مطالعات روان‌شناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

تأثیر درمان تعدیل سوگیری شناختی بر نشانههای اختلال وسواس- بی‌اختیاری: مقایسه اثربخشی آن و درمان شناختی رفتاری گروهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روان‌شناسی و مدرس دانشگاه پیام‌نور، تهران (نویسنده مسئول) mojtaba_dalir@yahoo.com

2 . استاد گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور، تهران alipor@pnu.ac.ir

3 استاد گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور، تهران h_zare@pnu.ac.ir

4 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه خوارزمی، تهران vfarzad@yahoo.com

چکیده

اصطلاح تعدیل سوگیری شناختی اشاره دارد به تغییر سبک­های پردازش شناختی خاصی که به نظر می­رسد در ایجاد اختلال­ها یا واکنش­های هیجانی ناخوشایند نقش دارند. هدف عمده پژوهش حاضر بررسی تأثیر درمان تعدیل سوگیری شناختی بر کاهش شدت نشانه­های اختلال وسواس- بی­اختیاری بود. بدین منظور نمونه­ای در دسترس از 60 دانشجوی دارای نشانه­های این اختلال انتخاب شد. طرح پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی و یک طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل بود. شرکت­کنندگان در پژوهش حاضر به سؤال­های سه پرسشنامه وسواس- بی­اختیاری مادزلی، مقیاس وسواس- بی­اختیاری ییل براون و پرسشنامه باورهای وسواسی پاسخ دادند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که 1- درمان تعدیل سوگیری شناختی شدت نشانه­های اختلال وسواس بی­اختیاری، باورهای وسواسی و رفتارهای وسواسی را کاهش می­دهد. 2- درمان تعدیل سوگیری شناختی اثربخشی بیشتری نسبت به درمان شناختی رفتاری گروهی در کاهش شدت نشانه‌های اختلال وسواس- بی‌اختیاری، باورهای وسواسی و رفتارهای وسواسی دارد. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان استفاده از درمان تعدیل سوگیری شناختی تفسیر را که به لحاظ سود-هزینه و اثربخشی از نظر تجربی حمایت شده است به‌عنوان روشی نو و آسان در درمان نشانه­های اختلال وسواس بی­اختیاری به همه روان­درمان‌گران توصیه کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Cognitive Bias Modification Therapy on Symptoms of Obsessive-compulsive Disorder: Comparison Efficacy of Cognitive Bias Modification Therapy and Group Cognitive-behavioral Therapy

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Dalir 1
  • Ahmad Alipour 2
  • Hossein Zare 3
  • Valiollah Farzad 4

1 Ph. D in Psychology and Lecturer of Payam Noor University, Tehran, (Corresponding Author), e-mail: mojtaba_dalir@yahoo.com

2 . Professor of Dep. of Psychology, Payam Noor University of Tehran, e-mail: alipor@pnu.ac.ir

3 . Professor of Dep. of Psychology, Payam Noor University of Tehran, e-mail: h_zare@pnu.ac.ir

4 . Associate Professor of Dep. of Psychology, Kharazmi , e-mail: vfarzad@yahoo.com

چکیده [English]

Cognitive bias modification refers to the change of specific style of cognitive processing that seems to be involved in the disorders or unpleasant emotional reactions. The main aim of this study was to investigate the effect of cognitive bias modification on reducing the severity of obsessive compulsive disorder. For this purpose, the available sample of 60 students with obsessive compulsive disorder has been selected. The research design was a semi-experimental design and pretest-posttest design with a control group. Participants in this study completed the Maudsly Obsessional Compulsive Inventory, Yale Brown Obsessive Compulsive Scale, and Obsessional Beliefs Questionnaire. Results of multivariate analysis of covariance showed that (1) the cognitive bias modification reduces the severity of obsessive compulsive disorder symptoms, obsessive beliefs, and obsessive behaviors. (2) Cognitive bias modification is more effective than group cognitive-behavioral therapy in reducing the severity of obsessive compulsive disorder symptoms, obsessive beliefs, and obsessive behaviors. With regard to this finding, we can propose all psychotherapists use of cognitive bias modification therapy that is cost-effect and empirically supported as a new and easy to use in the treatment of symptoms of obsessive compulsive disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive bias modification therapy
  • Group cognitive behavioral therapy
  • Symptoms of obsessive compulsive disorder
  • Obsessive beliefs
  • Obsessive behaviors
مراجع
منابع
اسدی، مسعود؛ شیرعلی­پور، اصغر؛ شکوری، زینب؛ و محمدخانی، شهرام. (1391). فراتحلیل اثربخشی درمان شناختی- رفتاری در درمان بیماران مبتلا به اختلال وسواس. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 20(3)، 396-405.
ایمانی، مهدی؛ محمودعلیلو، مجید؛ بخشی­پور، عباس؛ فرنام، علیرضا؛ و قلی­زاده، حسین. (1388). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری، مواجهه­سازی و جلوگیری از پاسخ و فلئوکزتین در بهبود مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری. مجله دانشور رفتار، 16(34)، 39-50.
بایلینگ، پیتر. جی.؛ مک‌کب، رندی. ای. و آنتونی، مارتین. ام. (2006). گروه‌ درمانگری شناختی- رفتاری. ترجمه محمد خدایاری فرد و یاسمین عابدینی (1389). تهران: دانشگاه تهران.
دادفر، محبوبه. (1376). بررسی همبودی اختلالات شخصیت در بیماران وسواسی- جبری و مقایسه آن‌ها با افراد بهنجار. پایان­نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی. انستیتو روانپزشکی تهران.
دادفر، محبوبه؛ بوالهری، جعفر؛ ملکوتی، کاظم؛ و بیان­زاده، سیداکبر. (1380). بررسی شیوع نشانه­های اختلال وسواسی– جبری. فصلنامه اندیشه و رفتار، 1و2، 27-32.
دلاور، علی. (1384). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، ویرایش جدید. تهران: رشد.
دلیر، مجتبی؛ علی­پور، احمد؛ زارع، حسین؛ و فرزاد، ولی­اله. (1394). مقایسه اثربخشی درمان تعدیل سوگیری شناختی تفسیر و ترکیب آن با درمان شناختی رفتاری گروهی در کاهش شدت نشانه­ها، باورها و رفتارهای وسواسی. مجله دست­آوردهای روان‌شناختی، 22(1)، 30-56.
دلیر، مجتبی و علی‌اکبر دهکردی، مهناز. (1391). تأثیر آموزش رفتارهای سالم جنسی در کاهش نشانه‌های اختلال اضطرابی وسواس- بی‌اختیاری. روانشناسی بالینی و شخصیت، 19(7)، 91-102.
راجزی اصفهانی، سپیده؛ متقی­پور، یاسمن؛ کامکاری، کامبیز؛ ظهیرالدین، علی­رضا؛ و جان‌بزرگی، مسعود. (1390). پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس وسواسی- اجباری ییل- براون. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 17(4)، 297-303.
شمس، گیتی؛ کرم­قدیری، نرگس؛ اسماعیلی ترکانبوری، یعقوب؛ و ابراهیم­خانی، نرگس. (1383). اعتبار و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه باورهای وسواسی- 44. تازه­های علوم شناختی، 6(1و 2)، 23-36.
فریمن، جی. بی. و گارسیا ای. ام. (2009). درمان خانواده­محور کودک وسواسی: راهنمای عملی درمان شناختی- رفتاری. ترجمه مجتبی دلیر. (1391). تهران: ارجمند.
محمود علیلو، مجید. (1382). بررسی الگوهای شناختی و شاخص­های پردازش هیجانی در اختلال وسواسی- جبری. رساله دکتری، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، انستیتو روانپزشکی تهران، مرکز تحقیقات بهداشت و روان.
مستشاری، گلاره. (1380). بررسی شیوع علائم وسواس در 180 زن خانه­دار ساکن نازی آباد تهران. پایان­نامه دکتری روانپزشکی چاپ نشده، دانشگاه علوم پزشکی تهران.
Abramowitz, J. S. & Arch, J. J. (2014). Strategies for Improving Long-Term Outcomes in Cognitive Behavioral Therapy for Obsessive-Compulsive Disorder: Insights from Learning Theory. Journal of Cognitive and Behavioral Practice, 21(1), 20–31.
Bar-Haim, Y. Dominique, L. Pergamin, L. Bakermans- Kranenburg, M. J. & van IJzendoorn, M. H. (2007). Threat related attentional bias in anxious and non-anxious individuals: A meta-analytic study. Psychological Bulletin, 133, 1–24.
Beadel, J. R. Smyth, F. L. & Teachman, B. A. (2014). Change processes during cognitive bias modification for obsessive compulsive beliefs. Journal of Cognitive Therapy Research, 38, 103-119.
Beard, C. Sawyer, T. A. & Hofmann, G. S. (2012). Efficacy of attention bias modification using threat and appetitive stimuli: a meta-analytic review. Journal of Behavior Therapy, 43 (4),724–740.
Beck, A. T. & Clark, D. A. (1997). An information processing model of anxiety: Automatic and strategic processes. Behavior Research and Therapy, 35, 49–58.
Belloch, A. Morillo, C. & Garcia-Soriano, G. (2007). Are the dysfunctional beliefs that predict worry different from those that predict obsessions? Clinical Psychology and Psychotherapy, 14, 438–448. doi:10.1002/cpp.551.
Burack, J. A. Enns, J. T. and Fox, N. A. (2012). Cognitive neuroscience, development, and psychopathology: Typical and atypical developmental trajectories of attention. New York: Oxford University Press.
Calleo, J. S. Hart, J. Bjorgvinsson, T. & Stanley, M. A. (2010). Obsessions and worry beliefs in an inpatient OCD population. Journal of Anxiety Disorders, 24, 903–908. doi:10.1016/j.anxdis.2010.06.015.
Clerkin, E. M. and Teachman, B. A. (2011). Training interpretation biases among individuals with symptoms of obsessive compulsive disorder. Journal of Behavior Therapy Experimental Psychiatry, 42(3): 337–343. doi:10.1016/j.jbtep.2011.01.003.
Eysenck, M. W. (1992). Anxiety: The cognitive perspective. Hove, England: Erlbaum.
Eysenck, M. Mogg, K. May, J. Richards, A. & Mathews, A. (1991). Bias in interpretation of ambiguous sentences related to threat in anxiety. Journal of Abnormal Psychology, 100, 144-150.
Fineberg, N. A. (2007). New treatment options for OCD. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 11(S2), 24-30.
Goodman, W. K., Price, L. H., Rasmussen, S. A., Mazure, C., Fleischmann, R. L. Hill, C. L. Heninger, G. R. & Charney, D. S. (1989). The Yale–Brown Obsessive–Compulsive Scale I: Development, use, and reliability. Archives of General Psychiatry, 46, 1006–1011.
Hayes, S. Hirsch, C. R. Krebs, G. & Mathews, A. (2010). The effects of modifying interpretation bias on worry in generalized anxiety disorder. Behavior Research and Therapy, 48, 171-178.
Hertel, P. T. & Mathews, A. (2011). Cognitive bias modification: Past perspectives, current findings, and future applications. Perspectives on Psychological Science, 6, 521-536.
Hirsch, C. R. Hayes, S. & Mathews, A. (2009). Looking at the bright side: Accessing benign meanings reduces worry. Journal of Abnormal Psychology, 118, 44–54.
Hodgson, R. J. & Rachman, S. J. (1977). Obsessional compulsive complaints. Behavior Research and Therapy, 15, 389–395.
Jonsson, H. & Hougaard, E. (2008). Group cognitive behavioral therapy for obsessive–compulsive disorder: a systematic review and meta-analysis. Acta Psychiatry Scand, 1–9. DOI: 10.1111/j.1600-0447.2008.01270.x
Khalili-Torghabeh, S. Mobini, S. Salehi Fadardi, J. Mackintosh, B. & Reynolds, S. (2012). Effects of a multi-session cognitive bias modification program on negative interpretation biases and social anxiety in a sample of Iranian socially-anxious individuals. (Manuscript in preparation).
Klumpp, H. & Amir, N. (2010). Preliminary study of attention training to threat and neutral faces on anxious reactivity to a social stressor in social anxiety. Cognitive Therapy and Research, 34, 263-271.
Koster, E. H. W. Fox, E. & MacLeod, C. (2009). Introduction to the special section on cognitive bias modification in emotional disorders. Journal of Abnormal Psychology, 118, 1–4.
MacLeod, C. & Mathews, A. (2012). Cognitive bias modification approaches to anxiety. Annual Review of Clinical Psychology, 8, 189–217. doi:10.1146/annurev-clinpsy-032511-143052.
Markarian, Y. Larson, M. J. Aldea, M. A. Baldwin, S.A. Good, D. Berkeljon, A., et al. (2010). Multiple pathways to functional impairment in obsessive– compulsive disorder. Clinical Psychology Review, 30, 78–88.
Mathews, A. & Mackintosh, B. (2000). Induced emotional interpretation bias and anxiety. Journal of Abnormal Psychology, 109(4), 602–615.
Mathews, A. & MacLeod, C. (2005). Cognitive vulnerability to emotional disorders. Annual Review Clinical Psychology, 1, 167–195.
Mobini, S. Mackintosh, B. Hoppitt, L. Illingworth, J. Langdon, P. & Gega, L. (2012). Effects of implicit and explicit cognitive bias modification and computer-aided cognitive-behavior therapy on modifying cognitive biases in social anxiety. (Manuscript in preparation).
Obsessive Compulsive Cognitions Working Group (OCCWG). (1997). Cognitive assessment of obsessive–compulsive disorder. Behavior Research and Therapy, 35, 667–681.
Obsessive Compulsive Cognitions Working Group. (2001). Development and initial validation of the Obsessive Beliefs Questionnaire and the Interpretation of Intrusions Inventory. Behavior Research and Therapy, 39, 987-1006.
Obsessive Compulsive Cognitions Working Group. (2003). Psychometric validation of the Obsessive Beliefs Questionnaire and the Interpretation of Intrusions Inventory: Part I. Behavior Research and Therapy, 41, 863–878.
Obsessive Compulsive Cognitions Working Group. (2005). Psychometric validation of the Obsessive Belief Questionnaire and Interpretation of Intrusions Inventory—part II: Factor analyses and testing of a brief version. Behavior Research and Therapy, 43, 1527–1542.
Olatunji, B. O. Davis, M. L. Powers, M. B. & Smits, J. A. J. (2013). Cognitive-behavioral therapy for obsessive-compulsive disorder: A meta-analysis of treatment outcome and moderators. Journal of Psychiatric Research, 47, 33-41.
Polman, A. (2010). Dysfunctional beliefs in the understanding and treatment of obsessive-compulsive disorder. Doctoral dissertation, the Parnassia Bavo Academie and the University Medical Centre Groningen.
Rachman, S. J. (1998). A cognitive theory of obsessions: Elaborations. Behavior Research and Therapy, 36, 385–401.
Rosa-Alc´azar, A. I. S´anchez-Meca, J. G´omez-Conesa, A. and Mar´ın-Mart´ınez, F. (2008). Psychological treatment of obsessive–compulsive disorder: a meta-analysis. Clinical Psychology Review, 28, 1310–1325.
Salemink, E. van den Hout, M. & Kindt, M. (2007). Trained interpretive bias and anxiety. Behavior Research and Therapy, 45, 329–340. doi:10.1016/j.brat.2006.03.011.
Salemink, E. Wolters, L. & de Haan, E. (2015). Augmentation of Treatment As Usual with online Cognitive Bias Modification of Interpretation training in adolescents with Obsessive Compulsive Disorder: A pilot study. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 49(Pt A):112-9.
Sisemore, T. A. (2010). Free from OCD: a workbook for teens with obsessive-compulsive Disorder. Oakland, CA: Instant Help Books: A Division of New Harbinger Publications, Inc.
Steketee, G. & Frost, R. (1994). Measurement of risktaking obsessive-compulsive disorder. Journal of Behavioral and Cognitive Psychotherapy, 28, 793-802.
Williams, A. D. & Grisham, J. R. (2013). Cognitive Bias Modification (CBM) of obsessive compulsive beliefs. BMC Psychiatry, 13:256. doi:10.1186/1471-244X-13-256.
Williams, J. M. G. Watts, T. N. Macleod, C. et al (1997) Cognitive Psychology and Emotional Disorders, (2nd end). Chic ester: John Wiley & Sons.
Woud, M. L. & Becker, E. S. (2014). Editorial for the Special Issue on Cognitive Bias Modification Techniques: An Introduction to a Time Traveler’s Tale. Journal of Cognitive Therapy Research, 38, 83-88. DOI 10.1007/s10608-014-9605-0.
Woud, M. L. Zhang, X. C. Becker, E. S. McNally, R. J. & Margraf, J. (2014). Don’t panic: Interpretation bias is predictive of new onsets of panic disorder. Journal of Anxiety Disorders, 28, 83–87. doi:10.1016/j.janxdis.2013.11.008.
Yiend, J. Lee, J. S. Tekes, S. Atkins, L. Mathews, A. Vrinten, M. & Shergill, S. (2013). Modifying Interpretation in a Clinically Depressed Sample Using 'Cognitive Bias Modification-Errors': A Double Blind Randomized Controlled Trial. Cognitive Therapy and Research, 1-14.
Yiend, J. Mackintosh, B. & Mathews, A. (2005). Enduring consequences of experimentally induced biases in interpretation. Behavior Research and Therapy, 43, 779–797.
Zohar, J. (2012). Obsessive-Compulsive Disorder Current Science and Clinical Practice. West Sussex: Wiley-Blackwell Publication.
مطالعات روان‌شناسی بالینی
دوره 6، شماره 21 - شماره پیاپی 21
دی 1394
صفحه 1-25
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار