نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 داتشگاه خلیج فارس

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

3 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش کارکردهای اجرایی به عنوان عامل شناختی/ عصب‌شناختی و افکار خود آیند منفی به عنوان عامل شناختی/ روان‌شناختی در دشواری در تنظیم هیجان نوجوانان است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه دانش­آموزان پسر متوسطه­ی دوره اول شهر بوشهر که در ­سال تحصیلی 94 – 95 مشغول به تحصیل بودند. از بین این دانش­آموزان تعداد 128 نفر (دامنه سنی آن‌ها حداقل 12 و حداکثر 16 بود) از طریق نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان، پرسشنامه افکار خود آیند منفی و نرم­افزارهای کامپیوتری ویسکانسین، استروپ و عملکرد مداوم جهت سنجش کارکردهای اجرایی استفاده شد. برای تحلیل داده­ها­ی این پژوهش نیز از روش آماری رگرسیون همزمان و گام‌به‌گام استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از بین مؤلفه‌های کارکردهای اجرایی، بازداری شناختی پیش‌بینی کننده فقدان آگاهی هیجانی بود و همچنین از بین مؤلفه‌های افکار خود آیند منفی ناسازگاری شخصی پیش‌بینی کننده تمام ابعاد شامل عدم پذیرش پاسخ هیجانی، دشواری در رفتار هدفمند، فقدان آگاهی هیجانی، دسترسی محدود به راهبردها و عدم وضوح هیجانی است و همچنین خود پنداشت منفی پیش‌بینی کننده فقدان آگاهی هیجانی است. نتایج پژوهش حاضر، نقش افکار خود آیند منفی و کارکردهای اجرایی را در دشواری‌های تنظیم هیجانی نوجوانان را برجسته می‌کند، لذا یافته‌های این پژوهش می‌تواند کاربردهای بالینی داشته و در برنامه‌های آموزشی مربوط به تنظیم و کنترل هیجان مؤثر واقع شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Executive Functions and Negative Automatic Thoughts in Difficulties of Emotion Regulation in Adolescent

نویسندگان [English]

  • Farideh Sadat Hosseini 1
  • Yasser Omidvar 2
  • Narjes Abbasi 3

1 . Assistant Professor, Department of Psychology, Persian Gulf University, Bushehr, Iran

2 M.A. Student of General Psychology, Persian Gulf University, Bushehr, Iran

3 M.A. in Educational Psychology of Persian Gulf University, Bushehr, Iran

چکیده [English]

The aim of this study is to survey the role ofexecutive functions as  cognitive/neuroscience and negative automatic thoughts and as  cognitive/psychology factors in adolescent’s difficulties in emotion regulation. The statistic society in this study consisted of all adolescent boys who lived in Bushehr in 2016- 2017. From them 128 secondary school students selected via random cluster sampling from Bushehr schools. Data were collected using the Difficulties in Emotion Regulation Scale, Negative Automatic Thoughts Questionnaire, Stroop Test, Wisconsin Card Sorting Test, and the Continuous Performance Test. Inter and stepwise multivariate analyses of covariance were used for data analysis. The results showed that from executive functions elements, inhibition can predict lack of emotional awareness. From negative automatic thoughts elements, personal incompatibility can predict all elements of difficulties in emotion regulation include non-acceptance of emotional responses, difficulties engaging in goal-directed behavior, impulse control difficulties, lack of emotional awareness, limited access to emotion regulation strategies, lack of emotional clarity. Furthermore, negative self-concept is the predictor of lack of emotional awareness. The result bold the role of negative automatic thoughts in difficulties in emotion regulation among adolescents, so findings of this research have clinical application and can affect training programs about regulation and control emotions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • executive functions
  • Difficulties
  • Negative automatic thought
  • Difficulties in emotion regulation
  • adolescent
ارجمندنیا، علی‌اکبر؛ رویتوند غیاثوند، صغری؛ شریفی، علی (1394). بررسی رابطه کارکردهای اجرایی و باورهای غیرمنطقی در نوجوانان بزهکار و عادی. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 6 (2)، 14-1.
اژه‌ای، جواد؛ غلامی لواسانی، مسعود و کرمی، حسن (1394). مقایسۀ تنظیم هیجان، میان افراد دارای سوءمصرف مواد و عادی. مجلهروانشناسی، 19(2)، 146-137.
اسلام دوست، ثریا (1389). اعتیاد،سبب‌شناسی ودرمان. تهران: پیام نور.
آجیل چی، بیتا؛ احدی، حسن؛ نجاتی، وحید و دلاور، علی (1392). کارکردهای اجرایی در افسرده و غیر افسرده. مجله روانشناسی بالینی. 5 (2)، 77-88.
بیابان‌گرد، اسماعیل  (1389). روانشناسی نوجوانان. دفتر فرهنگ اسلامی، تهران.
حیدری، علیرضا و اقبال، فرشته (1391). رابطه بین دشواری در تنظیم هیجان، سبک‌های دل‌بستگی و رضایت زناشویی در صمیمیت زوجین با سبک‌های سخت‌کوشی در اهواز. یافته‌های نو در روانشناسی، 113- 132.
خانزاده، مصطفی؛ سعیدیان، محسن؛ حسین‌چاری، مسعود و ادریسی، فروغ (1391). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس دشواری در نظم‌بخشی هیجانی. علوم رفتاری، 6 (1) 33-24.
خدایی فرد، محمد (1390). مسائل نوجوانان و جوانان، چاپ یازدهم، تهران، انتشارات: انجمن اولیا و مربیان.
خدایی، علی؛ عبداللهی، محمدحسن؛ فراهانی، محمد نقی و رمضانی، ولی اله (1390). پنج عامل شخصیت و هوش هیجانی در مردان معتاد و غیر معتاد. مجله روانشناسی، 15 (57)، 56-41.
دلاور، علی (1380). مبانی نظری پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. چاپ سوم، تهران؛ انتشارات رشد.
رحیمی احمدآبادی، سمیه؛ آقا محمدیان شعرباف، حمیدرضا؛ مدرس غروی، مرتضی و کارشکی، حسین (1393). بررسی اثربخشی گروه‌درمانی شناختی-رفتاری در کاهش خشم مبتلایان به ضربه سر. مجله علمی پزشکی قانونی، 20(2)، 45-37.
زاهد، عادل؛ اله­قلیلو، کلثوم؛ ابوالقاسمی، عباس و نریمانی، محمد (1389). ارتباط بین راهبردهای تنظیم هیجان و رفتار بین فردی در سو مصرف‌کنندگان مواد. اعتیاد پژوهی، 3(11) 99 – 113.
شاهقلیان، مهناز؛ آزاد فلاح، پرویز؛ فتحی آشتیانی، علی؛ و خدادادی، مجتبی (1390). طراحی نسخه نرم افزاری آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین: مبانی نظری، نحوه ساخت و ویژگی های روانسنجی. فصلنامه روانشناسی بالینی، 1(4)، 133-111.
صالحی فدردی، جواد و ضیایی، سیده سلسل (1389). فرآیندهای شناختی ضمنی و سوگیری توجه به سمت رفتارهای اعتیادی: معرفی، ساخت و کاربرد آزمون استروپ اعتیاد. مجله اصول بهداشت روانی، 12(1)، 89-358.
صمیمی، زینب؛ حسنی، جعفر (1395). تأثیر آموزش حافظه کاری هیجانی در راهبردهای تنطیم شناختی هیجان نوجوانان مبتلابه اختلال استرس پس از ضربه. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 23، 113-132.
ضیایی، پریسا؛ سپهری شاملو، زهره و مشهدی، علی (1392). رابطه طرحواره های شناختی فعال شونده، افکار خود آیند منفی و محتوای افکار خود آیند با کنشوری جنسی در دانشجویان متأهل. مجله اندیشه و رفتار، 7(28)، 94-17.
عبدی، اکبر؛ عربانی دانا، علی؛ حاتمی، جواد و پرند، اکبر (1393). اثر بخشی بازیهای رایانهای شناختی بر بهبود حافظۀ کاری، توجه و انعطاف پذیری شناختی در کودکان مبتلا به ADHD. فصلنامه کودکان استثنایی، 14(1)، 33-19.
عسکری، پرویز؛ پاشا، غلامرضا؛ امینیان، مریم (1389). رابطه‌ی تنظیم هیجانی، فشارزاهای روانی زندگی و تصویر بدن با اختلالات خوردن در زنان. مجلۀاندیشهورفتار،4(13)، 78-65.
علیلو، مجید محمود؛ خانجانی، زینب؛ بیات، احمد (1395). پیش‌بینی اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب نوجوانان براساس تنظیم هیجان، راهبردهای مقابله‌ای و نشانه‌های اختلال شخصیت مرزی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 25، 107-128.
فاضلی، مژگان؛ احتشام زاده، پروین؛ هاشمی، شیخ شبانی (1393). اثر بخشی درمان شناختی- رفتاری بر انعطاف پذیری شناختی افراد افسرده. مجله اندیشه و رفتار، 9(34)، 91-27.
قدیری، فاطمه؛ جزایری، علیرضا؛ عشایری، حسن؛ و قاضی طباطبایی، محمود (1385). نقایص کارکردهای اجرایی در بیماران اسکیزو- وسواسی. تازه‌های علوم شناختی، 8 (3)، 24-11.
محمدی، نرگس؛ علی پور، احمد، دقاق زاده، حامد و فرزاد، ولی اله (1393) مقایسه دشواری­های تنظیم هیجان در بیماران مبتلا به سندروم روده­ی تحریک‌پذیر با توجه به دست برتری. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 12 (4)، 12-1.
مرادیان، زهرا؛ مشهدی، علی؛ آقامحمدیان شعرباف، حمید رضا؛ اصغری نکاح، سید محسن (1393). اثربخشی قصه درمانی مبتنی بر کنش های اجرایی بر بهبود بازداری و برنامه ریزی/ سازماندهی دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی. مجله روانشناسی مدرسه، 3(2)، 204-186.
مظلوم، مریم؛ یعقوبی، حمید و محمدخانی؛ شهرام (1393). رابطه باورهای فراشناختی در تنظیم هیجان با اختلال استرس پس از ضربه. مجله علوم رفتاری، 8 (2)، 113-105.
میردورقی، فاطمه؛ قنبری هاشم آبادی، بهرام علی؛ مشهدی، علی (1391). بازداری شناختی و رفتاری در جانبازان با- و بدون اختلال تنیدگی پس از سانحه. مجله طب نظامی، 14(1)، 47-41.
میرزایی، محسن (1391). مقایسه طرحواره های هیجانی میان افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی و افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد انستیتو روان‌پزشکی و روانشناسی تهران.
نوابی نژاد، شکوه (1381). رفتارهای بهنجار و نابهنجار کودکان و نوجوان و راه‌های پیشگیری و درمان نابهنجاری‌ها. تهران. نشر انجمن اولیا و مربیان.
ولی­تبار، زهرا (1392). تدوین برنامه‏ی آموزش مدیریت حافظه هیجانی و اثربخشی آن بر کاهش افسردگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
هادیان فرد، حبیب؛ نجاریان، بهمن؛ شکرکن، حسین؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز (1379). تهیه و ساخت فرم فارسی آزمون عملکرد پیوسته. مجله روانشناسی، 4(4)، 404-388.
هارینگتون، ریچارد (1380). روش‌های درمان افسردگی کودکان و نوجوانان. ترجمه حسن توزنده جانی و نسرین کمالی. تهران: پیک فرهنگ.
یوسفی، فریده (1385). بررسی رابطه راهبردهای شناختی تنظیم هیجان با افسردگی و اضطراب در دانش آموزان مراکز راهنمایی استعدادهای درخشان. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 6(4)، 892-871.
Ahmed, S. P., Bittencourt-Hewitt, A., & Sebastian, C. L. (2015). Neurocognitive bases of emotion regulation development in adolescence. Developmental cognitive neuroscience, 15, 11-25.
Aldao, A., Nolen-Hoeksema, S., & Schweizer, S. (2010). Emotion-regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review. Clinical psychology review30(2), 217-237.‏
Amstadter, A. (2008). Emotion regulation and anxiety disorders. Journal of anxiety disorders22(2), 211-221.
Auerbach, R. P., Abela, J. R., & Ho, M. H. R. (2007). Responding to symptoms of depression and anxiety: Emotion regulation, neuroticism, and engagement in risky behaviors. Behaviour Research and Therapy45(9), 2182-2191.
Barkley, R. A. (1997). Attention-defieit hyperactive disorder: A handbook for diagnosis and treatment (2nd ed). New York: Guilford.
Barrett, L. F., Gross, J., Christensen, T. C., & Benvenuto, M. (2001). Knowing what you're feeling and knowing what to do about it: Mapping the relation between emotion differentiation and emotion regulation. Cognition & Emotion15(6), 713-724.
Beck, A. T., Epstein, N., & Harrison, R. (1983). Cognitions, attitudes and personality dimessions in depression. British Journal of Cognitive Psychotherapy, 1 (1), 1-16.
Bell, M. A., & Wolfe, C. D. (2004). Emotion and cognition: An intricately bound developmental process. Child development75(2), 366-370.
Berenbaum, H., Raghavan, C., Le, H. N., Vernon, L. L., & Gomez, J. J. (2003). A taxonomy of emotional disturbances. Clinical Psychology: Science and Practice10(2), 206-226.
Carlson, S. M, & Wang, T. S. (2007). Inhibitory control and emotion regulation in preschool children. Cognitive Development, 22, 489-510.
Chan, R. C., Chen, E. Y., & Law, C. W. (2006). Specific executive dysfunction in patients with first-episode medication-naïve schizophrenia. Schizophrenia research82(1), 51-64.
Chang, L., Schwartz, D., Dodge, K. A., & McBride-Chang, C. (2003). Harsh parenting in relation to child emotion regulation and aggression. Journal of family psychology17(4), 598.
Cisler, J. M., Olatunji, B. O., Feldner, M. T., & Forsyth, J. P. (2010). Emotion regulation and the anxiety disorders: An integrative review. Journal of psychopathology and behavioral assessment32(1), 68-82.
Cole, P. M., Dennis, T. A., Smith‐Simon, K. E., & Cohen, L. H. (2009). Preschoolers' Emotion Regulation Strategy Understanding: Relations with Emotion Socialization and Child Self‐regulation. Social Development18(2), 324-352.
Dellon, J. A. (2009). Play, creativity, emotion regulation and excutive functioning. Master Theses of Psychology, Case Wastern Reserve University.
Garner, J. K. (2009). Conceptualizing the relations between executive functions and self-regulated learning. The Journal of Psychology143(4), 405-426.
Gratz, K. L. and Roemer, L. (2004). Multidimensional Assessment of Emotion Regulation and Dysregulation: Development, Factor Structure and Initial Validation of The difficultics in Emotion Validation of The difficultics in Emotion Psychopathology and Behavioral Assessment. 26, (1), 41- 54.
Greenberg, L. S. (2002). Emotion-focused therapy: Coaching clients to work through their feelings. Washington, D.C.: APA.
Gross, J. J. (1998). The emerging field of emotion regulation: An integrative review. Review of general psychology2(3), 271.
Gross, J. J. (1999). Emotion regulation: Past, present, future. Cognition & Emotion13(5), 551-573.
Hollon, S. D., & Kendall, P. C. (1980). Cognitive self-statements in depression: Development of an automatic thoughts questionnaire. Cognitive therapy and research4(4), 383-395.
Heaton, R. K., Chelune, G. J., Curtiss, G., Kay, G. G., & Talley, J. L. (1993). Wisconsin card sorting test. Psychological Assessment Resources.
Johnson, S. L. (2005). Mania and dysregulation in goal pursuit: A review. Clinical psychology review25(2), 241-262.
Kaviani, H., Hatami, N., & Javaheri, F. (2012). The impact of mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on mental health and quality of life in a sub-clinically depressed population. Archives of Psychiatry and Psychotherapy1(14), 21-28.
Lane, R. D., & Schwartz, G. E. (1987). Levels of emotional awareness: A cognitive-developmental theory and its application to psychopathology. The American journal of psychiatry. 144:133-143.
Lantrip, C., Isquith, P. K., Koven, N. S., Welsh, K., & Roth, R. M. (2016). Executive function and emotion regulation strategy use in adolescents. Applied Neuropsychology: Child5(1), 50-55.
Lezak, M. D. (2004). Handbook of Neuropsychological Assessment. 3rd Ed. New York: Oxford University press.
Loftis, C. W. (2004). An ecological validity study of executive function measures in children with and without attention deficit hyperactivity disorder (Doctoral dissertation, University of Florida).
Lynch, T. R., Trost, W. T., Salsman, N., & Linehan, M. M. (2007). Dialectical behavior therapy for borderline personality disorder. Annu. Rev. Clin. Psychol.3, 181-205.
Martin, R. C., & Dahlen, E. R. (2005). Cognitive emotion regulation in the prediction of depression, anxiety, stress, and anger. Personality and Individual Differences39(7), 1249-1260.
Mennin, D. S., Heimberg, R. G., Turk, C. L., & Fresco, D. M. (2005). Preliminary evidence for an emotion dysregulation model of generalized anxiety disorder. Behaviour research and therapy43(10), 1281-1310.
Mennin, D., & Farach, F. (2007). Emotion and evolving treatments for adult psychopathology. Clinical Psychology: Science and Practice14(4), 329-352.
Nigg, J. T. (2000). On inhibition/disinhibition in developmental psychopathology: views from cognitive and personality psychology and a working inhibition taxonomy. Psychological bulletin126(2), 220.
Nolen-Hoeksema, S., Wisco, B. E., & Lyubomirsky, S. (2008). Rethinking rumination. Perspectives on psychological science3(5), 400-424.
Ortega, L. A., Tracy, B. A., Gould, T. J., & Parikh, V. (2013). Effects of chronic low-and high-dose nicotine on cognitive flexibility in C57BL/6J mice. Behavioural brain research238, 134-145.
Otello, A., Graf, C. L. (1995). Working memory as assessed by subject-ordered tasks in patient's with obsessive-compulsive disorder. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 17, 786–792
Powers, A., & Casey, B. J. (2015). The adolescent brain and the emergence and peak of psychopathology. Journal of Infant, Child, and Adolescent Psychotherapy14(1), 3-15.
Rosario, R., Pedro, M. Paz-Alonso (2013). Executive Function and Emotional Development. Centre of Excellence for Early Childhood Development and Strategic Knowledge Cluster on Early Child Development; 2013:1-7. Available at: http://www.child-encyclopedia.com/documents/Rueda-Paz-AlonsoANGxp1.pdf. Accessed [insert date].
Rottenberg, J., Gross, J. J., & Gotlib, I. H. (2005). Emotion context insensitivity in major depressive disorder. Journal of abnormal psychology114(4), 627.
Saarni, C. (1984). An observational study of children's attempts to monitor their expressive behavior. Child Development, 1504-1513.
Saenz, Z. S. (2003). Mindfulness- Based Cognitive Therapy (MBCT) New York: Guilford.
Schmeichel, B. J., & Tang, D. (2015). Individual differences in executive functioning and their relationship to emotional processes and responses. Current Directions in Psychological Science24(2), 93-98.
Schmeichel, B. J., & Tang, D. (2015). Individual differences in executive functioning and their relationship to emotional processes and responses. Current Directions in Psychological Science24(2), 93-98.
Shapiro, S. L., & Schwartz, G. E. (2000). Intentional systemic mindfulness: an integrative model for self-regulation and health. Advances in mind-body medicine.
Sobhi- Gharamaleki, N., Rajabi, S. (2010). Efficacy of life skills training on increase of mental health and self-esteem of the students. Sciences. Procedia Social and Behavioral 1818-1822.
Sohlberg, M. M., & Mateer, C. A. (Eds.). (2001). Cognitive rehabilitation: An integrative neuropsychological approach. Guilford Press.
Troy, A. S. (2012). Cognitive Reappraisal Ability As A Protective Factor: Resilience to stress across time and context. Doctoral Dissertation of Philosophy. University of Denver.
Tull, M. T., Stipelman, B. A., Salters-Pedneault, K., & Gratz, K. l. (2009). An examination of recent non-clinical panic attacks, panic disorder, anxiety sensitivity, and emotion regulation difficulties in the prediction of generalized anxiety disorder in an analogue sample. Journal of anxiety disorders, 23, 275- 282.
Weems, C. F., & Pina, A. A. (2010). The assessment of emotion regulation: Improving construct validity in research on psychopathology in youth—An introduction to the special section. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment32(1), 1-7.
Wilson, S. P., & Kipp, K. (1998). The development of efficient inhibition: Evidence from directed-forgetting tasks. Developmental Review18(1), 86-123.
Yurgelun-Todd, D. (2007). Emotional and cognitive changes during adolescence. Current opinion in neurobiology17(2), 251-257.
Zelazo, P. D., & Cunningham, W. A. (2007). Executive Function: Mechanisms Underlying Emotion Regulation.