نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

2 استادیار، گروه روان شناسی و علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: مرگ های زود هنگام در اثر بیماری های پیشرفته باعث از بین رفتن انسانهای زیادی می شود . تنها نقطه امید افرادی که از بیماریهای پیشرفته جسمی رنج می برند دریافت عضو جدید و بازگرداندن احتمال زندگی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف مطالعه روانشناختی عمیق پدیده اهدای عضو توسط داوطلبان در سال 1396 انجام شد. روش تحقیق بر اساس ماهیت داده ها کیفی از نوع پدیدار شناسی توصیفی ، بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس نحوه گرد آوری اطلاعات توصیفی از نوع مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود. شرکت کنندگان را کلیه داوطلبان اهدای عضو ثبت نام کننده در کانون اهدای عضو ایرانیان تشکیل می داد که از بین آنها 14 نفر به صورت هدفمند و بر اساس قاعده اشباع انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه ها با روش هفت مرحله ای کلایزی انجام شد. نتایج حاصل از بررسی یافته ها نشان داد که پدیدارهای آگاهی داوطلبان اهدای عضو را می توان در سه طبقه مضامین اصلی 1-آگاهی شامل اطلاعات درباره اهدای عضو و بینش نسبت به پدیده مرگ ، 2-باورهای بنیادین شامل باورهای عقلانی، باورهای انسان دوستانه، باورهای مذهبی، باورهای اخلاقی، باورهای هستی شناسانه، باور به توانمندی خود و برقراری عدالت در امکان زیستن ،3-عوامل اثر گذار بر باورهای بنیادین شامل باورهای خانواده، تعاملات خانواده، سختی ها و اثرات جامعه دسته بندی کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Phenomenological approach to the organ donation among volunteers

نویسندگان [English]

  • leila bastanmeher 1
  • annahita khodabakhshi-koolaee 2
  • mohammad reza falsafinejad 3

1 M.A. in Counseling, Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran

3 Associate Professor, Assessment and Measurement Department, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The incurable diseases lead to premature death. The last hope is organ transplantation and the most important source is the organ donated after brain death.The purpose of this study was to explore the deep psychological phenomenological approach of the organ donation volunteers by 2017. This research was a descriptive phenomenology study conducted with semi-structured in depth interviews. Participants of the study were organ donor volunteers of the Iranian Organ Donation Center in Tehran city. 14 participants were selected by targeting sampling for interview. The analysis method was based on Colaizzi’s Seven-Step Analysis. The result of the study showed three main themes: first ; Khowledg including information about organ donation and insight about death. Second, Core beliefs on organ donation including rationalism, altruism, religion beliefs, moral beliefs, ontological beliefs, agency and justice in living right. And third, Factors that influence core beliefs including family beliefs, family relations, difficulties and society influences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenomenological
  • organ
  • donation
  • volunteers
  • Qualitative Research
امانی، فیروز؛ .غفاری مقدم، مژگان، حسین زاده، شهناز؛ فرزانه، اسماعیل؛ ولیزاده، بهزاد.‌‌(1394). نگرش دانشجویان علوم پزشکی اردبیل درباره پیوند عضو در مرگ مغزی.مجله پزشکی قانونی جمهوری اسلامی ایران، کنگره جراحی خراسان, 29-26 آبان ، 1394. مشهد، ایران.
امینی خو، معصومه؛ اسکندری، حسین ؛ فلسفی نژاد، فلسفی نژاد؛ برجعلی، احمد؛ پزشک، شهلا. (1394).خود و اسکیزوفرنی (مطالعه مورد پژوهی). فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 6(21): 225-202.
بیات.عبدالرسول .(1386). فرهنگ واژه‌ها. نشر اندیشه و فرهنگ دینی.
حاج باقری ادیب، محسن؛ پرویزی، سرور؛صلصالی، مهوش.(1990). روشهای تحقیق کیفی.تهران: انتشارات بشری.
خانی، لطفعلی؛ هاشمیان فر ،علی؛ غفاری، مظفر؛ اسماعیلی، رضا؛ انصاری، ابراهیم. (1395). طراحی مدل اهدای عضو براساس متغیرهای اخلاق اجتماعی، نوع دوستی و دین باوری . دین و سلامت. دروه ۴ (۱) :۱-11.
زمانی، فرشته.(1392).اهدای عضو طلوعی دوباره، اصفهان: نشر کنکاش.
سامرز، فرانک.(1394).تحقق بخشی خود، .مترجم غفوری، سمانه. دهقانی، محمود.انتشارات ابن سینا، چاپ اول.
شفیع آبادی، عبدالله. (1377) ، نظریه‌های مشاوره و روان درمانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
سطوت افسانه، خدابخشی کولایی آناهیتا، فلسفی نژاد محمدرضا، ثناگو اکرم .(1397). شناسائی چالش‌های ازدواج معلولین جسمی- حرکتی شهر تهران: یک مطالعه پدیدارشناسی، نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری. 5(2):۵۵-۶۲.
شکرایی فرد، لیلا.(1385). تحلیل اجتماعی فرهنگی اهدای عضو و بافت پس از مرگ مغزی در بین شهروندان تهرانی.پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی.
شکر کن، حسین.(1390)، مکتبهای روان‌شناسی و نقد آن.جلد دوم.چاپ ششم.
شکور، عباس؛ رضایی، ساناز.(1379). بررسی آگاهی و نگرش افراد بالای 15 سال شهر تهران در مورد مرگ مغزی و اهدای اعضای پیوندی بعد از مرگ مغزی در وابستگانشان. مجله پزشکی قانونی. 6(21): 24-28.
فرنام، علی؛ برجعلی، احمد؛ سهرابی، فرامرز؛ فلسفی نژاد، محمدرضا. (1393). اثر بخشی مدل پیشگیری از بازگشت بر پایه ذهن‌آگاهی (‌MBRP) در پیشگیری از بازگشت و افزایش مهارت‌های مقابله‌ای در افراد وابسته به مواد افیونی، فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 4(16): 99-79.
یوسفی، علیرضا؛ ضیایی، الهه سادات؛ قلجایی، فرشته؛ آذربرزین، مهرداد. (1390). مرگ مغزی و پیوند اعضا از منظر فقه، اخلاق و قانون و تأثیر آن بر آموزش پزشکی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. ۱۱ (۹) :۱۳۶۶-۱۳۷۵.
عباسی، فرزاد.(1392)، مطالعه عوامل اجتماعی_فرهنگی موثر در گرایش به اهدای عضو بدن(نمونه موردی افراد 18 سال به بالای شهر کاشان). پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
کوری، جرالد.(2013).نظریه و کاربست مشاوره و روان درمانی. ویراست نهم. مترجم یحیی سید محمدی.تهران:نشر ارسباران.
لاریجانی، باقر (1382)، پیوند اعضا. تهران: انتشارات برای فردا.
محبی، سیامک؛ محمدی زواره، معصومه؛زمانی، فاطمه؛ قارلی پور، ذبیح اله؛ حیدری، حسین.(1395). عوامل موثر در قصد دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم در خصوص اهدای عضو: مطالعه ای مبتنی بر مدل قصد رفتاری. فصلنامه سواد سلامت،1(3):154-147.
مزلو، آبراهام.‌‌(1371 ). به سوی روان‌شناسی بودن، ترجمه احمد رضوانی، مشهد: آستان قدس رضوی.
مزلو، آبراهام.‌‌(1381 ) انسان سالم و خودشکوفایی، شعوری دیگر (چشم باطن)، (روان‌شناسی و مردم شناسی عرفانی)، ترجمه سید مهدی ثریا، تهران: دانژه.
منظری، زهرا سادات(1391).عوامل موثر بر تصمیم گیری خانواده‌های بیماران مرگ مغزی در اهدای عضو. مجله پایش،11(6): 925-913.
Bollas, c. (1987). The shadow of the object.london: Free Association Books.
Irving, M. J., Tong, A., Jan, S., Cass, A., Rose, J., Chadban, S., & Howard, K. (2011). Factors that influence the decision to be an organ donor: a systematic review of the qualitative literature. Nephrology Dialysis Transplantation, 27(6), 2526-2533.
García-Valdecasas, J. C. (2011). DCD donors: A unique source to significantly increase organ donation. Journal of hepatology, 55(4), 745-746.
Kim JR, Elliott D, Hyde C. The influence of sociocultural factors on organ donation and transplantation in Korea: findings from key informant interviews. Journal of Transcultural Nursing. 2004 Apr;15(2):147-54.
Liu, H., Peng, X., Zhang, S., Qiao, X., & Hao, Y. (2015). Posthumous organ donation beliefs of college students: A qualitative study. International Journal of Nursing Sciences, 2(2), 173-177.
Liu, Y., Lei, H., & Qiu, F. (1997). Investigation of understanding and willingness of organ transplantation in young people in Beijing, Shanghai, Wuhan. Zhonghua yi xue za zhi, 77(1), 22-27.
Morrow,R., Rodriguez, A. and King, N.,(2015). Colizzi's descriptive phenomenological methods. The Psychologist, 28(8), 643-644.
Randhawa, G., & Neuberger, J. (2016). Role of religion in organ donation—Development of the United Kingdom faith and organ donation action plan. In Transplantation proceedings (Vol. 48, No. 3, pp. 689-694). Elsevier.
Tokalak, I., Kut, A., Moray, G., Emiroglu, R., Erdal, R., Karakayali, H., & Haberal, M. (2006). Knowledge and attitudes of high school students related to organ donation and transplantation: a cross-sectional survey in Turkey. Saudi Journal of Kidney Diseases and Transplantation, 17(4), 491.