نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 باشگاه پژوهشگران جوان ، دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد علوم تحقیقات ، تهران ، ایران

2 دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

3 استاد دانشگاه علامه طباطبایی

4 استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی دو روش آموزش والدین استپ (با رویکرد آدلر-درایکورس) و بارکلی (با رویکرد رفتاری) بر بهبود مؤلفه‏های محیط خانواده، خانواده‏های دارای کودکان با اختلال سلوک است. روش: در این پژوهش نیمه آزمایشی، از میان 5 مدرسه پسرانه منطقه 7 تهران، والدین 30 کودک دبستانی که براساس پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4) واجد ملاک‏های تشخیصی اختلال سلوک بودند، انتخاب و والدین آنها به طور مساوی و تصادفی در سه گروه قرار گرفتند و در نهایت با افت آزمودنی،  نتایج 13 نفر والدین در گروه رفتاری، 11 نفر در گروه آدلر- درایکورس و 11 نفر در گروه گواه مورد بررسی قرارگرفتند. به منظور سنجش محیط خانواده از پرسشنامه محیط خانواده موس و موس (1993) استفاده شد و برای تحلیل داده‏ها، از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته­ها: براساس نتایج به دست آمده، در گروه آدلر- درایکورس کاهش معناداری در عامل تعارض و کنترل و افزایش معناداری در عامل جهت‏گیری فرهنگی و تأکید اخلاقی مذهبی نسبت به گروه گواه مشاهده شد. با این حال، در گروه رفتاری تنها در عامل تعارض نسبت به گروه گواه تفاوت دیده شد. نتیجه‏گیری: با توجه به نقش محیط خانواده در شکل‏گیری اختلال سلوک در کودکان، اثربخشی بیشتر روش آدلری بیانگر اهمیت این روش در اتخاذ راهبردهای درمانی مناسب برای اختلال سلوک است. با این حال انجام پژوهش‏های بیشتر در این زمینه با در نظر گرفتن نقش متغیرهای مؤثر ضروری به نظر می‏رسد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study on Effectiveness of Tow Adlerian-Dreikursian and Barkley‘s Parent Training Methods on the Improvement of Family Environment in Families of Children with Conduct Disorder

نویسندگان [English]

  • M. Esmaeilinasab 1
  • H. Alizadeh 2
  • H. Ahadi 3
  • A. Delawar 3
  • H. Eskandari 4

1

2

3

4

چکیده [English]

This study compares the effectiveness of two Behavioral Approach (BA) and Adler-Dreikurs parent training approach on improving family environment components. For this purpose, Barkley program (BA) and STEP (Adler-Dreikurs approach) were utilized. Five schools were selected randomly from region 7 in Tehran and 60 parents whose 7-11 years old boys had received the highest scores on Child Symptom Inventory (CSI-4) were randomly assigned into Behavioral, Adlerian and control groups. For data collection, in addition to CSI-4, the Family Environment Scale (FES. In order to analyze the data, Analysis of Covariance test, two-way ANOVA and Tukey and Bonferroni Correction follow up tests were used. Analysis of research findings showed in Adlerian group, control and conflict components of family environment reduced, and intellectual-cultural orientation and moral-religious emphasis increased. But in Behavioral group just conflict reduced. Considering the role of family environment on the formation of conduct disorder in children, indicating the effectiveness of Adler most important way in adopting this method, therapeutic strategies are appropriate for conduct disorder. However, further research in this field considering the essential role of effective variables seems

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Parent training
  • STEP
  • Barkly program
  • Conduct Disorder
  • Family Environment
روشن بین، مهدیه. (1385). بررسی اثربخشی برنامه گروهی فرزندپروری مثبت بر استرس والدگری مادران کودکان تا ساله مبتلا به اختلال بیش فعالی/ کمبود توجه. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی.
زرگری نژاد، غزاله. (1383). بررسی اثربخشی آموزش والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه /بیش فعالی: پایان نامه کارشناسی ارشد بالینی ،دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ایران.
فریک، پائول جی. (1998). اختلال سلوک و رفتارهای ضداجتماعی شدید. ترجمه جواد علاقبند راد و عاطفه سلطانی فر(1382). چاپ اول. تهران. انتشارات سنا.
محمد اسماعیل، الهه و همکاران. (1383). بررسی اعتبار، روایی و تعیین نقاط برش اختلالهای پرسشنامه علائم مرضی کودکان (4CSI-) برروی دانش‏آموزان 6-14 ساله مدارس ابتدایی و راهنمایی شهر تهران. چاپ دوم. تهران .
ملاشریفی، شیدا. (1383). بررسی برازندگی مقیاس جو خانواده براساس نظریه سؤال- پاسخ (IRT) و هنجاریابی آن برای خانواده ایرانی تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه علامه طباطبایی. سازمان آموزش وپرورش استثننایی کشور.
محمد خانی، شهرام .اسکندری، حسین. (1384). بررسی همه گیرشناسی مشکلات رفتاری دانش‏آموزان 15-7 ساله شهر تهران. فصلنامه روان‏شناسی و علوم تربیتی. سال اول. شماره 2. ص 93-71.
 
منابع لاتین
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and Statistical Manual of Mental disorders (4th ed.). Washington, DC, American Psychiatric Association.
Belardinelli, C., Hatch, J., Olvera, R. L., Fonseca, M., & Cactano, S. (2008). Family Environment patterns in families with bipolar children. Journal of Affective Disorders. 107, 1-3, 299-305.
Benjamin, G. (2004). Adlerian based parenting education in little Haiti. An action research. Union Institute and University. Blackwell  publishing.
Campbell, N. S. & Sutton, J. M. (1983). Impact of parent education groups on family environment. Journal for Specialists in Group Work ,10, 126-132.
Chronis ,A. M., Gamble ,S. A., Roberts, J. E., & Pelham, W. E. (2002). Cognitive behavioral depression treatment for mothers of children with ADHD. Manuscript in preparation.
Davison, C. G. (2005). Abnormal psychology. New York. John Wiley press.
Dodley, L. (1981). The effect of Systematic  Training for Effective Parenting on parents and children’s behavior. Dissertation abstracts international, 42, 1986-A.                             
Elliot, D. S. (1994). Serious violent offender: Onset, Developmental course, and Termination. Criminology, 32, 1-2.
Falzone, R. (1993). Changes in family functioning and role satisfaction reported by parents who engage in Systematic Training for Effective Parenting. A dissertation for doctor of philosophy. Boston College.       
Fang, C; Egleston, B., Brown, K. Lavigne, J., Stevens,V., Barton, B; Chardler, D., & Dorgan, J.(2009). Family cohesion moderates the relation between free testosterone and delinquent behaviors in adolescent boys and girls. Journal of Adolescent Health .44, 590-597.
Fashimpar, G. (1992). An evaluation of three parent training program. The University of Texas at Arlington in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of philosophy.
Jouriles, E. N., & et.al.(1991). Marital adjustment, parental disagreements about childreaning and behavior problems in boys: increasing the specificity of the material assessment .Child Development, 62,1429-1933.
Kopp, R. (2007). It just takes one: Resolving power  struggles  in love and  marriage. Journal of Individual Psychology, 63, 3.
Madrigal, A. C. (2006). The direct and indirect effect of family environment and community violence exposure on lotion middle-school age youth's psychological distress and risk for gong affiliation. University of Nevada.
Moos,R. & Moos,B. (1993). Family Environmen Scale Manual. Consulting psychologists press, Inc. California.
Moos, R. & Moos, B. (1998). The staff workplace and quality and outcome of substances abuse treatment. Journal of Studies on Alcohol, 59, 43-51.
Paulos, S. (2007). Examining the roles of family environment and internalizing sympmtoms on early adolescent social aggression. University of Texas.
Richardson, J., & Joughin, C. (2002). Parent-training programmes for the management of young children with conduct disorders. Printed in great Britain by Cromwell press, UK.
Smith, C. (1996). Developing Parenting Programmes. London: National Children’s Bureau.
Sprafkin, J. (1997). Child Symptom Inventory-4 norms manual. Stone Brook, NY: Checkmate Plus.
Wilkinson, I. (1998). Child and family assessment (2nd ed.). London and New York, Routledge.