نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‏شناسی بالینی دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه روان‏شناسی دانشگاه اصفهان

3 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‏شناسی دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار گروه روان‏شناسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری، بر رضایت زناشویی بانوان انجام پذیرفت. نمونه پژوهش شامل 22 نفر از بانوان مراجعه کننده به کلینیک‏های شهر تهران بود که به شیوه در دسترس، انتخاب و بطور تصادفی در گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه درمان شناختی- رفتاری با جهت‏گیری مذهبی دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله‏ای دریافت نکرد. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ و پرسشنامه نگرش مذهبی، که هر دو از روایی و پایایی بالایی برخوردار بودند.
نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد گروهی که تحت درمان شناختی- رفتاری با جهت‏گیری مذهبی قرار گرفتند در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری (0001/0>P) نمرات بالاتری را در پس آزمون در نمرات رضایت زناشویی گزارش کردند. نتیجه پژوهش حاضر علاوه بر این‏که مؤید تحقیقات قبلی مبنی بر اثرگذاری درمان شناختی- رفتاری و راهبردهای مذهبی در درمان می‏باشد، راهکار جدیدی را برای درمان مناسب اختلافات زناشویی ارائه می‏دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Investigation of effectiveness of cognitive behavior group therapy with religious oriented on the woman of marital satisfaction

نویسندگان [English]

  • S. Zadhoosh (M. A. student) 1
  • H. Taher Neshatdoost (Ph. D) 2
  • F. Haghighat (M. A. student) 3
  • K. Rasolzadeh Tabatabaie (Ph. D) 4
  • M. Kalantari (Ph. D) 2

چکیده [English]

The present study was an attempt to investigate the impacts of behavioral-cognitive therapy group with religious oriented on the woman of marital satisfaction. The participants were 22 wives attending to clinics in Tehran. They were selected trough convenient sampling and divided into control and experimental groups randomly. The experimental group received an 8- session- treatment but control group received no treatment. Therfore 22 woment who refered to psychologyical clinics in Tehran were selected by onhand  sampling and randomly divided in to one experimental and one control  group. the experimental group received 8 sessions of CBT techniques with religious oriented. The control group receve no intervention. The questionares were consisted of the enrich marital satisfaction inventory, and the attitud religous inventory.
 The result of analysis of covariance showed that experimental group was significantly more effective than control group in increasing the marital satisfaction (p<0/0001(. The results of the present study verify the results of the previous related studies .Moreover, new guidelines for appropriate treatment of difference between the couples are also provided

کلیدواژه‌ها [English]

  • group therapy
  • behavioral- cognitive
  • religious oriented
  • marital satisfaction attitude religious
احمدی، خدابخش. فتحی آشتیانی، علی و عرب نیا، علیرضا. (1385). بررسی رابطه بین تقیدات مذهبی و رضایت زناشویی. فصلنامه خانواده پژوهشی، 2 (5) :55-67.
برنشتاین، فلیپ اچ و برنشتاین، مارسی تی. (1384). زناشویی درمانی: از دیدگاه رفتاری – ارتباطی. ترجمه حسن پور عابدینی نائینی و غلامرضا منشئی. تهران: انتشارات رشد.
برنشتاین، فیلیپ. اچ و برنشتاین، مارسی تی. (1382). شناخت و درمان اختلالات زناشویی. ترجمه حمیدرضا سهرابی. تهران: نشر رسا.
پروچاسکا، جی. و نوراکراس، جی. سی. (1381). نظریه‏های روان درمانی. ترجمه سیدمحمدی، تهران: انتشارات رشد.
ثنایی، محمد باقر. (1379). بررسی تأثیر گروه درمانی شناختی مذهبی بر کاهش افسردگی و اضطراب بیماران بستری مبتلا به اختلالات خلقی مرکز پزشکی نور شهر اصفهان. مجله تازه‏ها و پژوهش­های مشاوره، 2، (8 و 7)، 96-89.
حسینی غفاری،  فاطمه. (1385). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر نظریه انتخاب در مقایسه با درمان انگیزشی نظام دار بر میزان رضایت زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه فردوسی مشهد.
خدایاری فرد، محمد. غباری بناب، باقر و فقیهی،علی نقی. (1381). روش درمانی عفو با تأکید بر دیدگاه اسلامی: بررسی موردی. مجله روان‏شناسی و علوم تربیتی، 8، (19)، 39-48.
خدایاری فرد، محمد.شهابی، روح الله و اکبری، سعید. (1386). رابطه نگرش مذهبی با رضامندی زناشویی در دانشجویان متأهل.فصلنامه خانواده پژوهی، 3 (10) :611-620.
دانش، علی. (1383). تأثیر خودشناسی اسلامی در افزایش سازگاری زناشویی. فصلنامه تازه‏ها و پژوهش‏های مشاوره، 3، (11)، 65-38.
دوستدار قلی، مصطفی. (1379). بررسی اثرات درمانی تکنیک‏های شناخت درمانی توأم با دعا و نیایش بر کاهش اضطراب. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان.
زارب، ژانت. (1383). ارزیابی و شناخت رفتار درمانی نوجوانان. ترجمه محمد خدایاری‏فرد و یاسمین عابدینی. تهران:‌ انتشارات رشد.
ساعد، امید و روشن، رسول. (1387). مکانیزم‏های اثر معنویت بر سلامت روان. فصلنامه تازه‏های روان درمانی، 13، (48 و 47)،59-42.
سلیمانیان، علی‏اکبر. (1373). بررسی تأثیرات تفکرات غیر منطقی براساس رویکرد شناختی بر نارضایتی زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه تربیت معلم تهران.
عامری، فریده. نور‏بالا، احمد. اژه‏ای، جواد و رسول‏زاده، سید کاظم. (1382). بررسی تأثیر مداخلات خانواده‏درمانی راهبردی دراختلاف‏های‏ زناشویی. مجله روانشناسی، 7، (3)، 79-65.
فقیهی، علی نقی. (1381). شناخت_ رفتار درمانگری اختلال وسواس فکری- عملی در نوجوانان با تأکید بر دیدگاه اسلامی. سومین همایش مشاوره از دیدگاه اسلامی. تهران: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
مرادی، اعظم. (1382). بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی، مذهبی بر نیمرخ روانی معلولین جسمی زن شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی. دانشگاه اصفهان.
مهدویان.(1376). بررسی تأثیر آموزش ارتباط بر رضایت زناشویی و سلامت روانی. پایان‏نامه کارشناسی ارشد انیستیتو روانپزشکی تهران.
وست، ویلیامز. (1383). روان درمانی و معنویت. ترجمه شهریار. شهیدی و سلطانعلی، شیرافکن. تهران: انشارات رشد.
 
 
منابع لاتین
Cecero, J. J., Bedrosian, D. R., Fuentes, A., & Bornstein, R. F. (2006). Religiosity and health dependency as predictors of spiritual well-being. The International Journal for the Psychology of Religion, 16, 3, 225-238.
Cohen, A. B. (2002). The importance of spirituality in well-being for Jews and Christians. Journal of Happiness Studies, 3, 287-310.
Ellison,C.G. (1991). Religious involvement and subjective well-being. Journal of Mental Health and Social Coping: an introduction (2nd ed). New York: Colombia University Press.
Emmons, R. A. (2005). Striving for the sacred: Personal goals, life meaning, and religion. Journal of Social Issues, 61, 4, 731-745.
Fallot, R. D. (2001). Spirituality and religion in psychiatric rehabilitation and recovery. International Review of Psychiatry, 13, 110-116.
Fincham, F. D., Beach, S. R. H. and Davila, J. (2004). Forgiveness and conflict Resolution in Marriage. Journal of Family Psychology, 18, 1, 72-86.
Foskett, J. Robert, E. Mathews, R. Macmin, L. Cracknell, P. and Nichols, V. (2004). From to Practice: The first tentative steps. Journal of Mental Health, Religion and Culture, 1, 41-58     
Garfield, S. L & Bergin, A. E. (1994). Introduction and historical overview, In A. E. Bergin and S. L. Garfield (Eds), Handbook of psychology and behavior change, (4 Th ed).New York:Wiley.
Gordon, K.C., Baucom, H. Epstein, N, B. Burnett, C.K. & Rankin, L.A.  (1999). The interaction between marital standards and communication patterns: How does it contribute to marital adjustment? Journal of Marital and Family Therapy. 25,2, 211- 223.
Hill, P. C & Pargament, I. (2003). Advancees in the conceptualization and measurement of religion and spirituality. Implications for physicaland mental health research: am. Journal of Psycholog,58,1,64-74.
Hodge, D. R. (2005). Developing a spiritual assessment toolbox: A discussion of the strengths and limitations of five different assessment methods. Health and Social Work, 30, 4, 314.
James, A & Wells, A. (2003). Religion and mental health: Toward a cognitive_behavioral framework. British Journal of Health Psychology.,8,359-376.
Johnson, D. M., Cohen, C. L. & et al.  ( 2005). Problem-Solving  Skills and Affective Expressions as Predictors of in Marital Satisfaction. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 73,1,15- 27. 
Koenig, H. G., and Larson, D. B. (2001). Religion and mental health: Evidence for an association. International Review of Psychiatry, 13, 2, 67.
Larson, D. B. Larson, S. S. (1998). Spirituality potential relevance to physical and emotional health: a brief review of quantitative research. Journal of Psychology & Theology, 37,1,37.
Mahoney, A. Pargament, K. I. Jewell, T. Swank, A. B. Scotte, E. Emery, E  & Rye, M. (2003). The role of proximal distal religious constructs in marital functioning. Journal of Family psychology, 13, 3, 321-338. 
McCauley, J., Jenckes, M. W., Tarpley, M. J., Koenig, H. G., Yanek, L. R., & Becker, D. M. (2005). Spiritual beliefs and barriers among managed care practitioners. Journal of Religion and Health, 44, 2, 137-146.
Miller, G. (2003). Incorporating spirituality in counseling and psychotherapy. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Miller, W. R., & Thoresen, C. E. (2003). Spirituality, religion, and health: An emerging research field. American Psychologist, 58, 1, 24-35.
Moore, T. Kloos, B. and Rasmussen, R. (2001). Complementary inquiry and collaborative interventions of spirituality, religion, and psychology. Journal of community psychology, 29, 5, 487-495.
Pargament, K. I., & Mahoney, A. (2005). Spirituality. In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), The handbook of positive psychology (pp. 646-659). New York: Oxford University Press.
Park, C., Cohen, L.H., and Herb,L. (1990). Intrinsic religious coping as life stress moderators for catholics versus protestants. Journal of Personality and Social Psychology, 59, 3, 562-574.
Pedrsen, P. (1996).The importance of both similarities and difference in multicultural counseling: reaction to C.H. Patterson. Journal of Counseling and Development, 74,1,236-7.
Propest, L. R. Ostrom, R., Watkins, P., Dean, T. and Mashbum ,D. (1992).Comparative efficacy of relations and non-religious cognitive behavioral therapy for the treatment of clinical depression in religious individual. Journal of Counseling and Clinical Psychology. 60, 94-103.
Randall. A. K. and Bodenmann. G. (2009). The role of stress on close relationships and marital satisfaction: Clinical Psychology Review 29, 2, 105-115.
Rechards, P. S. & Bergin, A. E. (1997).A Spiritual Strategy for Counseling and Psychotherapy. Washington, DC: American Psychological Association.      
Richards, P. S., & Bergin, A. E. (2005). A spiritual strategy for counseling and psychotherapy (2nd ed.). Washington, D. C: American Psychological Association.
Robert M. Carriger, R. M. and Permanente, K. (2009). The Cognitive-Behavioral Relationship Record. Journal of Psychotherapy Integration. 19,3,246-268.
Schwarts, R. C. (2000). Does Couple And Family Have Emotional quality of life. Social Science & Medicine 62, 1486-1497.  Intelligence. International Journal Of Family Therapy, 19, 44-53. 
Shadish, W. and Baldwin, S. (2003). Meta-analysis of MFT interventions. Journal of Marital and Family Therapy, 29, 547–570. 
Shafranske, E. P., & Sperry, L. (2005). Addressing the spiritual dimension in psychotherapy: Introduction and overview. In L. Sperry & E. P. Shafranske (Eds.), Spiritually oriented Psychotherapy (pp. 11-29). Washington, DC: American Psychological Association.
Simpson, D. B., Newman, J. L., & Fuqua, D. R. (2007). Spirituality and personality: Accumulating evidence. Journal of Psychology and Christianity, 26, 1, 33.
Sybold, K. S. Hill, P. C. (2001).The role of religion and spirituality mental and physical health: current directions in psychological science, 10, 1, 21-24.
Thompson, I. (2003). Mental health and spiritual care. Proquest Nursing Journals, 17, 9, 33-38.
Weaks, G. R. and Treat, S. R. (2001). Couples in treatment techniques and approaches for effective practice. New York: Brunner- Rutledge.
Wojtyna, E., Życińska, J. and Stawiarska, P. (2007). The influence of cognitive-behaviour therapy on quality of life and self-esteem in women suffering from breast cancer. Reports of Practical Oncology & Radiotherapy ,21, 2,109-117.