مطالعات روان‌شناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

اثربخشی گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر وسواس فکری ـ عملی، باورهای فراشناخت و نشخوار فکری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، مشاور دانشکده منابع طبیعی ساری

2 استادیار گروه روانشناسی و مشاوره، دانشگاه پیام نور ساری

3 . استادیار مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم پزشکی بابل

چکیده

اختلال وسواس- اجبار، یکی از مشکلات جدی سلامت روان‌شناختی بوده و سالیانه هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی هنگفتی را بر جامعه تحمیل می‌کند و علائم ناتوان‌کننده آن کارکرد میان فردی، شغل و زندگی فرد را مختل می‌کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر وسواس فکری- عملی، باورهای فراشناخت و نشخوار فکری دانشجویان دختر با اختلال وسواس فکری - عملی انجام‌شده است. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی (طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل) بود. با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین 338 دانشجوی دختر در محدوده‌ی سنی 29-20 سال به کمک پرسشنامه‌های وسواس فکری – عملی (MOCI)، باورهای فراشناختی (MCQ-30) و مقیاس پاسخ‌های نشخواری (RRS) و مصاحبه تشخیصی افراد واجد شرایط (دارای نمره برش تشخیصی وسواس فکری- عملی) بر اساس DSM-IV-TR، 16 نفر انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (برای هر گروه 8 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه گروه‌درمانی مبتنی بر حضور ذهن را دریافت کردند، اما گروه کنترل تحت درمان خاصی قرار نگرفتند؛ و دو ماه پس از پایان درمان، پیگیری اجرا گردید. آزمودنی‌های هردو گروه قبل و بعد از مداخله و دو ماه پیگیری، پرسشنامه‌های MOCI، MCQ-30، RRS را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها، روش‌های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس به‌کاربرده شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه (کنترل و آزمایش)، ازنظر نمرات وسواس فکری- عملی، باورهای فراشناخت و نشخوار فکری تفاوت معناداری وجود دارد (005/0 > p). با توجه به یافته‌های فوق می‌توان چنین نتیجه گرفت که گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن در کاهش وسواس فکری- عملی، باورهای فراشناخت و نشخوار فکری دانشجویان دختر با اختلال وسواس فکری – عملی مؤثر است و تغییرات درمانی ایجادشده در پیگیری دوماهه تقریباً پایدار باقی ماند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of group mindfulness –Based cognitive Therapy on obsessive-compulsive disorder, metacognition beliefs and rumination

نویسندگان [English]

  • Soudabeh Ahmadi Bejagh 1
  • Babullah Bakhshipour 2
  • Mah'boube Faramarzi 3

1 M.A of General Psycology, Counseling of Sarri university

2 Assistant professor of Psycology in Payam nor University

چکیده [English]

obsessive- compulsive disorder is one of the serious complications of psychological health and imposes huge economic and social expenditures annually on society and its disabling symptoms impair the individual's interpersonal function ,job and life. The aims of this research were to analyze the effectiveness of group mindfulness based cognitive therapy on obsessive-compulsive disorder, metacognitive beliefs and rumination in female university students. This was an experimental study (pre-test& post-test –follow-up with control group plan). By applying simple random sampling method, out of 338 female students with age range 20-29 by Maudsley Obsessive­­-Compulsive inventory(MOCI), Metacognitive Beliefs Questionnaire (MCQ-30) & Rumination Responses Scale (RRS) and the eligible individuals diagnostic interview (with  Obsessive­­-Compulsive diagnostic cut-off score ) based on DSM-IV-TR,16 subjects have been selected and randomly put in the experiment and control groups ( 8 for each group). The experiment group received 8 sessions of  group mindfulness based cognitive therapy while the control group had no special treatment .Two months after the treatment was over, follow-up was executed subject in both groups before and after the intervention, and two-month follow-up questionnaire, MOCI, MCQ-30, RRS completed. Analyzing data, descriptive statistical methods and covariance analysis test have been employed. The results of covariance test showed a meaningful difference (p<0.005) in the two groups (control &experiment), in terms of Obsessive-compulsive, metacognitive beliefs & rumination scores. Regarding the mentioned findings, it can be concluded that group mindfulness based cognitive therapy is effective in decreasing obsessive­­- compulsive, metacognitive beliefs & rumination of the girl students with obsessive-compulsive disorder, and the therapeutic changes created almost remained stable after two-month follow-up.

کلیدواژه‌ها [English]

  • compulsion-obsession
  • Metacognitive beliefs
  • obsessive rumination
  • cognitive therapy based on the presence of mind
مراجع
ابوالقاسمی ع. حسنعلی زاده م. کاظمی ر. و نریمانی م. (1389). تأثیر درمان‌های فراشناختی و دارویی بر باورهای فراشناختی بیماران مبتلابه اختلال وسواسی-اجباری. مجله علوم رفتاری، 4: 312-305.
آذرگون ح. کجباف م.­ ب. مولوی ح. و عابدی م. ر. (1388). اثربخشی آموزش ذهن­آگاهی بر کاهش نشخوارفکری و افسردگی دانشجویان دانشگاه اصفهان. دو ماهنامه علمی – پژوهشی دانشگاه شاهد، 16 (34).
اصفهانی م. نشاط دوست، ح. مولوی، ح. و عابدی، م. ر. (1386). تأثیر روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی در کاهش نشانه­های اختلال وسواس- اجبار. دو ماهنامه علمی- پژوهشی دانشگاه شاهد،14 (22).
انجمن روانپزشکی آمریکا (2000)متن تجدید نظرشده راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی DSM – IV–) TRچاپ چهارم). ترجمه: محمدرضا نیکخو و هامایاچ آوادیس یانس (1388). تهران: سخن.
بابایی م. اکبرزاده ن. نجل­رحیم ع. و پورشهریاری م. (1389). تأثیر درمان ترکیبی شناختی- رفتاری و کاهش اندیشه­پردازی خطر بر اختلال وسواسی- اجباری در دانشجویان دختر. مجله مطالعات روان­شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه الزهرا س، 6 (1).
پناهنده، خدیجه. (1390). بررسی میزان اثربخشی آموزش شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر اصلاح باورهای فراشناختی و اضطراب امتحان دانشجویان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، دانشکده علوم انسانی، گروه تحصیلی روان­شناسی عمومی.
توزنده جانی ح. احدی ح.، دلاور ع. و آزاد ح. (1388). بررسی کارآمدی نسبی تکنیک­های شناختی ـ رفتاری، دارویی و ترکیب آن‌ها در درمان اختلال وسواس فکری و عملی. مجله دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار، 11(4).
حسن­زاده، رمضان. (1382). روش­های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: ساوالان.
خانی­پور، حمید. (1389). تأثیر درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر روی نشانه­های افسردگی. نشخوار فکری، باورهای فراشناختی و نشانه­های روانپزشکی باقیمانده در بیماران با سابقه یک دوره افسردگی: یک طرح مطالعه تک موردی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران، دانشکده علوم انسانی.
سجادیان، ا. نشاط دوست، ح. ط. مولوی ح. و معروفی، م. (1384). تأثیر آموزش روش ذهن آگاهی بر میزان علائم اختلال وسواس-اجبار در زنان شهر اصفهان. مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، (131).
عاشوری، ا. وکیلی، ی. بن‌سعید، س. و. نوعی، ز. (1388). باورهای فراشناختی و سلامت عمومی در دانشجویان. مجله­ی علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی، 11 (1): 20- 15.
عبدالله زاده ف. جوانبخت م. و عبدالله زاده ح.(1390). مقایسه تأثیر درمان فراشناختی و درمان دارویی در وسواس فکری. مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار، 18 (2):118-110.
فرنام ع. قلی زاده ح. پیرزاده ج. حکمتی ع. و رسولوند صادقی ا. (1390). مقایسه باورهای فراشناختی بیماران افسرده، وسواسی-اجباری و گروه سالم. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، 18 (4): 348-339.
فیروزآبادی ع. و شاره ح.(1388). اثربخشی تکنیک‌های ذهن آگاهی انفصالی در درمان یک مورد اختلال وسواسی-اجبار. تازه‌های علوم شناختی، 11 (2): 7-1.
فیلی ع. برجعلی ا. بهرامی ف. و فرخی ن. ع. (1391). مقایسه اثربخشی روش درمان شناختی – رفتاری با روش درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن تیزدل بر نشخوار فکری زنان نابارور افسرده. ارمغان دانش، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، 17 (1).
قاسم‌زاده ح. ا.، کرم قدیری ن.، شریفی و.، نوروزیان م.، مجتبایی ر؛ و ابراهیم‌خانی ن. (1384). کارکردهای شناختی، نوروپسیکولوژیک و نورولوژیک بیماران وسواسی با و بدون علائم افسردگی در مقایسه باهم و با گروه بهنجار. تازه‌های علوم شناختی، 7 (3): 15-1.
محمدخانی ش؛ و فرجاد م. (1388). رابطه باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر با علائم وسواسی از جمعیت غیربالینی، مجله روان­شناسی بالینی، 1 (3):51-35.
موسوی­ مدنی ن. آتش­پور س. ح. و مولوی، ح. (1389). تأثیر آموزش روش ذهن­آگاهی گروهی بر میزان علائم اختلال وسواسی ـ اجباری در زنان شهر اصفهان. یافته­های نو در روان­شناسی، 69-55.
مونتگمری، ا. زومرج. (1382). وسواس (شناخت و درمان). ترجمه م معروفی، فرشیدنژاد. اصفهان: کنکاش.
یونسی، جلال؛ رحیمیان بوگر، اسحق. (1387). جان تیزدیل ـ دریچه­ای به فراشناخت. تهران: دانژه.
Adler, A. D. (2008). Manipulation Of Cognitive Biases and Rumination:An Examination of Single and Combined Correction Conditions. Presented In Partial Fulfillment Of The Requirements. The Degree Master of Arts in the Graduate School of the Ohio State University.
Barrow, B. A. (2007). Assessing Emotional Evaluation: A Validation Study of the Reactions to Emotions Questionnaire. The University of Texas at Austin.
 Berle D. Starcevic V.(2005). Thought-action fusion: review of the literature and future directions. Clin Psychol Rev; 25(3): 263-84.
Broderick, c. patricia. (2005). Mindfulness and coping with dysphoric mood: contrasts with Rumination and Disstraction. cognitive Therapy and Research, 29 (5): 501- 510.
Crane, Rebacca. (2009). Mindfulness – based cognitive therapy Distinctive Features. New York: Routledge Press.
 De zoysa, P. (2013). The Use of Mindfulness Practice in the Treatment of a Case of Obsessive Compulsive Disorder in Sri Lanka. J Reliy Health, (52): 299-306.
Fair Fax, H. (2008). The use of mindfulness in obsessive compulsive disorder: suggestions for its application and integration in existing treatment. The Journal of Clinical psychology and psychotherapy, 15(1), (53).
Giorgio, J. M. Sanflippo, J. Kleiman, E. Reilly, D. Bender, R. E. Wagner, C. A. Liu, R, T. Alloy, L. B. (2010). An experiential avoidance conceptualization of depressive rumination: Three tests of the model. Behavior Research and Therapy 48, 1021-1031.
Hale, L. Strauss. C. Taylor, L. B. (2012). The Effectiveness and Acceptability of MindfulnessBased Therapy for Obsessive Compulsive Disorder: A Review of the Literature. Mindfulness.
Hertenstein, E. Rose, N. Voderholzer, U. Heidenreich, T. H. Nissen, C. H. Thiel, N. Herbst, N. & Kulz, A. K. (2012). Mindfulness-compulsive disorder- A qualitative study on patients experiences. BMC psychiatry, 12: 185.
Luminet, O. (2004). Measurment of Depressive Rumination and Associated Constructs.
In C. Papageorgiou & A. Wells (Eds.), Depressive Rumination: Nature, Theory and Treatment (pp. 187-215). New York: Wiley.
Lyubomirsky, S. Tkach, C. & Dimmateo, M. R. (2007). What are the differences between happiness and selfesteem. Journal of social indicators research. 78: 363-404.
Mclean, P. D. Whittal, M. L. Sochting, I. Koch, W.K. Paterson, R. Thordarson, D. S. et al. (2001). Cognitve versus behavior therapy in the group treatment of obsessive – compulsive disorder. Journal of consulting and clinical psychology, 69: 205-214.
McDonough, M. & Kennedy, N. (2002). Pharmacological management of obsessive – compulsive disorder: A review for clinicans. Harvard Review of psychiatry, 10: 127-137.
 Nolen-Hoeksema, S. & Harrell, Z. A. T. (2002). Rumination depression and alcohol use: Tests of gender differences. Journal of Cognitive Psychotherapy: An Imitational Journal. 16: 391-404.
Papageorgiou, C. & wells, Adrian. (2003). An empirical test of a clinical metacoynative model of rumination and peperssion. Coynative therapy and research, 27(3): 261-273.
Papageorgiou, C. Wells, A. (2004). Depressive rumination: nature, theory, and treatment. New York: John Wiley &Sons.
Patel, S. R. Carmody, J. simpson, H. B. (2007). Adapting mindfulness – based stress reduction for the treatment of obsessive – compulsive disorder: A Case report. The Journal of cognitive and Behavioral practice. 14 (4): 375 – 380.
Pearson, M. Brewin, CR. Rodes, J. Mccarron, C. (2008). Frequency and Nature of Rumination in chronic Depression: Aprelimiary study. J cogn Behave Ther. 37(3): 160 – 168.
Purdon. C. & clark, D. A. (1999). Metacognition and obsession. Clinical psychology and psychotherapy, 6, 102-110.
Rimes, K. A. & Wingrove, J. (2010). Pilot study of mindfulness based cognitive Therapy for Trainee clinical psychologist. Behavioural and cognitive psychotherapy. 1 of 7.
Rees, CS. Van Koesveld, KE. (2008). An open trial of group metacognitive therapy for obsessivecompulsive disorder. J Behave Ther Exp Psychiatry; (39): 451-458.
Schwartz, J. (2004). The four steps. Los Angeles: Westwood institute for anxiety disorders. [online]. Available from: http: // hope4ocd. Com / foursteps. Php.
Schwartz, J. Gullifor, E. Z. Stier, J. & Thienemann, M. (2005). Mindful awareness and self directed neuroplasticity: Intergrating Psychospiritual and biological approach to mental health with focus on obsessive compulsive disorder. New York: Haworth Press.
Segal, Z. V. Williams, J. M. G. & Teasdale, I. D. (2002). Mindfulness based cognitive therapy for depression: A new approach to preventing relapse. New York: Guilford press.
Singh, N. Nerbhay. Wahler, G. Robert. Winton, W. Alen. & Adkins, D. Anjela. (2004). A mindfulness – based treatment of obsessive – compulsive disorder. Journal of the American psychiatric Nurses Association, 3(4): 275-287.
Steketee, G. & Barlow, D. H. (2004). Obsessive – compulsive disorder. In D. H. Barlow (Ed). Anxiety and its disorder: The nature and treatment of anxiety and panic. (pp. 516-550). New York: Guilford.
Storch, EA. Lisa, J. Merlo, LJ.(2006). Cognitive-behavioral therapy for pandas related obsessive-compulsive disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry; 45(10): 1171.
Sugiura, Yoshinori. (2004). Detached mindfulness and worry: a meta – cognitive analysis. Personality and Individual Differences, 37, 169-179.
Tenney, N. H. Denys, D. A. J. P. van Megen, H. J. Glas G. & Westenberg, H. G. (2003). Effect of pharmacological intervention on quality of life in patients with obsessive–compulsive disorder. International Clinical Psychopharmacology, 18(1): 29– 33.
wells, A.(2000).Emotional disorders and metacognition: Innovative cognitive Therapy, John Wiley & Sons LTD; PP: 3-54.
wells, A. cartwright – Hatton, S. (2004). A short form of metacognitons puestionnaire. Behaviour Research and therapy, 42 (40): 385-396.
Wells, A. (2003). Anxiety disorders, met cognition and chang In: Leahy RT.[edito]. Roadbolocks incognitive – behavioral therapy: Transforming challenges in to opportunities for change. New York: Guilford: 69 – 88.
wells, A. Fisher, P. Myers, S, wheatey, J. Patel, T. and Brewin, C. R. (2009). Metacogniative therapy in Recurrent and persistent depression a multiple baseline study of a new treatment. Cognitive therapy and research, 33 (3): 991.300.
Wenzolf, RM. & Wehner, DM. (2000). Thought suppression. I AnnRev psychology; 55: 882-892.
Williams, J. M. G. (2006). Mindfulness – based cognitive therapy: what is it, and how might help? In (4th ed.) Aeschi conference, 1-4 March.
Whittal, M. Thordarson, D. McLean, P.(2005). Treatment of obsessive-compulsive disorder cognitive behavior therapy vs exposure and response prevention. Behav Res Ther; 43(12): 1559.
Yook, K. Kim, K. Young Suh, S. Lee, K. (2010). Intolerance of uncertainty, worry, and rumination in major depressive disorder and generalized anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 24 (1): 623–628.
 
مطالعات روان‌شناسی بالینی
دوره 6، شماره 20
مهر 1394
صفحه 79-109
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار