نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

ازدواج‌های موفق اثرات مثبتی بر بهزیستی افراد دارند و تعهد زناشویی یکی از مؤلفه‌های ازدواج موفق است. پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی تعهد زناشویی براساس سبک‌های حل تعارض زوجین، شفقت خود و ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی انجام ‌شد. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارمندان متأهل دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1399-1398 بود که 211 نفر از آنان (117 زن و 94 مرد) با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تک‌مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌ی تعهد زناشویی (آدامز و جونز، 1997)، پرسشنامه‌ی سبک‌‌های حل‌ تعارض رحیم (رحیم، 1983)، پرسشنامه‌ی شفقت خود (نف، 2003 ب)، مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (گنیه، 2003) و مقیاس ارضای نیازهای بنیادین در روابط (لاگاردیا، رایان، کوچمن و دسی، 2000) بود. داده‌های به‌دست‌آمده از طریق آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که از میان متغیرهای پژوهش به ترتیب، ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی در سطح عمومی، سبک‌های حل تعارض غیرسازنده، شفقت خود، سبک‌های حل تعارض سازنده و ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی در ارتباط با همسر بیشترین سهم را در پیش‌بینی تعهد زناشویی دارند و به‌طور مشترک 40 درصد از واریانس تعهد زناشویی را پیش‌بینی می‌کنند. این یافته‌‌‌ها حاکی از آن‌اند که با افزایش ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی در سطح عمومی و در ارتباط با همسر، سبک‌‌‌های حل تعارض سازنده و شفقت خود و کاهش سبک‌های حل تعارض غیرسازنده، تعهد زناشویی افزایش می‌یابد. از نتایج پژوهش حاضر می‌توان در تدوین برنامه‌های آموزشی پیش از ازدواج، توانمندسازی زوجین و مداخلات زوج‌درمانی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting of Marital Commitment Based on Couples' Conflict Resolution Styles, Self-Compassion and Satisfaction of Basic Psychological Needs

نویسندگان [English]

  • Mina Zare
  • Mohammad Reza Taghavi
  • Abdulaziz Aflakseir

Psychology Dept, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Successful marriage has positive effects on the well-being of individuals, and marital commitment is one of the key component of successful marriage. This study aimed to predict marital commitment based on couples' conflict resolution styles, self-compassion, and satisfaction of basic psychological needs. This research was a descriptive- correlational survey. The statistical population consisted of all married employees of Shiraz University in the academic year of 2019-2020, and 211 married employees (117 women and 94 men) were selected by single-stage cluster sampling method. Research tools contained the Marital Commitment Questionnaire (Adams & Jones, 1997), Rahim Conflict Resolution Styles Questionnaire (Rahim, 1983), the Self-compassion Scale (Neff, 2003b), Basic Needs Satisfaction in General Scale (Gagné, 2003) and the Basic Needs Satisfaction in Relationships Scale (La Guardia, Ryan, Couchman & Deci, 2000). The obtained data were analyzed by Pearson correlation coefficient and multiple regression analysis. The results showed that satisfaction of basic needs at general scale, non-constructive conflict resolution styles, self-compassion, constructive conflict resolution styles, and satisfaction of basic needs in relation to spouse ranked respectively based on their power in predicting marital commitment among the research variables. These variables predict 40% of the variance of marital commitment. These findings suggest that marital commitment rises with an increase in satisfaction of basic psychological needs at the general scale and in relation to the spouse, constructive conflict resolution styles, self-compassion, and a decrease in non-constructive conflict resolution styles. This study has considerable implications for developing premarital educational programs, couple empowerment and couple therapy interventions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital Commitment
  • Conflict Resolution Styles
  • Basic Psychological Needs
  • Self-Compassion
اجتهادی، مصطفی.، واحدی، گلناز. (1395). بررسی جامعه‌شناختی پتانسیل خیانت در روابط زناشویی و عوامل مؤثر بر آن در بین کارمندان ادارات دولتی و خصوصی. مجله جامعه‌شناسی ایران، 17(4)، 105-138.
بزازیان، سعیده.، خان‌محمدی، ذبیح‌اله.، امیری‌مجد، مجتبی.، قمری، محمد. (1397). نقش واسطه‌ای عملکرد خانواده در رابطه‌ی بین نیازهای بنیادین روان‌شناختی، انتظارات زناشویی و تعهد زناشویی. روان‌شناسی معاصر. 2(13)، 168-158.
بشارت، محمدعلی.، رامش، سمیه.، رضازاده، سیدمحمدرضا. (1394). نقش تعدیل‌کننده پیوندهای والدینی در رابطه بین ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی و سازگاری زوجین. روان‌شناسی خانواده، 2(2)، 15-26.
بشارت، محمدعلی.، رنجبر‌کلاگری، الهه. (1392). مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی: پایایی، روایی و تحلیلی عاملی. اندازه‌گیری تربیتی، 4(14)، 168-147.
حسینی، امین.، زهراکار، کیانوش.، داورنیا، رضا.، شاکرمی، محمد.، محمدی، بهناز. (1394). رابطه‌ی تعهد زناشویی با ویژگی‌های شخصیتی. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 22(5)، 796-788.
حقیقی، حمید.، زارعی، اقبال.، قادری، فؤاد. (1391). بررسی ساختار عاملی و ویژگی‎های روان‎سنجی پرسشنامه سبک‌های حل تعارض رحیم (ROCI-II) در بین زوجین ایرانی. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(1)، 562-534.
زارع‌گاریزی، معصومه.، ابراهیمی‌مقدم، حسین.، ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (1399). پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس نیازهای بنیادین روان‌شناختی و صمیمیت با واسطه‌گری تمایزیافتگی خود. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 14(1 پیاپی 53)، 76-55.
شاه‌سیاه، مرضیه.، بهرامی، فاطمه.، محبی، سیامک. (1388). بررسی رابطه‌ی رضایت جنسی و تعهد زناشویی زوجین شهرستان شهرضا. مجله‌ی اصول بهداشت روانی. 11(43)، 238-233.
شیری، زهره. (1387). مهارت حل تعارض (برای همسران). تهران: دفتر پیش‌گیری از آسیب‌های اجتماعی، سازمان بهزیستی کشور. 55-61.
عباسی مولید، حسین.، بهرامی، فاطمه.، قمرانی، امیر. (1388). بررسی رابطه بین تعهد زناشویی و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی در زوجین شهر اصفهان. مجموعه مقالات دومین همایش کشوری مشاوره، رشد و پویایی، دانشگاه الزهرا، تهران.
قزلسفلو، مهدی.، جزایری، رضوان السادات.، بهرامی، فاطمه.، محمدی، رحمت‌الله. (1395). رابطه سلامت خانواده اصلی و شفقت خود با تعهد زناشویی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 26(139)، 148-137.
قنبری‌هاشم‌آبادی، بهرام علی.، حاتمی‌ورزنه، ابوالفضل.، اسمعیلی، معصومه.، فرحبخش، کیومرث. (1390). رابطه‌ی بین سبک‌های فرزند پروری، دلبستگی و تعهد زناشویی در زنان متأهل دانشگاه علامه طباطبایی. فصلنامه زن و جامعه، 2(7)، 60-39.
محمدی، بهاره. (1392). پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی و نگرش مذهبی در زوجین ساکن شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه علم و فرهنگ.
محمودپور، عبدالباسط.، فرحبخش، کیومرث.، بلوچ زاده، الهام. (1397). پیش‌بینی تعهد زناشویی زنان بر اساس شیوه‌های دل‌بستگی، خود شفقتی و تحمل پریشانی. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 8(1)، 84-65.
مؤمنی، خدامراد.، کاووسی‌امید، سکینه.، امانی، رزیتا. (1394). پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس تمایزیافتگی خود، همبستگی و انطباق‌پذیری خانواده و صمیمیت زناشویی. آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده. 1(۲)، 58-46.
مؤمنی، فرشته.، شهیدی، شهریار.، موتابی، فرشته.، حیدری، محمود. (1392). ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه‌ی فارسی مقیاس خودشفقت‌ورزی. روان‌شناسی معاصر. 8(2)،40-27.
نوری‌امامزاده، حمیدرضا.، پهلوان، آذین. (1395). بررسی نقش صفت شخصیتی شفقت با خود در پیش‌بینی تعهد و صمیمیت زناشویی. کنفرانس جهانی روان‌شناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره‌ی سوم