نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

مهارت‌های پیش‌زبانی نقش مهمی در شایستگی‌های هیجانی - اجتماعی کودکان دارند. این در حالی است که بسیاری از کودکان با تاخیر ارتباطی در اکتساب شایستگی‌های هیجانی -اجتماعی نارسایی‌هایی نشان می‌دهند. بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تاثیر مداخله پیش‌زبانی خانواده محور بر مهارت‌های هیجانی-اجتماعی کودکان زیر دو سال با تاخیر ارتباطی بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل مادران دارای کودکان زیر دوسال مراجعه‌کننده به مهدکودک‌های دولتی منطقه دو و سه تهران در سال 1400 بود که از این تعداد 40 نفر از مادران به روش نمونه‌گیری هدفمند و با در نظر گرفتن ملاک‌های ورود و خروج انتخاب شدند. مداخله خانواده‌محور به مدت 10 جلسه انجام شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه سنین و مراحل هیجانی-اجتماعی (ASQ_SE) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مداخله پیش‌زبانی خانواده محور بر مهارت‌های هیجانی-اجتماعی کودکان زیر دو سال با تاخیر ارتباطی تاثیر معنادار دارد (05/0>p). آموزش مهارت‌های پیش‌زبانی خانواده محور می‌تواند به ارتقا مهارت‌های هیجانی- اجتماعی کودکان زیر دو سال با تاخیر ارتباطی کمک نماید. بنابراین، می‌توان از این مداخله به عنوان یک روش درمانی موثر در محیط‌های بالینی استفاده کرد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Family-Centered Pre-Language Intervention on Emotional-Social Skills of Children under Two Suffering from Communication Delay

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Nikkhoo 1
  • Fatemeh Nikkhoo 2

1 Department of Psychology and Education of Exceptional Children, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Exceptional children, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Pre-language skills play a significant part in the emotional-social competencies of children. Meanwhile, many children manifest deficiencies in gaining emotional-social competencies as a result of communication delay. The present research method was a semi-experimental pre-test-post-test design with a control group and a two-month follow-up period. The statistical population of this research included mothers with children under two years of age who referred to public kindergartens in the second and third districts of Tehran in 1400, of which 40 mothers were selected by purposeful sampling and taking into account the entry and exit criteria. The family-oriented intervention was conducted for 10 sessions. Age and social-emotional stages questionnaire (ASQ_SE) was used to collect data. The results of the research showed that the family-oriented pre-language intervention has a significant effect on the social-emotional skills of children under two years old with communication delay (p<0.05). Teaching family-centered pre-language intervention can help improve the emotional-social skills of children under two suffering from communication delay. Therefore, such interventions can be used as an effective type of treatment in clinical environments

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pre-language
  • Family-oriented
  • Emotional-social skills
  • Communication delay
خوش‌اخلاق، حسن. (1399). بررسی تأثیر مداخلات بهنگام روان‌شناختی و آموزشی خانواده‌محور بر میزان مهارت‌های شناختی و اجتماعی کودکان انیسم. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 18 (4)، 102-114.‎
حسن‌زاده، سعید و نیک‌خو، فاطمه. (1395). اثربخشی برنامه توان‌بخشی شنیداری والدمحور «نوایش» بر توانمندی ارتباطی کودکان خردسال منتظر کاشت حلزون شنوایی: تجربه‌ای از مداخله به هنگام بر روی کودکان ناشنوای زیر یک سال. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 7 (3)، 1-18.
ساجدی، فیروزه، وامقی، روشنک، کراسکیان موجمباری، آدیس، عباسی، حبیب اله، لرنژاد، حمیدرضا و دلاور، بهرام. (1391). استانداردسازی و اعتباریابی ابزار غربالگری اختلالات تکاملی «پرسش‌نامه سنین و مراحل ASQ» در کودکان تهرانی. مجله دانشکده پزشکی، 70(7)، 436-446.
نیک‌خو، فاطمه، حسن‌زاده، سعید، افروز، غلامعلی، فرزاد، ولی اله. (1397). مداخله به هنگام در حوزه شنوایی، زبان و دلبستگی کودکان ناشنوای زیر دو سال. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم پیراپزشکی و توان‌بخشی، 7 (1)، 57-68.