نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکترا روان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

از دست دادن عزیزی که فرد با او رابطه عمیقی داشته است به‌مثابه سقوط در گودالی بی‌انتها، احساس ناخوشایندی است که می‌تواند باعث سوگ در فرد شود. این واکنش‌ها بسته به چگونگی رخداد‌ حادثه، اعتقادات اجتماعی، فرهنگی و به‌طورکلی مضمون و معنای که مرگ از دید افراد دارد متفاوت است. یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر در برابر فقدان، نوجوانان هستند. احساس تعلق‌داشتن در این دوره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سوگ می‌تواند فرضیات شخص درباره جهان (انطباق معنوی)، ارتباط با دیگران و هویت شخصی (دنیایی درونی) را برهم زند. از این‌رو انجام اقداماتی برای التیام زخم‌های ناشی از فقدان، ضروری هست. در میان رویکردهای گوناگون بازی‌درمانی، یکی از بهترین درمان‌ها داغ‌دیدگی برای نوجوانان است. بازی‌درمانی، هوشیارسازی و کلامی‌‌ساختن آن چیزی است که ناهشیار و غیرکلامی است. شن‌درمانی، نوعی از بازی‌درمانی است که برای افراد فرصتی را فراهم می‌کند تا خود را خلاقانه و به‌صورت غیرکلامی بیان کنند. با توجه به این‌که تفاوت‌های فرهنگی در حل و فصل این فرآیند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، لازم است نظریات گوناگون حل فرآیند سوگ مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند تا پروتکل شن درمانی برای نمونه ایرانی حاصل شود. بدین منظور 25 نفر از افرادی که ظرف دو ماه تا دو سال گذشته یکی از بستگان درجه یک خود را ازدست‌داده بودند به‌صورت در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه‌‌های تجربه سوگ و فهرست صفات و آزمون محقق ساخته دست‌نوشته رؤیا و داستان زندگی من و شخص متوفی را تکمیل کردند. در نهایت از طریق ادغام داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها (آمار توصیفی و استنباطی) و نظریات مرتبط با حل فرآیند سوگ پروتکل مدون برای کاهش تجربه شدت سوگ تهیه گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Providing a Protocol Based on Short Term Psychodynamic Sand Tray Group Therapy for Bereaved Juveniles

نویسندگان [English]

  • shermin roubenzadeh 1
  • Ali Reza Abedin 2

1 PhD student of Psycology in Tarbiat Modares University. Tehran. Iran.

2 Assistant professor, Department of psychology, Shahid Beheshti University. Tehran. Iran

چکیده [English]

Losing a beloved person with whom one is deeply
involved is like falling into an abyss of infinity leading to an undesirable
feeling which in turn may cause mourning. The grief reactions differ from
person to person depending on the circumstances of the occurred calamities,
religious, social and cultural beliefs and in general the perceived meaning of
the death for the bereaved. Adolescents are one of the vulnerable groups in
facing the loss. Belongingness during adolescence is of an essence, as the
adolescent seeks to shape ego identity in oneself. The grief process may
nullify the personal assumptions regarding the world (spiritual assimilation),
relations with others, and personal identity (inner world). Hence, it is
indispensable to provide interventions for healing the wounds stemming from the
loss. Among various approaches, play therapy is one of the best treatments for
grief in the juveniles. Play therapy is the process of making conscious and
verbalization of the unconscious and the nonverbal issues. Sand tray therapy is
a sort of play therapy which provides people an opportunity to express
themselves in a creative and nonverbal way. Currently this kind of therapy is
considered as an effective method to work with children and adolescents.
However, despite the high rate of mortality in Iran, there is not enough
research conducted in this regard. In light of the great significance of
cultural differences in the resolution of grief, it is essential to evaluate a
variety of theories effective in resolving this process in order to construct a
custom-made protocol for sand tray therapy in Iranian population. Subsequently,
25 volunteers, who had lost one of their close relatives between the previous
two months to two years, were selected through convenient sampling as the
subjects of the study; they completed the Grief Experience Inventory, Adjective
Check List, and two researcher made questionnaires named Life Story and Dream
Memo Questioners. Ultimately, a protocol to induce reduction of the severity of
grief experience was developed via collecting data from the questionnaires
(descriptive and inferential statistics) and the theories relevant to the
resolution of the grief process

کلیدواژه‌ها [English]

  • Juveniles
  • mourning
  • group sand tray therapy
خسروی، زهره. (1374). روان‌درمانی داغ‌دیدگی. تهران: نقش هستی
دلاور، ع. (1383). روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی، چاپ شانزدهم. تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
رابین، ج ام. (2001). مرگ، سوگواری و خاک‌سپاری، مطالعه‌ای میان فرهنگی. مترجم: سارا موسوی (1383). نامه انسان‌شناسی، دوره اول، شماره 5، 1383، ص 219_222.
کاماث، م (2001). فلسفه زندگی و مرگ، مترجم: احمد بیات (1383). تهران: انتشارات بهجت تهران.
مارنات، گ (1999). راهنمای سنجش روانی: برای روان شناسان بالینی، مشاوران و روان‌پزشکان، مترجم: مهدی نیکخو1386.(تهران: انتشارات رشد.
مهدی‌پور، س. (1385). تعین اعتبار و روایی پرسشنامه تجربه سوگ در نمونه ایرانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی شهیدبهشتی.
مولایی، ا. (1388). تأثیر فیلم درمانی گروهی بر کاهش شدت تجربه سوگ نوجوانان دختر داغ‌دیده 17_19 ساله شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی شهید بهشتی.
نیوتون، م (1998). سرنوشت روح، محمود دانایی (1386). تهران: انتشارات مرسل، کاشان.
هاسل، بت. مارنوچاجین. (1995). مشاوره گروهی با کودکان داغ‌دیده. مترجم: نسترن ادیب‌راد (1383). تهران: انتشارات رشد.
ودن، جی، ویلیام. (1886). مشاوره و درمان سوگ. مترجم: مهرداد فیروزبخت (1377). تهران: انتشارات ابجد.
وردن، ویلیام (1377). رنج و التیام در سوگواری و داغ‌دیدگی، ترجمه قائد، م؛ تهران: انتشارات طرح نو.
Alexander, F. (1961). The scope of psychoanalysis.New York: Basic Books.
Bonime, W. (1986). Collaborative dream interpretation. Journal of the American Academy of psychoanalysis, 14, 15-26.
Bonime, W. & Bonime, F. (1962). The Clinical use of Dreams. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1977). The making and breaking of flectional. Israel: Brettler:
Bowlby, J. (1980). Loss: Sadness And Depression (Attachment and Loss). London: The Hogarth Press and the Institute of Psycho-Analysis.
Ciffone, J. (2010). Crisis Bereavement Group Intervention Guidelines for School Social Workers. IASSW School Social Work Journal, 22 (2), 1-22.
Davis, C. G. (2001). The tormented and the transformed: Understanding responses to loss and trauma. In R. A. Neimeyer, (Ed.), Meaning reconstruction and the experience of loss. Washington, DC: American Psychological Association, 137-155.
Dewld, P. (1972). Assessment of structural change. Journal of the American psychoanalytic Association, 20, 119-132.
Dillon, D. p. (2008). Sand Therapies: Sand play and Sand tray. Mining Report. Retrieved from http:// www.bapt.baboa.com.
Doland, A. (2008). Ego State Differences in University Students by Gender, Race, & College Major: Journal of psychiatry psychology and Mental Health, 2 (1), 25-32.
Engel, G. L. (1961). Is grief a disease? A challenge for medical research. Psychosomatic Medicine, 23, 18–22.
Pulver, S.E. (1990). Dreams in New Perspective: The Royal Road Revisited: edited by Myron L. Glucksman, M.D. and Silas L. Warner, M.D. Human Sciences Press, New York, 1987, 152 pp. $27.95. Amer. Acad. Psycho anal, 18:525-528.
Geis, H. K. Whitthesey, S. W. Mc Donald, N. B. & Smith, K. L. (1998). Bereavement loss in childhood. Stress in children, 7 (1), 73- 84.
Gilbert, K. (1996). We have had the same loss, why don’t we have the same grief? Loss and differentiated grief among families. Death studies, 20, 269-283.
Glucksman, M. L. (2001). The dream, psychodynamic informative instrument. Journal of psychotherapy practice and research, 10 (4), 223-230.
Glucksman, M. L. (1988). The use of successive dream to facilitate and document change during treatment. Journal of the American Academy of psychoanalysis, 16, 47-70.
Glucksman, M. L. (2004). Using Dream to assess clinical change during Treatment. Journal of American academy of Dynamic psychiatry, 32 (2), 345-356.
Greenberg, R. & Pearlman, C. (1993). An integrated approach to dream theory: Contributions from sleep research and clinical practice. In A. Moffitt, M. Kramer, & R. Hoffmann (Eds.), The Functions of Dreaming (pp. 363-380). Albany: State University of New York Press.
Harwood, D. Hawton, K. Hope, T. & Jacoby, R. (2002). The grief experiences needs of bereaved relatives and friends of older people dying through suicide: A descriptive and case control study. Journal of Affective Disorder, 72, 185-194.
Jacobs, S. Nelson, J. & Zisook, S. (2000). Treating depression of bereavement with antidepressants: A pilot study. Psychiatric Clinics of North America, 10, 501–510.
Jayne, L (2009). Sand play for children grief, Child grief. Retrieved from http//: www. Insight psychology.com.
Kalff, D. (2009). Introduction n to sand play Therapy. Journal of sand play Therapy, 1(1), 45-52.
Kramer, M. (1993). The selective mood regulatory function of dreaming; an update and revision, The function of Dreaming, (pp 139-195). Albany: State University of New York Press.
Kramer, M. & Roth, T. (1977). Dream translation. American annals of psychiatry related & Discipline, 15, 336-351.
Lindeman, C. J. (1994). A meta- analysis of estimated effect size for group versus individual controlled treatments. International journal of group psychotherapy, 36 (2), 171-201.
Mendelsohn, R. M. (1990). The Manifest Dream and ITS use in Therap. NJ, Jason Aronson Journal, 32, 345-358.
Neimeryer, R. A. (2000). Searching for the meaning of meaning: Grief therapy & process of reconstruction. Death Studies, 24,541-557.
Neimeryer, R. A. (2001). The language of loss: Grief therapy as a process meaning reconstruction. In R.A. Neimeryer (Ed.), Meaning reconstruction and the experience of loss. Washington DC: American psychological Association.
Palombo, S. R. (1984). Deconstructing the manifest Dream. Journal of the American psychoanalysis Association, 32 (2), 405-420.
Para, E. (2009). Group Counseling for Complicated Grief: A Literature Review. Graduate Journal of Counseling Psychology, 1 (2), 320-328.
Parkes, C. M. (2001). A historical overview of the scientifi c study of bereavement. In M. S. Stroebe, R. O. Hansson, W. Stroebe, & H. Schut (Eds.), Handbook of bereavement research: Consequences, coping, and care (pp. 25–45). Washington, DC: American Psychological Press.
Parkes, C. M. (1988). Bereavement as a psychosocial transition: process of adaption to change. Journal of social issues, 44 (3), 53-65.
Parkes, C. M. Stroebe, M. S. Hansson, R. O. Stroebe, W. & Schut, H. (Eds.) (2001) A Historical overview of the scientific study of bereavement. Handbook of bereavement research: Consequences, coping, & care (pp. 25-45). Washington, DC: American Psychological Association.
Parkes, C. M. (2001). Studies of grief in adult life. England: Rutledge publications.
Parkes, C. M. & Weiss, R.S. (1983). Recovery from Bereavement. New York: Basic Books.
Saul, L. (1972). Psycho dynamically Based Psychotherapy. New York: Science House.
Seligman, M. (2007). The Optimistic Child. Boston, MA: Houghton Mifflin.
Solmon, G, (1995). The motion picture prescription- Watch this movie and call me in the mourning. Santa Rosa, C A: Aslan Publishing.
Warner, S.L. (1987) Manifest dream analysis in contemporary practice, in Dreams in New Perspective: The Royal Road Revisited, edited by Glucksman ML, Warner SL. (pp 97-117). New York: Human Sciences Press.
Wolfe, B. & Doka, K. (2010).Praise for grief counseling & grief counseling & grief therapy. New York: Spring Publish.
Wolfelt, A. (1989). Helping Children Cope with Grief. Muncie, IN: Accelerated Development.
Zisook, S. & Kendler, K. S. (2007). Is bereavement-related depression different than non-bereavement-related depression? Psychological Medicine, 37, 779–794.