نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره توان‌بخشی، دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی

3 استادیار روان شناسی کودکان استثنائی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر باهدف تعیین میزان اثربخشی برنامه مداخله‌ای بازی‌های شناختی رفتاری بر مهارت‌های اجتماعی و هیجانی کودکان مبتلابه اختلال اتیسم با عملکرد بالا در شهر تهران برگزار شد. روش پژوهش به لحاظ گردآوری داده‌ها از نوع از نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان مبتلابه اختلال اتیسم با عملکرد بالا در سال ۹۷-۹۶ در شهر تهران بود. تعداد 10 پسر 5 تا 15 سال با اختلال اتیسم عملکرد بالابودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جاگذاری شدند. از نیمرخ مهارت‌های اجتماعی اتیسم (بلینی، نقل از رضایی، ۱۳۹۱) و چک‌لیست هیجانی (خودساخته) برای گردآوری داده‌ها استفاده شد. برنامه مداخله‌ای بازی‌های شناختی رفتاری در 10 جلسه ۶۰ دقیقه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه مداخله‌ای بازی‌های شناختی رفتاری به‌طور معناداری (P<0/05)، موجب بهبود مهارت‌های اجتماعی و هیجانی شد. با توجه به اثربخشی برنامه مداخله‌ای بازی‌های شناختی رفتاری پیشنهاد می‌شود که این برنامه به‌طور مستمر در برنامه آموزشی و توان‌بخشی مراکز آموزشی و توان‌بخشی مورداستفاده قرار گیرد.­

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Interventional Program Effectiveness of Cognitive-Behavioral Plays on Social and Emotional Skills in Autism Disorder Children with High Performance

نویسندگان [English]

  • Mahsa Bahmani 1
  • Ebrahim Naeimi 2
  • Saeid Rezaie 3

1 M.A. in Rehabilitation Counseling, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the effectiveness of the interventional program of cognitive-behavioral games on social and emotional skills in children with high-performance autism disorders in Tehran. The research method was a semi-experimental, pre-test, post-test with control group. The statistical population included all children with high-performance autism disorders in the year 1396-97 in Tehran. A total of 10 boys aged 5 to 15 years with high-performance autism disorders were selected by purposeful sampling and randomly placed in experimental and control groups. The profile of social autism skills (Blinney, Rezaie, 1391) and emotional checklist (self-made) were used to collect data. An interventional program of cognitive-behavioral games was conducted in 10 sessions, 60 minute for the experimental group. The results of this study showed that interventional program of cognitive-behavioral games significantly (p< 0/05), improved social and emotional skills. Given the effectiveness of the intervention program cognitive-behavioral games are recommended to be used continuously in educational and rehabilitation program for educational and rehabilitation centers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interventional cognitive behavioral games
  • social skills
  • Emotional skills
  • Autism disorders
اصغری نکاح، سید محسن؛ افروز، غلامعلی؛ بازرگان، عباس؛ شکوهی یکتا، محسن. (1390). تاثیرمداخله بازی‌درمانی عروسکی برمهارت‌های ارتباطی کودکان درخودمانده. مجله اصول بهداشت روانی، 13(49): 57-42.
انجمن روان‌پزشکی آمریکا. (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی(ویراست پنجم). ترجمه یحیی سید محمدی (1393). تهران: نشر روان.
اوزنوف، سالی. (2002). راهنمای والدین آسپرگر و اتیسم با عملکرد بالا. ترجمه پرویز شریفی درآمدی (1385). اصفهان: انتشارات سپاهان.
بهرامی، آرش؛ محققی، حسین؛ یعقوبی، ابوالقاسم. (1396). تأثیر آموزش مهارت مدیریت هیجان منفی بر افکار اضطرابی والدین کودکان اتیسم. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات روان‌شناسی بالینی، 7 (26): 147-133.
حوله کیان، فرناز؛ غلامعلی لواسانی، مسعود؛ خلیلی، شیوا. (1392). اثربخشی بازی‌درمانی گروهی با رویکرد شناختیرفتاری در اصلاح ناسازگاری اجتماعی نوجوانان دختر کم‌توان ذهنی. فصلنامه ایرانی کودکان استثنائی، 13(2): 20-5.
دروز، آتنا. (2009). ترکیب بازی‌درمانی با رفتاردرمانی شناختی (چاپ دوم).ترجمه غزال رمضانی (1393). تهران: نشر وانیا.
رضایی، سعید. (1393).اختلال اتیسم، تبیین، ارزیابی، تشخیص و درمان (چاپ اول). تهران: آوای نور.
زارع، مهدی؛ احمدی، سونیا. (1386). اثربخشی بازی‌درمانی به شیوه رفتاری شناختی در کاهش مشکلات رفتاریکودکان. روان‌شناسی کاربردی، 1(3): 28-18.
طیبی، ابوالفضل. (1393). اثربخشی بازی­درمانی شناختی رفتاری بر مهارت­های ارتباطی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
قاسم پور، صالحه. (1391). اثربخشی آموزش بازشناسی هیجان‌ها بر مهارت‌های اجتماعی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
کوتاگنو، آلبرت جی. (2009). مداخلات گروهی در درمان و آموزش کودکان اتیسم (با تأکید بر مهارت­ها وشایستگی اجتماعی) (چاپ اول). ترجمه سالار فرامرزی، ­اقبال شفیعی و فهیمه رنجبر (1393). اصفهان: جهاد دانشگاهی.
هاردمن، مایکل. ام؛ درو، کلیفورد. جی؛ اگن، ام. وینستون. (2001). روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنائی"جامعهمدرسه و خانواده" (چاپ پنجم). ترجمه حمید علیزاده، کامران گنجی، مجید یوسفی لویه و فریبا یادگاری (1396). تهران: نشر دانژه.
هاشمی رزینی، هادی؛ کرم پور، مینو. (1394). اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی کودکان طیف اتیسم. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات روان‌شناسی بالینی، 5 (20): 185-161.
Abdullah, M. M., & Corbett, B. A. (2005). Improving emotion recognition using video modeling in a child with autism. Poster session Presented at the 2004 International Meeting for Autism Research, Sacramento, CA.
Aghdasi, M. T. (2014).  Evaluating Social Skills of Female Athlete Students in Several Sports. Journal of Tourism, Hospitality and Sports, 2, 17-20.
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., rev.). Washington, DC: Author.      
Bader, R. (2006). Using social stories to increase emotion recognition and labeling in school-age children with autism (Doctoral dissertation, Alliant International University, 2006). Dissertation Abstracts International, 67(3), B, (UMI NO. 3209207).
Balconi, M., & Carrera, A. (2007).  Emotional representation infacial expression an descript. Acomparison between normal and autistic children. Research in Developmental Disabilities, 28, 409-422.
Baron-Cohen, s. (2003). The essential difference: The truth about the male and female brain. New York: Basic Books, 4(3), 116-117.
Baron-Cohen, S., Golan, O., Chapman, E., & Grandar, Y. (2007).  Transported to a world of emotion. The Psychologist, 20, 76-77.
Bell, K. S., & Kirby, J. R. (2002). Teaching emotion and belief as mindreading instruction for children with autism [Electronic Version]. Developmental Disabilities Bulletin, 30, 16-58.
Davis, C. E. (2007). A play technique program for autistic children in middle childhood. Unpublished Doctoral Thesis, University of Pretoria.
Frith, U. (2008). Autism: Explaining the enigma (2nd ed). New York: Blackwell Pub.
Grald, G. (1999). Short termplay therapy. Newyork. Allynbukon.
Hadwin, J., Baron-Cohen, S., Howlin, P., & Hill, K. (1996). Can we teach children with autism to understand emotions, belief, or pretence? Development and psychology, 8, 345-365.
Hadwin, J., Baron-Cohen, S., Howlin, P., & Hill, K. (1997). Does teaching theory of mind have an effect on the ability to develop conversation in children with autism? Journal of Autism and Developmental Disorders, 27, 519-537.
Hayes, S. C., Barnes-Holmes, D., & Roche, B. (2008). Relations frame theory. Journal A post-Developmental Disorders, 31, 598-599.
Jeffrey, J. Wood., & et al. (2009). Cognitive behavioral therapy for anxiety in children with autism spectrum disorders: a randomized, controlled trial. The Journal of child psychology and psychiatry, 3(50), 224-2
Jon Baio. (2018). Prevalence of Autism Spectrum Disorder Among Children Aged 8 Years-Autism and Developmental Disabilities Monitoring     Network, 11 S.  
Josef, O., & Ryan, Y. (2004). Non-directive play therapy for young children with Autistic: a case study. Journal of Applied Behavior Analysis., 1(37), 93-96.
K Nell & S.M. (1999). Cognitive-behavioral play therapy.in s. w. russ & T. ites, United States, 2014, 67(6), 34.
Koegel, L. K., Singh, A. K., & Koegel, R. L. (2010). Improving motivation for academics in children with Autistic. Journal of Autistic Developmental Disorder, 40(4), 57-66.
Lawver, R. (2008). The use of puppets in play therapy. Child and Adolescent Social Work. Journal Children and Adults, 12(6), 435-447.
Lu, L., Petersen, F., Lacroix, L., & Rousseau, C. (2010). Stimulating creative play in children with autism through and play. The Arts in Psychotherapy, 37, 56-64.
Matson, J. L., Rieske, R., Turygin, N. C. (2011). Applied behavior analysis in Autism Spectrum Disorders: Recent Developments, strengths, and pitfalls. Research in Autism Spectrum Disorders, 6 (1), 144-150.
Minjarez, M. B., Williams, S. E., Mercier, E. M., & Hardan, A. Y. (2010). Pivotal response group treatment program for parents of children with Autistic. Journal of Autistic and Developmental Disorders, 41 (1), 92-101.
Mittledorf, W., Hendricks, S., & Landreth, G. (2001). Play therapy with autistic children. Innovations in play therapy: Issues, Process, and special populations. New York: Brunner-Routledge.
Moor, J. (2008). Playing, Laughing and Learning with Children on the Autism Spectrum: A Pratical Resource of Play Ideas for Parents and Careers (Second ed.). London: Jessica Kingsley Publishers.
Pelphrey, K. A., Sasson, N. J., Reznick, S., Paul, G., Goldman, B. D., & Piven, J (2002). Visual scanning of faces in autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 32, 249-261.
Preissler, M. A. (2006). Play and autism: Facilitating symbolic understanding. In D. G. singer, R. M. Golinkoff, & K. Hirsh-Pasek (Eds).  And Play=Learning: How play motivates and enhances children cognitive and social-emotional growth (pp.231-250). New York: Oxford University Press.
Rapin, I. & Tuchman, R. F. (2008). Autism definition, neurobiology, screening and diagnosis. Pediatric Clinical North American, 55 (5), 46-112.
Shaw, S. (2001). Behavioral treatment for children with autism: A comparison between discrete trial training and pivotal response training in teaching emotional perspective-taking skills (Doctoral dissertation, California School of Professional Psychology-San Diego, 2001). Dissertation Abstracts International, 61 (11), 6121B, (UMI NO. 9996460).
Snow, M. S., Gore, B., & Seale, H. A. (2007). A comparison of behaviors and play themes over a six-week period: Two case studies in play therapy. International Journal of play therapy, 16, 147-159.
Smith, R. M., Matson, J.  L. (2010). Social skills: Differences among adults with intellectual disabilities, co-morbid autism spectrum disorders and epilepsy. Research in Developmental Disabilities, 31(6), 1366-1372.
Solomon, M. (2004). A social adjustment enhancement intervention for high functioning autism, Asperger syndrome, and pervasive developmental disorder NOS. Journal of Autism and Developmental Disorders, 33, 649-668.
Stafford, N. (2000). Can emotions be taught to a low functioning autistic child [Electronic version]? Early Child Development and Care, 164, 105-126.
Welch, J. (2006). The playful healer. Clinical child psychology and psychiatry, 9,533-551.
Wolkmar, F., Paul, R., Klin, A., & Cohen, D. (2004). Handbook of autism and pervasive developmental disorders (3th ed).
Yergin-Allsopp, M., Rice, C., & Karapurkat. (2000). prevalence of autism in a united states metropolitan area. J Am Med. Tager, H. (2007). Evaluating the theory of mind hypothesis of autism. Association for psychological science, 16 (6), 311-315.