نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 . عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان a.abedi44@gmail.com

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی

3 عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان

4 کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی/ مدرس دانشگاه پیام نور کرج mojganshooshtari@yahoo.com

چکیده

زمینه: در سال‌های اخیر، متخصصان در زمینه اختلال وسواسی- اجباری به دنبال ارزیابی و مقایسه اعتبار و کارایی مداخلات روان‌شناختی و درمان دارویی هستند. در این خصوص         فرا تحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه اثر روش درمان را مشخص می‌نماید.
هدف: پژوهش حاضر نیز بر آن است تا با استفاده‌ی الگوی پژوهشی فرا تحلیل، میزان اثرگذاری مداخلات روان‌شناختی و دارو درمانی را بر کاهش نشانه‌های وسواس فکری- عملی مورد بررسی قرار داده است.
روش: بدین منظور 40 پژوهش که از لحاظ روش شناسی مورد قبول بود، انتخاب و        فرا تحلیل بر روی آن‌ها انجام گرفت. ابزار پژوهش عبارت از چک لیست فرا تحلیل بود.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد میزان اندازه اثر مداخلات روان‌شناختی بر کاهش نشانه وسواس فکری- عملی 88/1 d= بود (001/0 p≤). همچنین نتایج پژوهش نشان داد میزان اندازه اثر مداخلات دارو درمانی بر کاهش نشانه‌های وسواس فکری- عملی11/1d= بود         (001/0 p≤).
بحث و نتیجه گیری: پژوهش نشان داد میزان اندازه اثر مداخلات روان شناختی و دارو درمانی بر کاهش نشانه‌های اختلال وسواسی- اجباری مطابق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن در حد بالا می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Meta-Analysis Comparing the Effectiveness of Psychological Intervention and Drug Therapy on Obsessive-Compulsive Disorder Symptoms

نویسندگان [English]

  • Ahmad Abedi 1
  • Mahboubeh Kiani 2
  • Salar Faramarzi 3
  • Mojgan Shoushtari 4
  • Fereshteh Golshani Monnazah 2

1 . Faculty Member, University of Isfahan; e-mail: a.abedi44@gmail.com

2 . MA Student, Psychology of Exceptional Children

3 Faculty Member, University of Isfahan

4 . MA Holder, Psychology of Exceptional Children; e-mail: mojganshooshtari@yahoo.com

چکیده [English]

In recent years, experts in the field of obsessive-compulsive disorder are trying to measure and compare the validity and efficiency of psychological interventions and drug therapy. In this regard, a meta-analysis integrating results of different researches demonstrates the effect size of treatments.
This study aims to study the impact of psychological interventions and drug therapy on reducing symptoms of obsessive-compulsive patients. For this purpose, 40 accepted researches were selected and meta-analysis was performed on them. Research instrument was a checklist of meta-analysis.The effect size of psychological interventions on reducing obsessive-compulsive symptoms was 1/88( p ≤ 0.001) and for drug therapy 1/11 (p ≤ 0.001).
According to Cohen's effect size, psychological interventions and drug therapy have a high impact on reducing symptoms of obsessive-compulsive disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meta-analysis
  • Obsessive-Compulsive Disorder
  • psychological intervention
  • Drug Therapy
آرمان، س. (1381). مقایسه اثربخشی دارو درمانی و درمان توام دارویی و غیر دارویی بر وسواس کودکان و نوجوانان مراجعه کننده به کلینیک روان‌پزشکی. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
استکتی، گابل. (1377). روش‌های درمان اختلال وسواس. آستان قدس رضوی. شرکت به نشر.
اصفهانی، م. (1383). تأثیر روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خود درمانی در کاهش نشانه‌های اختلال وسواس. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
اکرمی، ن. (1389). مقایسه اثربخشی روش‌های رفتاری، رفتاری شناختی، رفتاری فراشناختی و دارویی بر علایم وسواس و باورهای فرا شناخت بیماران اختلال وسواس. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان
ایمانی، م. (1383). مقایسه اثربخشی درمان‌های مواجه سازی- جلوگیری از پاسخ و فلوگزتین در بهبود اختلال وسواس اجباری. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان
بابایی، م. (1389). تأثیر درمان ترکیبی شناختی- رفتاری و کاهش اندیشه پردازی خطر بر اختلال
وسواسی- اجباری در دانشجویان دختر. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی
بیان زاده، الف. (1383). بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری، مذهبی فرهنگی در بهبود مبتلایان OCD. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی
ترک زبان، ر. (1381). بررسی مقایسه‌ای اثربخشی فلوگستین و کلومی پیرامین در درمان کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال وسواس اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی .
توکلی، س.، و قاسم‌زاده، ح.ا. (1385). نظریه‌ها و درمان‌های شناختی- رفتاری وسواس. تازه‌های علوم شناختی، سال 8، شماره 1، صص76-54.
توزنده جانی، ح. (1383). بررسی کارآمدی نسبی تکنیک‌های شناختی-رفتاری دارویی و ترکیب آن‌ها در درمان OCD. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی .
حمیدی، آ. (1385). بررسی تأثیر نالترکسون بر کاهش علایم اختلال وسواس- اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
داد فر، م. (1381). بررسی تأثیر درمان دارویی بر تغییر تشخیص اختلال شخصیت در بیماران وسواسی- جبری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
سادوک، بنجامین جیمز؛ سادوک، ویرجینیا آلکوت (1388). خلاصه روان‌پزشکی: علوم رفتاری/ روان‌پزشکی بالینی. (ترجمه فرزین رضاعی). تهران: ارجمند، جلد دوم.
سجادیان، الف. (1387). تأثیر آموزش روش ذهن آگاهی بر میزان علایم OCD در زنان شهر اصفهان. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
سلطانی‌فر، ع. (1386). مقایسه‌ای کارایی فلوگستین و کلومی پیرامین در کودکان و نوجوانان اختلال وسواس اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
شعبانی، م. (1388). بررسی اثر تقویت داروئی با الانزاپین در اختلال وسواس جبری مقاوم به درمان. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
شمس، گ.، کرم قدیری، ن.، اسماعیلی ترکانبوری، ی.، امینی، ه.، ابراهیم‌خانی، ن.، ناصری بفرونی، ع.، و پایه‌دار اردکانی، ح. (1386). شیوع علایم وسواس فکری- عملی در نوجوانان و میزان هم ابتلایی آن با سایر علایم روان‌پزشکی. تازه‌های علوم شناختی، سال 9، شماره 2، صص 59-50.
صرامی، ز. (1386). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مادران مبتلا به اختلال وسواس. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
عابدی، محمدرضا؛ نشاط دوست، حمید طاهر؛ اصفهانی، مهدی (1378).راهنمایی آموزشی و عملی وسواس. فرهنگ پژوهان دانش.
علیلو، م. م.، ایمانی، م.، بخشی پور، ع. ، و فرنام، ع. (1388). تأثیر روش‌های درمانی رفتار درمانی شناختی، مواجهه سازی و جلوگیری از پاسخ در اختلال وسواسی– اجباری. مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز. دوره 31، شماره 3، صص 77-71
فرنام، ع. (1388). مقایسه اثربخشی درمان‌های رفتار درمانی شناختی و فلوگزتین در بهبود مبتلایان به اختلال وسواس اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
قریشی زاده، م. (1384). بررسی پاسخ درمانی انواع مختلف اختلال وسواسی- جبری به فلوگزتین. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
قدیری، ف. (1385). نقش توان بخشی در کاش نقایص کارکردهای اجرایی و نشانه‌های اختلال وسواس در بیماران اسکیزو- وسواسی. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
محمود زاده، ع. (1386). مقایسه اثرات درمانی نالترکسون و فلوگزتین بر اختلال وسواس- اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی .
محمود علیلو، م. (1388). تأثیر روش‌های درمانی رفتار درمانی شناختی، مواجهه سازی و جلوگیری از پاسخ در اختلال وسواسی اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
مکملی، ز. (1382). اثربخشی روش مواجهه و بازداری از پاسخ به شیوه فردی و گروهی بر کاهش علائم اختلال وسواس اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
مکملی، ز. (1384). اثر بخشی درمان شیوه شناختی- رفتاری گروهی در اختلال وسواس اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
مکملی، ز. (1387). اثر بخشی آموزش روش خوددرمانی به شیوه شناختی-رفتاری بر کاهش علائم اختلال وسواس اجباری. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
میر سپاسی، غ. (1382). مقایسه کارایی ترکیب فلوگزتین- هالیپریدول با فلوگزتین دارو نما در بیماران اختلال وسواس اجباری. پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
هویت،کرامر. (2005). روش‌های آماری در روان شناسی. ترجمه پاشا شریفی و همکاران. تهران: انتشارات سخن
 
 
 
 
 
 
منابع لاتین
Abramowitz, J. S. (1996). Variants of exposure and response prevention in the treatment of obsessive–compulsive disorder: A meta-analysis. Behavior Therapy, 27,583−600.
Abramowitz, J. S. (1997). Effectiveness of psychological and pharmacological treatments for obsessive–compulsive disorder: A quantitative review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 65, 44−52.
Abramowitz, J. S. (1998). Does cognitive-behavioral therapy cure obsessive–compulsive disorder? A meta-analytic evaluation of clinical significance. Behavior Therapy, 29, 339−355.
Abramowitz, J. S. (2006). Understanding and treating obsessive–compulsive disorder: A cognitive-behavioral approach. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Abramowitz, J. S., Franklin, M. E., & Foa, E. B. (2002). Empirical status of cognitive-behavioral therapy for obsessive–compulsive disorder: A meta-analytic review. Romanian Journal of Cognitive and Behavioral Psychotherapies, 2, 89−104.
American Psychiatric Association (APA). (2000). Diagnostic & Statistical, Manual of Mental Disorders. (4ed, TR.). Washington, DC:APA.
Eddy, K. T., Dutra, L., Bradley, R., & Westen, D. (2004). A multidimensional
meta-analysis of psychotherapy and pharmacotherapy for obsessive–compulsive disorder.Clinical Psychology Review, No (24) , 1011−1030.
Fisher, P. L., & Wells, A. (2005). Experimental modification of beliefs in obsessive – compulsive disorder: a test of the meta cognitive model. Journal of Behavior Research and therapy, 43 (6) , 821-829.
Fisher, P. L & Wells, A. (2008). Metacognitve therapy for obsessive – compulsive disorder: a case series. Journal of Behavior Therapy and Experimenta , 39, 117-132.
Foa, E. B., & Franklin, M. E. (2001). Obsessive – Compulsive disorder. In D. H. Bartlow (Ed), Clinical handbook of psychological disorders: A step by step treatment manual (3 th ed. pp. 211-263). New York: The Guilford press.
Foster, P. S., & Eisler, R. M. (2001). An integrative approach to the treatment of obsessive compulsive disorder. Comprehensive Psychiatry, 42(1), 24-31.
 Kobak, K. A., Greist, J. H., Jefferson, J. W., Katzelnick, D. J., & Henk, H. J. (1998). Behavioral versus pharmacological treatments of obsessive compulsive disorder: A Meta-analysis. Psychopharmacology, No (136), 205−216.
Rosa-Alcázar, A., Gómez-Conesa, A., Marín-Martínez, F., & Sánchez-Meca, J. (2008). Psychological treatment of obsessive–compulsive disorder: A
meta-analysis. Clinical Psychology Review 28. 1310–1325.
Stein, D. J., Spadaccini, E., & Hollander, E. (1995). Meta -analysis of pharmacotherapy trials for obsessive - compulsvedisorder. International Clinical Psychopharmacology, 10, 11–18.
Taylor, S. (2002). Cognition in obsessive compulsive disorder: An overview.In R. O. Frost & G. Steketee (Eds). Cognitive approaches to obsessions and compulsions: theory , assessment, and treatment (1st ed. pp.1-12). New York: Pergamon Press.