مقاله پژوهشی
سعید اعظمی؛ علیرضا مقدس؛ فاطمه همتی؛ آمنه احمدی
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 1-17
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسهی تاثیر توانبخشی شناختی رایانهیار با داروی روان محرک در بهبود توانایی برنامهریزی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد. طرح پژوهش آینده نگر از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با دو گروه آزمایشی است. 23 کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی به شیوه نمونهگیری در دسترس ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسهی تاثیر توانبخشی شناختی رایانهیار با داروی روان محرک در بهبود توانایی برنامهریزی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد. طرح پژوهش آینده نگر از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با دو گروه آزمایشی است. 23 کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی به شیوه نمونهگیری در دسترس و بر طبق ملاکهای ورود و خروج انتخاب و بر اساس شدت اختلال همتا شده و به طور تصادفی در دو گروه داروی روان محرک (11 نفر) و توانبخشی شناختی رایانهیار (12 نفر) گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون برج لندن، پرسشنامه (SNAP-IV)، فرم کوتاه آزمون هوش تجدید نظر شده کودکان وکسلر و پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4) بود. برای تحلیل دادهها از آزمون تحلیل ورایانس چند متغیری اندازهگیری مکرر، تحلیل واریانس آمیخته و آزمونهای متعاقب آن استفاده شد. توانبخشی شناختی رایانهیار منجر به تغییرات موثر و ماندگاری در عملکرد آزمودنیها در متغیر توانایی برنامهریزی شد. بعلاوه، با وجود بیشتر و ماندگارتر بودن تغییرات حاصل شده در گروه توانبخشی شناختی رایانهیار نسبت به گروه داروی روان محرک، این تغییرات به لحاظ آماری معنادار نشد. به طور کلی، هر دو درمان در بهبود کارکرد اجرایی توانایی برنامهریزی موثر بودند، بنابراین توانبخشی شناختی رایانهیار را میتوان به عنوان جایگزین داروی روان محرک بکار برد.
مقاله پژوهشی
یاسر رضاپور میرصالح؛ معصومه اسمعیلی؛ کیومرث فرحبخش؛ محمد سعید ذکایی
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 19-53
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد هستی شناسی مذهبی در گفتگوهای درون شخصی زوجین مذهبی برخوردار از رضایت زناشویی بالا بود. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در 11 زوج (11 زن و 11 شوهر) مذهبی (مسلمان) برخوردار از سازگاری زناشویی بالا انجام گرفت. این زوجین به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و نمونه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد هستی شناسی مذهبی در گفتگوهای درون شخصی زوجین مذهبی برخوردار از رضایت زناشویی بالا بود. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در 11 زوج (11 زن و 11 شوهر) مذهبی (مسلمان) برخوردار از سازگاری زناشویی بالا انجام گرفت. این زوجین به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و نمونه گیری تا جایی ادامه یافت که پاسخ های شرکت کنندگان به حالت اشباع برسد. تحلیل داده های حال از مصاحبه ها هم با استفاده از شیوه کیفی نظریه زمینه ای انجام شد. نتایج تحلیل مصاحبه ها نشان داد که هستی شناسی مذهبی در زوجین موجب شده بود آنها رابطه زناشویی خود را یک نهاد مقدسی ادراک کنند که از سوی خداوند برای رسیدن به اهداف خاصی (کمال دنیوی و اخروی) تعیین شده است. هستی شناسی مذهبی در زوجین که شامل این باور محوری در آنها می شد به سه شیوه مستقیم و یک شیوه غیر مستقیم منجر به پیامد های مثبت زناشویی در آنها می شد. شیوه های مستقیم هستی شناسی مذهبی در زوجین عبارت بود از ادراک حضور و نظارت خداوند بر زندگی زناشویی، انجام اعمال و نیایش های مذهبی و ادراک کمک های خداوند در زندگی زناشویی. شیوه غیر مستقیم تأثیر هستی شناسی مذهبی در زوجین نیز الهام گرفتن از احادیث و سبک زندگی زناشویی پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) بود. هستی شناسی مذهبی در زوجین از طریق این شیوه ها و فرآیند ها منجر به آرامش و رضایت، بخشش، وفاداری و رسیدن به کمال مادی و معنوی در زوجین می شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که هستی شناسی مذهبی زوجین به شیوه های مختلفی بر زندگی زناشویی آنها تأثیر می گذارد و آگاهی از آن می تواند ما را در تدوین مدلی برای ارتقاء رضایت زناشویی زوجین از طریق تغییر الگوهای هستی شناسی در آنها یاری دهد.
مقاله پژوهشی
زهرا رجبی؛ محود نجفی؛ علی محمد رضایی
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 55-71
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی تاثیر درمان شناختی درمانی گروهی در کاهش علائم پرخاشگری کودکان دبستانی بود.
روش: پژوهش حاضر از نوع طرح آزمایشی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام کودکان (دختر و پسر) دبستان شهر شاهرود در بازه سنی 7 الی 12 سال بود که در سال تحصیلی 91-90 در دبستان های شهر شاهرود مشغول به تحصیل بودند. ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی تاثیر درمان شناختی درمانی گروهی در کاهش علائم پرخاشگری کودکان دبستانی بود.
روش: پژوهش حاضر از نوع طرح آزمایشی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام کودکان (دختر و پسر) دبستان شهر شاهرود در بازه سنی 7 الی 12 سال بود که در سال تحصیلی 91-90 در دبستان های شهر شاهرود مشغول به تحصیل بودند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفره قرار گرفتند. گروه درمان به مدت 10جلسه هفتگی مداخله دریافت کرد. داده ها با پرسشنامه پرخاشگری رابطه ای و آشکار گردآوری و با روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری گروهی توانسته است باعث کاهش پرخاشگری واکنشی کلامی و رابطه ای در کودکان شود ولی اثری روی پرخاشگری جسمانی نداشته باشد.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بهبود در تمامی مؤلفههای پرخاشگری حاصل نشد. اما رضایت بخش بودن درمان شناختی رفتاری گروهی بر کاهش پرخاشگری کودکان دبستانی، میتواند راهی مؤثر در بهبود رفتارهای کودکان باشد.
مقاله پژوهشی
رسول روشن چسلی
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 73-94
چکیده
پژوهش حاضر جهت بررسی تأثیر قصه گویی مبتنی بر آموزش مهارت های اجتماعی بر بهبود مهارت های اجتماعی و مشکلات رفتاری دانش آموزان پسر هشت تا ده سالۀ مبتلا به اختلال رفتار مقابله ای و بی اعتنایی (ODD) شهر گرگان انجام شده است. این مطالعه از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه است. 45 دانش آموز که بر اساس فهرست رفتاری کودک ...
بیشتر
پژوهش حاضر جهت بررسی تأثیر قصه گویی مبتنی بر آموزش مهارت های اجتماعی بر بهبود مهارت های اجتماعی و مشکلات رفتاری دانش آموزان پسر هشت تا ده سالۀ مبتلا به اختلال رفتار مقابله ای و بی اعتنایی (ODD) شهر گرگان انجام شده است. این مطالعه از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه است. 45 دانش آموز که بر اساس فهرست رفتاری کودک (CBCL) و فرم گزارش معلم (TRF)، مبتلا به ODD تشخیص داده شده بودند انتخاب شده و سپس توسط فرم معلم مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (1990) SSRS)) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت 28 نفر از دانش آموزان مذکور که نمرۀ مهارت های اجتماعی آنها در مقیاس SSRS پایین بوده و وجود مشکلات رفتاری آنها در بخش مشکلات رفتاری SSRS نیز تأیید شد، انتخاب شده و به شکل تصادفی به دو گروه آزمایش (14n= ) و گواه (14n= ) تقسیم شدند. سپس قصه گویی مبتنی بر آموزش مهارت های اجتماعی به مدت 2 ماه در 15 جلسۀ آموزشی 60 دقیقه ی برای آزمودنی‌های گروه آزمایش اجرا شد. در پایان دورۀ آموزش، آزمودنی ها دوباره به کمک مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت ارزیابی شدند. تحلیل داده ها نشان داد که گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه، پس از پایان جلسات قصه گویی مبتنی بر آموزش مهارت های اجتماعی ، بر اساس ارزیابی معلم، افزایش معناداری در خرده مقیاس های همکاری (001/0P<)، ابراز وجود (05/0P<) ، مهار خود (001/0P<) و نمرۀ کلی مهارت های اجتماعی (001/0P<) و کاهش معنادار در نمرۀ مشکلات رفتاری (01/0P<) پیدا کرده است.
مقاله پژوهشی
نجمه حمید؛ لیلی رمضان ساعتچی؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 96-113
چکیده
زمینه: دردهای مزمن به عنوان یکی از مهم ترین معضلات پزشکی در تمام جهان بوده و خواهند بود، امروزه درمان های پزشکی و روان شناختی بسیاری از جمله درمان های شناختی-رفتاری برای کنترل و بهبود این دردها به کار گرفته می شود.
هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین تاثیر گروه درمانی شناختی- رفتاری بر شدت درد و سلامت روانی بیماران مبتلا به کمر درد مزمن ...
بیشتر
زمینه: دردهای مزمن به عنوان یکی از مهم ترین معضلات پزشکی در تمام جهان بوده و خواهند بود، امروزه درمان های پزشکی و روان شناختی بسیاری از جمله درمان های شناختی-رفتاری برای کنترل و بهبود این دردها به کار گرفته می شود.
هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین تاثیر گروه درمانی شناختی- رفتاری بر شدت درد و سلامت روانی بیماران مبتلا به کمر درد مزمن می باشد.
روش: این پژوهش از نوع آزمایشی به صورت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش30 زن مبتلا به کمر درد مزمن بود که از میان 88 نفر مراجعه کننده به 4 کلینیک تخصصی درد مزمن و مرکز فیزیوتراپی که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند و کمر درد مزمن در آنها توسط پرسشنامه درد مزمن تایید شد، به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس این 30 نفر به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند .داده های حاصل از پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد گروه درمانی شناختی- رفتاری بر کاهش درد و افزایش سلامت روانی بیماران مبتلا به کمر درد مزمن در مقایسه با کنترل در سطح 001/0>p تاثیر معناداری داشته است. این نتایج در دوره ی پیگیری تداوم داشت. با توجه به یافته های پژوهش حاصل، میتوان از درمان های شناختی- رفتاری به عنوان یکی از درمان های حوزه روان شناسی برای مدیریت دردهای مزمن و بالا بردن سلامت روانی افراد مبتلا به دردهای مزمن استفاده نمود.
مقاله پژوهشی
علی دلاور؛ آسیه ابراهیمی
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 116-137
چکیده
هدف: هدف از پژوهش حاضر ترکیب کمی پایان نامه های انجام شده در حوزه عوامل فردی و خانوادگی موثر بر اختلال سلوک است.
روش: به این این منظور از فراتحلیل به عنوان یک تکنیک آماری جهت تعیین، جمع آوری، ترکیب و خلاصه نمودن یافته های پژوهشی مرتبط با نقش عوامل موثر بر اختلال سلوک استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل پژوهش های انجام شده در ایران ...
بیشتر
هدف: هدف از پژوهش حاضر ترکیب کمی پایان نامه های انجام شده در حوزه عوامل فردی و خانوادگی موثر بر اختلال سلوک است.
روش: به این این منظور از فراتحلیل به عنوان یک تکنیک آماری جهت تعیین، جمع آوری، ترکیب و خلاصه نمودن یافته های پژوهشی مرتبط با نقش عوامل موثر بر اختلال سلوک استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل پژوهش های انجام شده در ایران در حوزه عوامل موثر بر اختلال سلوک می باشد و نمونه آماری شامل کلیه پایان نامه های انجام شده در این حوزه در دانشگاه های تهران (20 پایان نامه) می باشد.
یافته ها: میانگین اندازه اثرr در عوامل فردی در مدل اثرات ثابت 33/0 و در مدل اثرات تصادفی 37/0 محاسبه شد و میانگین اندازه اثر عوامل خانوادگی در مدل اثرات ثابت 05/0 و در مدل اثرات تصادفی 04/0به دست آمد. بنابراین برطبق معیار کوهن اندازه اثر عوامل فردی پایین تر از متوسط و اندازه اثر عوامل خانوادگی کم گزارش می شود. اما در بررسی اندازه اثر تفکیکی عوامل، متغیرهای مهارت های اجتماعی، مهارت های زندگی، احساس گناه، کودک کار بودن، پیشرفت تحصیلی، اسناد درونی -بیرونی، توانایی برنامه ریزی -سازماندهی، توجه به کلاس، وضعیت روانی والدین و رضایت زناشویی، سوء مصرف مواد در والدین و حرمت خود والدین بر اساس استانداردهای کوهن زیاد و معنادار است. بدلیل معنی داری آمارهQ مبنی بر ناهمگنی در مطالعات مورد بررسی متغیرهای جنس، ابزار اندازه گیری، روش نمونه گیری و سن به عنوان متغیرهای مداخله گر وارد تحلیل شدند. آزمون تفاوت Z در مطالعات مربوط به عوامل فردی نشانگر معناداری تفاوت اندازه اثر به دست آمده در تمام متغیرهای مداخله گراست اما در بررسی عوامل خانوادگی این تفاوت در متغیر جنس و ابزار اندازه گیری مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به بالا بودن میانگین اندازه اثر در متغیرهای ذکرشده در بالا پژوهشگران و درمانگران باید به اهمیت این عوامل در بررسی و درمان اختلالات رفتاری کودکان و نوجوانان توجه داشته باشند. همچنین پژوهشگران در پژوهش های آینده خود متوجه نقش تعدیل کننده های ذکر شده در بالا باشند.
مقاله پژوهشی
فاطمه حسن پور؛ محمدرضا جلالی؛ ، محمدرضا شعیری؛ محمد خزایی
دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، صفحه 140-153
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر گِلدرمانی بر پرخاشگری کودکان دبستانی 7-12 ساله بوده است. به این منظور در مرحله نخست 35 کودک مبتلا به پرخاشگری از بین مدارس ابتدایی منطقه 4 آموزش و پرورش شهر تهران با توجه به معیارهای خرده مقیاس پرخاشگری CBCL انتخاب شدند. سپس آنها به تصادف، در دو گروه کنترل و آزمایش (14 و 21 نفر) جایگزین شدند. سپس گروه آزمایش در جلسه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر گِلدرمانی بر پرخاشگری کودکان دبستانی 7-12 ساله بوده است. به این منظور در مرحله نخست 35 کودک مبتلا به پرخاشگری از بین مدارس ابتدایی منطقه 4 آموزش و پرورش شهر تهران با توجه به معیارهای خرده مقیاس پرخاشگری CBCL انتخاب شدند. سپس آنها به تصادف، در دو گروه کنترل و آزمایش (14 و 21 نفر) جایگزین شدند. سپس گروه آزمایش در جلسه های کار با گِلشرکت کردند وگروه کنترل در انتظار ماندند. ارزیابیهای مربوط به دو گروه بلافاصله بعد از جلسههای درمانی و دوباره حدود 2 ماه بعد از آن انجام شد. در نهایت دادهها براساس تحلیل واریانس تکرار اندازهها ( طرح آمیخته بین × درون گروهی) مورد تحلیل قرار گرفتند.F مشاهده شده ناشی از تحلیل نتایج به دست آمده نشان داد کار با گِل توانسته است پرخاشگری کودکان گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل کاهش دهد. این امر در پیگیری نیز ثبات مناسبی را دارا بوده است.
