پژوهش‌های روان شناسی بالینی و مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد، 1 (2): 24-5.
دارابی، افسانه؛ برجعلی، احمد و اعظمی، یوسف. (1393). مقایسه اثربخشی تکنیک های شناختی و هیجانی طرحواره درمانی بر کاهش طرحواره‌های ناسازگار اولیه افراد افسرده. فصلنامه مطالعات روان شناسی بالینی، 5 (18): 166-143.
سراج خرمی، ناصر؛ زادحسن، زهره. (1395). رابطه نگرانی از تصویر بدنی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ناگویی خلقی با اضطراب اجتماعی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی. مجله روان شناسی اجتماعی، 10 (38): 80-68.
شریفی، مرضیه؛ اعتمادی، عذرا. (1391). تاثیر طرحواره درمانی گروهی بر باورهای اختلال خوردن و احساس شرم در دختران نوجوان مبتلا به بی اشتهایی عصبی در شهر اصفهان. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان شناختی، 7 (27): 106-90.
طباطبایی برزکی، سعید؛ سهرابی، فرامرز؛ کریمی زارچی، مهدی. (1391). اثربخشی آموزش تکنیک های تجربی طرحواره درمانی بر روی طرحواره‌های افراد افسرده. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 3 (11): 86-75.
قربانعلی پور، مسعود و اسماعیلی، علی. (1391). اثربخشی طرحواره درمانی در درمان خودبیمار‌پنداری. فصلنامه مطالعات روان شناسی بالینی، 3 (9): 58-43.
کلارک، دیوید. م و فربورن، کریستوفر. ج. (1998). دانش وروش‌های کاربردی رفتاردرمانی شناختی. جلداول، ترجمه حسین کاویانی (1380). تهران: انتشارات قومس.
محققی، حسین؛ دوستی، پیمان؛ جعفری، داود. (1394). تاثیر درمان پذیرش و تعهد بر فرانگرانی، نگرانی اجتماعی، و نگرانی سلامتی دانشجویان. فصلنامه مطالعات روان شناسی بالینی، 6 (23): 94-81.
محمدی، شهناز و نشاط دوست، حمید طاهر. (1394). بررسی رابطه طرحواره‌های ناسازگار اولیه با اضطراب اجتماعی زنان متاهل شهر اصفهان. نخستین کنگره بین المللی جامع روان شناسی ایران.
ملیانی، مهدیه؛ شعیری، محمدرضا؛ قائدی، غلامحسین؛ بختیاری، مریم و طاولی، آزاده. (1388). اثربخشی درمان شناختی – رفتاری گروهی مبتنی بر الگوی هیمبرگ در کاهش نشانه‌های اضطراب اجتماعی. مجله روانپزشکی و روان شناسی ایران، سال (15)، شماره (1)، 49-42.
نجفعلی بیگی، نرگس. (1390). مقایسه سبک‌‌های تربیتی والدین و طرحواره‌های ناسازگار اولیه دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی و دانش آموزان گروه عادی دبیرستان‌های دخترانه شهرستان اراک. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره مدرسه، دانشگاه علامه طباطبائی.
هاوتون، کیت؛ سالکووس کیس، پال؛ کرک، جوان. (1989). رفتار درمانی شناختی، راهنمای کاربردی در درمان اختلال‌های روانی. ترجمه: حبیب‌ا... قاسم‌زاده (1383)، تهران: انتشارات ارجمند.
یانگ، جفری؛ کلوسکو، ژانت و ویشار، مارجوری. (2003). طرحواره درمانی، راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. جلد اول، ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز (1391)، تهران: انتشارات ارجمند.
یوسف نژاد شیروانی، مائده؛ پیوسته گر، مهرانگیز. (1390). رابطه‌ی رضایت از زندگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در دانشجویان. مجله دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 12 (2): 65-55.
Acarturk, C., Cuijpers, P., van Straten, A., & de Graaf, R. (2009). Psychologicaltreatment of social anxiety disorder: a meta-analysis. Psychological Medicine, 39, 241–254.
Aderka, I. M., Hofmann, S. G., Nickerson, A., Hermesh, H., Gilboa-Schechtman, E., &Marom, S. (2012). Functional impairment in social anxiety disorder. Journal ofAnxiety Disorders, 26, 393–400.
Amanda S., Morrisona, Faith A., Brozovicha, Ihno A., Leea, Hooria Jazaierib, Philippe R., Goldinc, Richard G., Heimbergd, James J. Gross. (2016). Disorders Anxiety trajectories in response to a speech task in social anxietydisorder: Evidence from a randomized controlled trial of CBT. Journal of Anxiety DisordersAnxiety, 38: 21-30.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorder, fifth edition (DSM 5). New school library, Washington. DC London. England.
Arntz A., Klokman J., Sieswerda S. (2005). An experimental test of the schema mode model of borderline personality disorder. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry; 36(3): 226-39.
Borrovec, T. D., Newman, M.G., & Castonguay, L.G. (2004). Cognitive-behavioral therapy for generalized anxiety disorder with integrations from interpersonal and experiential therapies. Journal of Lifelong Learning in Psychiatry, 2, 3, 392-401.
Calvete, E., & Orue, I. (2008). Social anxiety and dysfunctional cognitve schemas [Ansiedad social y esquemas cognitivos disfuncionales]. Psicologia Conductual, 16, 5-21.
Calvete, E., Orue, I., Hankin, B.L. (2013). Early Maladaptive Schemas and Social Anxiety in Adolescents: The Mediating Role of Anxious Automatic Thoughts, Journal of Anxiety Disorders, 26, 278-288.
Cecero, J., & Young, E.J. (2001). Case of silvia:Schema focused approach. journal of Psychotherapy integration. 11(2).
Cockram, D. M., Drummond, P. D. & Lee, C. W. (2010). Role and treatment of early maladaptive schemas in Vietnam veterans with PTSD. Clinical Psychology and Psychotherapy, 17, 165-182.
Connor, K., Davidson, J., Churchill, L., Sherwood, A., Foa E., Weisler, R. (2000). Psychometric properties of the social phobia inventory. British Journal of Psychiatry; 176: 379-386.
Dryman, Taylor. M., a, Gardner, Sh., Weeks, J. W., Heimberg, R.G. (2016). Social anxiety disorder and quality of life: How fears of negative and positive evaluation relate to specific domains of life satisfaction. Journal of Anxiety Disorders, 38: 1-8.
Farrell, j. M., Shaw, I. A., Webber, M. A. (2009). A schema-focused approach to group psychotherapy for outpatients with borderline personality disorder: a randomized controlled trial. Journal of Behavior Therapy and Experimental psychiatry, 40(2): 317-328.
Fehm, L., Beesdo, k., Jacobi, F., & Fiedler, A. (2008). Social anxiety disorder above and below the diagnostic threshold: prevalence, comorbidity and impairment in the general population. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 43: 257-265.
Garcia-Lopez, L.G., Olivares, J., Beidel, D., Albano, A.M., Turner, S., & Rosa, A.I. (2006). Efficacy of three treatment protocols for adolescents with social anxiety siorder: A 5- year follow-up asseeement. Anxiety Disorders, 20: 175-191.
Giesen-Bloo, J., van Dyck, R., Spinhoven, P., van Tilburg, W., Dirksen, C., van Asselt, T., et al. (2006). Outpatient psychotherapy for borderline personality disorder: randomized trial of schema-focused therapy vs. transference-focused psychotherapy. Archives of General Psychiatry, 63: 649–658.
Gordon, D., Wong, J., & Heimberg, R. G. (2014). Cognitive-behavioral therapy forsocial anxiety disorder: the state of the science. In: J. W. Weeks (Ed.), The Wiley-Blackwell handbook of social anxiety disorder (pp. 477–497). New York: Wiley-Blackwell.
 Hawke, L. D., Provencher, M. D., Parikh, S, V. (2013). Schema therapy for bipolar disorder: A conceptual model and future directions. Journal of Affective Disorders, 148: 118–122.
Hawke, L. D., Provencher, M. D. (2011). Schema Theory and Schema Therapy in Mood and Anxiety Disorders: A Review, Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 25 (4): 257-276.
Hoffort, A., Vesrland, S. &Sexton, H. (2002). Self understanding, guided discovery and schema beliefs in schema focused cognitive therapy of personality problems:A process outcome study. Journal of cognitive therapy and research. 26 (2), 190 219.
Jens, C. Thimm.(2003).Early maladaptive schemas and interpersonal problems: A circumplex analysis of the YSQ-SF. International Journal of Psychology & Psychological Therapy, 1: 113-124.
Jilian, B., Philip. M. G., Mahli, A., & Skille, C. (2003). Cognitive therapy of biopolar (depression and mania): A schema focused approach. Australian and new Zeeland Journal of psychiatry: volume 31, 34-40.
Kellogg, S. H., & Young, J. E. (2006). Schema therapy for borderline personality disorder. Journal of Clinical Psychology, 62(4), 445e458.
Kimbrel, N. A. (2008). A model of the development and maintenance of generalized social phobia. Clinical Psychology Review, 28(4): 592-612.
Lampe L. A. (2009). Social anxiety disorder: recent developments in psychological approaches to conceptualization and treatment. Australian and New Zealand Journal of psychiatry, 43: 887-898.
Mayo-Wilson, E., Dias, S., Mavranezouli, I., Kew, K., Clark, D. M., Ades, A. E., et al. (2014). Psychological and pharmacological interventions for social anxiety disorder in adults: a systematic review and network meta-analysis. The Lancet Psychiatry, 1, 368–376.
McAleavey, A.A., Castonguay, L.G., Goldfried, M.R. (2014). Clinical Experiences in Conducting Cognitive behavioral Therapy for Social Phobia, Behavior Therapy, 45(1): 21-35.
Morrison, N. (2000). Schema Focused therapy for comlex long standing problem: A single case study. Behavioral and cognitive psychotherapy. 28(3), 269 283.
Moscovitch, D.A. (2008). What in the core fear in social phobia? A New Model to facilitate individualized case conceptualization and Treatment. Cognitive and Behavioral Practice, 16, 1-10.
 Pinto- Gouveia, J., Castilho, P., Galhardo, A., & Cunha, M. (2006). Early Maladaptive schemas and social phobia. Cognitive therapy and research, 30: 571-584.
Roelofs, J., Onckels, L., Muris, P. (2013). Attachment Quality and Psychopathological Symptoms in Clinically Referred Adolescents: The Mediating Role of Early Maladaptive Schema, Journal of Child and Family Studies, 22(3): 377-385.
Sempértegui, G. A., Karreman, A., Arntz, A., Bekker, M. H. J. (2013). Schema therapy for borderline personality disorder: A comprehensive review of its empirical foundations, effectiveness and implementation possibilities. Clinical Psychology Review, 33: 426-447.
Simpson, S. G., Morrow, E., van, V. M., Reid, C. (2010). Group schema therapy for eating disorders: a pilot study. Frontiers in Psychology; 1: 182. 1-10.
Stein, M. B., Roy-Byrne, P. P., Craske, M. G., Bystritsky, A., Sullivan, G., Pyne, J. M., Katon, W., Sherbourne, C. D. (2005). Functional impact and health utility of anxiety disorder in primary care outpatients. Medical Care, 43: 1164-1170.
Talepasand, S. Nokani M. (2010). Social phobia symptoms: Prevalence and sociodemographic correlates. Archives of Iranian medicine; 13(6): 522-7
Thimm, J. C. (2010). Mediation of early maladaptive schemas between perceptions of parental rearing style and personality disorder symptoms. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry; 41(1): 52-9.
Wilson, J, K., Rapee, R. M. (2006). Self- concept certainly in social phobia. BehaviorResearch and Therapy, 44: 113-136.
 
مطالعات روان‌شناسی بالینی
دوره 7، شماره 24
مهر 1395
صفحه 1-28
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار