نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی (نویسنده مسئول) yrezapoor@yahoo.com

2 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی masesmaeily@yahoo.com

3 دکتری علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی kiiumars@yahoo.com

4 استادیار دانشگاه علامه طباطبایی saeed.zokaei@gmail.com

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد هستی شناسی مذهبی در گفتگوهای درون شخصی زوجین مذهبی برخوردار از رضایت زناشویی بالا بود. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در 11 زوج (11 زن و 11 شوهر) مذهبی (مسلمان) برخوردار از سازگاری زناشویی بالا انجام گرفت. این زوجین به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و نمونه گیری تا جایی ادامه یافت که پاسخ های شرکت کنندگان به حالت اشباع برسد. تحلیل داده های حال از مصاحبه ها هم با استفاده از شیوه کیفی نظریه زمینه ای انجام شد. نتایج تحلیل مصاحبه ها نشان داد که هستی شناسی مذهبی در زوجین موجب شده بود آنها رابطه زناشویی خود را یک نهاد مقدسی ادراک کنند که از سوی خداوند برای رسیدن به اهداف خاصی (کمال دنیوی و اخروی) تعیین شده است. هستی شناسی مذهبی در زوجین که شامل این باور محوری در آنها می شد به سه شیوه مستقیم و یک شیوه غیر مستقیم منجر به پیامد های مثبت زناشویی در آنها می شد. شیوه های مستقیم هستی شناسی مذهبی در زوجین عبارت بود از ادراک حضور و نظارت خداوند بر زندگی زناشویی، انجام اعمال و نیایش های مذهبی و ادراک کمک های خداوند در زندگی زناشویی. شیوه غیر مستقیم تأثیر هستی شناسی مذهبی در زوجین نیز الهام گرفتن از احادیث و سبک زندگی زناشویی پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) بود. هستی شناسی مذهبی در زوجین از طریق این شیوه ها و فرآیند ها منجر به آرامش و رضایت، بخشش، وفاداری و رسیدن به کمال مادی و معنوی در زوجین می شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که هستی شناسی مذهبی زوجین به شیوه های مختلفی بر زندگی زناشویی آنها تأثیر می گذارد و آگاهی از آن می تواند ما را در تدوین مدلی برای ارتقاء رضایت زناشویی زوجین از طریق تغییر الگوهای هستی شناسی در آنها یاری دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Dimensions of Religious Ontology in Inner Speech of Religious Couples with High Marital Adjustment

نویسندگان [English]

  • Yasser Rezapour Mirsaleh 1
  • Ma’soumeh Esma’ili 2
  • Kiomars Farahbakhsh 3
  • Muhammad Sa’id Zoka’i 4

1 PhD Candidate, Counseling, Allameh Tabataba’i University; e-mail: yrezapoor@yahoo.com

2 PhD Candidate, Counseling, Allameh Tabataba’i University

3 PhD Holder, Social Sciences, Allameh Tabataba’i University

4 PhD Holder, Social Sciences, Allameh Tabataba’i University

چکیده [English]

The aim of the present study is to determine the dimensions of religious ontology in inner speech of religious couples with high marital adjustment. This was a qualitative study using semi-structured deep interview for 11 couples (11 wives and 11 husbands) with high marital adjustment. The couples were selected by purposeful sampling till data saturation was reached. Grounded theory was used to analyze the data obtained from interviews. Data analysis revealed that religious ontology helped religious couples consider their marital relationship as a holy bound established by God to reach certain goals. Religious ontology yielded positive marital consequences in three direct ways and in one indirect way. Direct ways of religious ontology in couples were belief in God’s presence and surveillance in marital life, observation of religious practices, and belief in God’s help in marital life. The indirect influence of the religious ontology for couples was following the practice and the style of marital life of holy prophet of Islam (PBUH) and the Fourteen Infallibles (AS). Through these processes, religious ontology leads to peace, satisfaction, faithfulness as well as financial and spiritual perfection. Findings also showed that religious ontology positively influences marital life and can be used to develop a model for improving marital satisfaction by changing the ontology styles of the couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: religious ontology
  • inner speech
  • marital adjustment
  • couples
بیابانگرد، اسماعیل. (1386). روش های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، جلد اول. تهران: انتشارات دوران.
بهرامی احسان، هادی. (1384). روایی و اعتبار آزمون جهت گیری مذهبی. معاونت پژوهشی دانشگاه تهران.
ثنایی، باقری. (1379). مقیاس سنجش خانواده و ازدواج. چاپ اول، تهران: انتشارات بعثت.
محمدپور، ا. (1389). روش در روش (درباره ساخت معرفت در علوم انسانی). تهران: انتشارات جامعه شناسان.
منابع انگلیسی
Baucom, D. H., Epstein, N., Rankin, L. A., & Burnett, C. K. (1996). Assessing relationship standards: The inventory of specific relationship standards. Journal of Family Psychology, 10, 72-88.
Berg, B. L. (2001). Qualitative Research Methods for the Social Sciences, 4th edition. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Boss, P. (1980). The Relationship of Wife's Sex Role Perceptions, Psychological Father Presence, and Functioning in the Ambiguous Father-absent MIA family. Journal of Marriage and the Family, 42, 541-549.
Bradbury, T. N., & Fincham, F. D. (1993). Assessing dysfunctional cognition in marriage: A reconsideration of the relationship belief inventory. Psychological Assessment, 5, 92-101.
Dollahite, D.C., Hawkins, A.J., & Parr, M.R. (2012). “Something More”: The Meanings of Marriage for Religious Couples in America. Marriage & Family Review, 48(4), 339-362.
Dollahite, D. C., & Lambert, N. M. (2007). Forsaking all others: How religious involvement promotes marital fidelity in Christian, Jewish, and Muslim couples. Review of Religious Research, 48(3), 290-307.
Eliade, M. (1957). The sacred and the profane: The nature of religion. Orlando, FL: Harcourt.
Gilgun, J. F. (2005). Qualitative Research and Family Psychology. Journal of Family Psychology, 19, 40-50
Goodman, M. A., & Dolahite, D. C. (2006). How religious couples perceive the influence of God in their marriage. The Review of Religious Research, 48, 141–155.
Johnstone, R. L. (2007). Religion in society: A sociology of religion (3rd ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
Kurdek, L. A. (1992). Assumptions versus standards: The validity of two relationship cognitions in heterosexual and homosexual couples. Journal of Family Psychology, 6, 164-170.
Mahoney, A., Pargament, K. I., Jewell, T., Swank, A. B., Scott, E., Emery, E., & Rye, M. (1999). Marriage and the spiritual realm: The role of proximal and distal religious constructs in marital functioning. Journal of Family Psychology, 13, 1–18.
Mahoney, A., Pargament, K. I., Murray-Swank, A. B., & Murray-Swank, N. (2003). Sanctification of family relationships. Review of Religious Research, 44, 220–236.
Marks, L. D. (2006). Religion and family relational health: An overview and conceptual model. Journal of Religion and Health, 45, 603–618.
Martignani, L. (2011): ‘All together now!’ Couples and the ontological problem of cohabitation as a form of life. International Review of Sociology: Revue Internationale de Sociologie, 21(3), 565-581.
Pargament, K. I., & Mahoney, A. (2002). Spirituality: Discovering and conserving the sacred. In C. R. Snyder (Ed.), Handbook of positive psychology (pp. 646–675). Washington, DC: American Psychological Association.
Pargament, K. L, & Mahoney, A. (2005). Sacred matters: Sanctification as a vital topic for the psychology of religion. International Journal for the Psychology of Religion, 15, 179-198.
Pargament, K. I., Murray, N., & Magyar, G. (2005). The sacred and the search for significance: Religion as a unique process. Journal of Social Issues, 61(4), 665–687.
Roccas, S. (2005). Religion and value systems. Journal of Social Issues, 61(4), 747-759.
Safren, S. A., Heimberg,R.G., Lerner,A. H.,Warman, M.,&Kendall, P.C. (2000). Differentiating anxious and depressive self-statements: Combined factor structure of the Anxious Self-Statements Questionnaire and the Automatic Thoughts Questionnaire—Revised. Cognitive Therapy and Research, 24(3), 327–344.
Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and the Family, 38, 15–28.
Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Newbury Park, CA: Sage Publications.