مریم مرواریدی؛ رسول روشن چسلی؛ حجت‌اله فراهانی؛ علی مشهدی
چکیده
There is evidence that emotion plays a role in explaining generalized anxiety disorder, and on the other hand, dysfunctional emotional schemas are different in various psychopathological disorders, but few studies have addressed this issue. Therefore, the purpose of this study was to qualitatively investigate emotional schemas in Iranian patients with generalized anxiety disorder. For this purpose, 16 patients with generalized anxiety disorder in Mashhad, Iran were interviewed and their responses were qualitatively clustered to extract their emotional schemas and subthemes related to each emotional ...
بیشتر
There is evidence that emotion plays a role in explaining generalized anxiety disorder, and on the other hand, dysfunctional emotional schemas are different in various psychopathological disorders, but few studies have addressed this issue. Therefore, the purpose of this study was to qualitatively investigate emotional schemas in Iranian patients with generalized anxiety disorder. For this purpose, 16 patients with generalized anxiety disorder in Mashhad, Iran were interviewed and their responses were qualitatively clustered to extract their emotional schemas and subthemes related to each emotional schema. A semi-structured interview was conducted to investigate patients' perspectives on emotion and their 14 emotional schemas. Patients' statements were transcribed and analyzed through comparative-inductive thematic analysis and coding. They were then categorized into main themes and subtheme naming was done in consultation with experts. The findings showed that four emotional schemas of validation, duration, uncontrollability, and extreme rationalization are more involved in patients with generalized anxiety disorder and 12 subthemes including mentalized emotional insecurity, desocialization, somatization, significance, uncertainty intolerance, unpredictability threat, extreme emotional perfectionism, continuity of catastrophic thinking, trait anxiety, superiority of others, emotional avoidance, emotional inflexibility, and extreme approval led to the creation and continuation of generalized anxiety disorder symptoms. Therefore, addressing these 4 emotional schemas in patients with generalized anxiety disorder with a greater focus on the validation schema, which is more pervasive, can increase treatment efficacy. In addition, we can focus on them in educational and preventive protocols, not just intervention protocols
یسنا فرخ سیری؛ محسن سعیدمنش؛ مهدیه عزیزی
چکیده
دوران نوجوانی یکی از دوره‌های تحولی مهم است و فرد در این دوران با چالش‌های زیادی روبرو خواهد شد که هر کدام از این چالش‌ها به نوبه خود می‌تواند استرس و اضطراب را در زندگی نوجوان ایجاد کند. یکی از رایج‌ترین مشکلات روانپزشکی در دوران نوجوانی اختلالات اضطرابی است که ازجمله شایع‌ترین آن‌ها اختلال اضطراب فراگیر می‌باشد ؛ بر همین اساس، ...
بیشتر
دوران نوجوانی یکی از دوره‌های تحولی مهم است و فرد در این دوران با چالش‌های زیادی روبرو خواهد شد که هر کدام از این چالش‌ها به نوبه خود می‌تواند استرس و اضطراب را در زندگی نوجوان ایجاد کند. یکی از رایج‌ترین مشکلات روانپزشکی در دوران نوجوانی اختلالات اضطرابی است که ازجمله شایع‌ترین آن‌ها اختلال اضطراب فراگیر می‌باشد ؛ بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر بر بهبود نارسایی شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اجرا گردید. با توجه به اینکه پژوهش از نوع کاربردی ونیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون بود، 30 نفر نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در مراکز روانشناسی و مشاوره شهر کرمان در سال1400 به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی دردسترس، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره‌ی آزمایش و گواه تقسیم شدند وبا استفاده از پرسشنامه نارسایی شناختی (برادبنت، 1998) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور انجام مداخلات مربوط به پژوهش و آموزش بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر بر روی گروه آزمایش، از نرم‌افزار کاپتان لاگ که در 20 جلسه‌ی 45 دقیقه‌ای و هر هفته 2 روز اجرا گردید، استفاده شد. به منظور تحلیل دادهها نیز در بخش آمار توصیفی ازمیانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از مدل تحلیل کوواریانس توسط نرم‌افزار spss-22 بهره برده شد. یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان داد که نمرات مولفه های نارسایی شناختی در طی انجام مداخلات مرتبط با بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر به طور معناداری کاهش یافت ، بنابراین می توان این طور استنباط کرد که بازتوانی شناختی مبتنی بر کامپیوتر بربهبود نارسایی شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (p<0.005) مؤثر و کابردی است. در نتیجه به روانشناسان و مشاوران توصیه می‌شود تا از این مداخله درمانی برای درمان اختلال اضطراب فراگیر بر روی نوجوانان استفاده کنند.
محمود پرچمی خرم؛ شهریار شهیدی؛ محسن دهقانی
چکیده
شناخت با وساطت و ترکیب فرایندهای ذهنی توسط گفتار درونی شکل می‌گیرد و فرایندهای شناختی، نقش اساسی در اختلالهای اضطراب تعمیم یافته و وسواسی جبری ایفا می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه فراوانی و محتوای گفتار درونی در افراد دارای رگه‌های اختلال اضطراب تعمیم یافته، رگه‌های وسواسی – جبری، رگه‌های اختلال اضطراب تعمیم یافته – ...
بیشتر
شناخت با وساطت و ترکیب فرایندهای ذهنی توسط گفتار درونی شکل می‌گیرد و فرایندهای شناختی، نقش اساسی در اختلالهای اضطراب تعمیم یافته و وسواسی جبری ایفا می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه فراوانی و محتوای گفتار درونی در افراد دارای رگه‌های اختلال اضطراب تعمیم یافته، رگه‌های وسواسی – جبری، رگه‌های اختلال اضطراب تعمیم یافته – رگه‌های اختلال وسواس و بهنجار انجام شد. تعداد 348 نفر (پسر: 203، دختر: 145) از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های مقیاس 7 سؤالی اضطراب تعمیم یافته (اسپیتزر و همکاران، ۲۰۰۶ )، مقیاس خودگویی (برین تات و همکاران، 2009) و پرسشنامه وسواس پادوآ اصلاحی دانشگاه ایالتی واشنگتن ( برنز و همکاران، 1996)پاسخ دادند. یافته‌های پژوهش، با استفاده از روشهای آماری تحلیل واریانس یکراهه و تحلیل واریانس چند متغیره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده تفاوت معنادار بین گروه بهنجار و گروه‌های بالینی در فراوانی گفتار درونی بود. همچنین، نتایج پژوهش نشان نشان دهنده تفاوت معنادار بین گروه بهنجار و گروه‌های بالینی در زیرمقیاس‌های منفی محتوای گفتار درونی (خودانتقادی و ارزیابی اجتماعی) و نه زیرمقیاس‌های مثبت (خودتنظیمی و خودتقویتی) بود
معصومه شفیعی؛ فاطمه رضایی؛ مسعود صادقی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین مقایسه اثربخشی درمان تدوینی اجتناب متقابل و درمان شناختی-رفتاری هیجان‌مدار بر علایم اختلال اضطراب فراگیر انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در شهر خرم‌آباد بود که از میان آن‌ها 45 نفر به صورت در دسترس ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تعیین مقایسه اثربخشی درمان تدوینی اجتناب متقابل و درمان شناختی-رفتاری هیجان‌مدار بر علایم اختلال اضطراب فراگیر انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در شهر خرم‌آباد بود که از میان آن‌ها 45 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه جایگزین شدند، درمان تدوینی اجتناب متقابل و درمان شناختی-رفتاری هیجان-مدار هر کدام به طور جداگانه در 12 جلسه 90 دقیقه‌ای برگزار شد و برای گروه گواه هیچ گونه آموزشی اعمال نشد و ابزار این پژوهش مقیاس اضطراب فراگیر بود که شرکت کنندگان در پیش آزمون و پس آزمون به سؤالات آن پاسخ دادند و از آزمون تحلیلی کواریانس چند متغیره برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که درمان تدوینی اجتناب متقابل و درمان شناختی-رفتاری هیجان‌مدار باعث بهبود علایم اختلال اضطراب فراگیر می‌شوند (01/0>p). و درصد بهبودی آن بیشتر از آزمودنی‌های گروه گواه می‌باشد (01/0>p). ولی دو گروه آزمایشی تفاوت معناداری با هم نداشتند (05/0<P). درمان تدوینی اجتناب متقابل و درمان شناختی رفتاری هیجان‌مدار موجب بهبودی علایم اختلال اضطراب فراگیر می‌شود درمان تدوینی متمرکز بر تجربه‌ی فیزیولوژیکی و هیجانی مراجعه است تا مراجعه بتواند با تجربه‌ی تقابل هیجانی مواجهه شود، که این ممکن است یکی از علل زیربنایی اختلال اضطراب فراگیر باشد اثربخشی این درمان ممکن است در اختلالات روانی که زیربنایی هیجانی دارند، نیز مؤثر واقع شود.
مژگان شکراللهی؛ عبدالزهرا نعامی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر چشم انداز زمان و بهزیستی هیجانی افراد دارای علایم اختلال اضطراب فراگیر انجام شد. پژوهش نیمه‌تجربی همراه با گروه کنترل و آزمایش به صورت پیش‌آزمون- پس‌آزمون بود. 30 نفر از دانشجویان دارای علایم اختلال اضطراب فراگیر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر چشم انداز زمان و بهزیستی هیجانی افراد دارای علایم اختلال اضطراب فراگیر انجام شد. پژوهش نیمه‌تجربی همراه با گروه کنترل و آزمایش به صورت پیش‌آزمون- پس‌آزمون بود. 30 نفر از دانشجویان دارای علایم اختلال اضطراب فراگیر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند. گروه آزمایش مداخله 8 جلسه‌ای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را دریافت کردند اما گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. دادهها قبل و بعد از اجرای مداخله با مقیاس‌های چشم انداز زمان زیمباردو (1999) و مقیاس بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو (۲۰۰۳) گردآوری شده و با روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل در نمرات پس آزمون ابعاد چشم انداز زمان و بهزیستی هیجانی تفاوت معناداری وجود دارد. ارائه مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث تغییرات 71 درصدی ابعاد چشم انداز زمان آینده، 51 درصدی آینده متعالی، 74 درصدی حال تقدیرنگر، 67 درصدی حال لذت نگر، 67 درصدی گذشته مثبت و 65 درصدی گذشته منفی آزمودنی‌های گروه آزمایش شده است(p<0/05). همچنین افراد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل میانگین نمرات بیشتری در پس آزمون بهزیستی هیجانی کسب کردند. (p<0/05). شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در بهبود چشم انداز زمان و افزایش بهزیستی هیجانی افراد دارای علایم اختلال اضطراب فراگیر اثربخش است
Ehsan Matinfar؛ Imanollah Bigdeli؛ Ali Mashhadi
چکیده
Symptoms of Generalized Anxiety Disorder (GAD), have been considered as an index of cognitive control deficiency. The aim of this study was to investigate whether enhancing cognitive control over emotional stimuli can decrease worry intrusions and severity of GAD symptoms. Based on the results of structured clinical interview for the DSM-5 (SCID), 45 students of Ferdowsi University of Mashhad (FUM) were who had GAD, chosen to participate in this study. Then they were assigned equally and randomly to three conditions of intervention, control and active cotrol groups; then they completed PSWQ, GAD-7, ...
بیشتر
Symptoms of Generalized Anxiety Disorder (GAD), have been considered as an index of cognitive control deficiency. The aim of this study was to investigate whether enhancing cognitive control over emotional stimuli can decrease worry intrusions and severity of GAD symptoms. Based on the results of structured clinical interview for the DSM-5 (SCID), 45 students of Ferdowsi University of Mashhad (FUM) were who had GAD, chosen to participate in this study. Then they were assigned equally and randomly to three conditions of intervention, control and active cotrol groups; then they completed PSWQ, GAD-7, emotional stroop task and Go/No Go task as pre-test. The intervention group received 16 sessions of cognitive-affective control training using emotional stroop with trial-based feedback, also the active control group received the same amount of training sessions of emotional stroop with no feedback, and finally the control group was on a waiting list. After post-test assessments, results of ANCOVA showed that training sessions was effective on stroop performance, reduction in worry intrusions and GAD symptoms, while training in cognitive inhibition did not transfer to behavioral inhibition. Findings revealed that not only cognitive control plays a major role in worry and GAD symptoms, but also cognitive control training might be a promising path to decrease the severity of anxiety disorders. Training with emotional stimuli can enhance performance and using trial-based feedback can pave the way to get better clinical results
سیده آیدا موسوی مقدم؛ منصور بیرامی؛ عباس بخشی پور؛ حسن حمیدپور
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی درمان فراشناختی بر علائم آسیبشناختی و شدت اضطراب مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر بود. در این مطالعه از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. سه زن و دو مرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته براساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی درمان فراشناختی بر علائم آسیبشناختی و شدت اضطراب مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر بود. در این مطالعه از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. سه زن و دو مرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته براساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی DSM-IV برای محور یک به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و پس از احراز شرایط لازم در این پژوهش شرکت کردند. درمان فراشناختی به مدت 8 تا 12 جلسه هفتگی به کار گرفته شد و مرحله پیگیری نیز طی 6 و 12 ماه پس از پایان درمان دنبال شد. پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر (GADQ-IV)، پرسشنامه اضطراب بک (BAI) و پرسشنامه اضطراب صفت به عنوان ابزار ارزشیابی در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به کار گرفته شدند. به منظور تحلیل دادهها، از روش فرمول درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا (RCI) استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر درمان فراشناختی بر آماجهای درمان (علائم اختلال اضطراب فراگیر و شدت اضطراب) در مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر معنادار است و درمان فراشناختی در کاهش علائم اختلال اضطراب فراگیر از کارایی لازم برخوردار است.
مهدی اکبری
چکیده
اختلال اضطراب فراگیر با توجه به سیر مزمن، شیوع زیاد و همبودی بالای با سایر اختلالهای روانشناختی، به‌عنوان یکی از مهمترین اختلالهای ناتوانکننده بزرگسالان مطرح شده است و پرداختن به روشهای درمانی مؤثر و اقتصادیتر برای این اختلال سودمند و ضروری است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان عدم تحمل بلاتکلیفی، بوسپیرون ...
بیشتر
اختلال اضطراب فراگیر با توجه به سیر مزمن، شیوع زیاد و همبودی بالای با سایر اختلالهای روانشناختی، به‌عنوان یکی از مهمترین اختلالهای ناتوانکننده بزرگسالان مطرح شده است و پرداختن به روشهای درمانی مؤثر و اقتصادیتر برای این اختلال سودمند و ضروری است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان عدم تحمل بلاتکلیفی، بوسپیرون و درمان ترکیبی عدم تحمل بلاتکلیفی با بوسپیرون در بهبود علائم بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. در یک کارآزمایی بالینی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون، از بین مراجعهکنندگان به مراکز و کلینیکهای روانشناختی و روانپزشکی شهر تهران، 24 بیمار مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در سه گروه درمان عدم تحمل بلاتکلیفی، بوسپیرون (60-5 میلیگرم در روز) و ترکیبی جایگزین شدند. دادهها در مرحله قبل و بعد از مداخله از طریق مقیاس اختلال اضطراب فراگیر (GADS-7)، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی (IUS)، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ)، پرسشنامه افسردگی بک- ویرایش دوم (BDI-II) و مقیاس سازگاری اجتماعی و شغلی (WSAS) گردآوری شدند. تحلیل دادهها با استفاده از روشهای آماری کروسکالوالیس، U منویتنی و تحلیل کوواریانس یک‌طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد کههر دو درمان عدم تحمل بلاتکلیفی و ترکیبی در مقایسه با بوسپیرون منجر به کاهش علائم اختلال اضطراب فراگیر، عدم تحمل بلاتکلیفی، نگرانی، افسردگی و افزایش سازگاری اجتماعی- شغلی شدند (01/0> p). نتایج آزمون U منویتنی و تحلیل کوواریانس یک‌طرفه نیز نشان دادند که بین اثربخشی درمان عدم تحمل بلاتکلیفی و ترکیبی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتایج این پژوهش در کل نشان داد که درمان عدم تحمل بلاتکلیفی و ترکیبی در بهبود علائم اختلال اضطراب فراگیر مؤثرتر از بوسپیرون (60-5 میلیگرم در روز) هستند. با این وجود، به نظر میرسد افزودن دارو (بوسپیرون) به درمان عدم تحمل بلاتکلیفی منجر به بهبودی بیشتر بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر نمیشود.
حسین محققی؛ پیمان دوستی؛ داود جعفری
چکیده
پژوهش حاضر در پی بررسی تاثیر درمان پذیرش و تعهد بر فرانگرانی، نگرانی اجتماعی و نگرانی سلامتی دانشجویان بود. پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد همدان به تعداد 15000 نفر در سال 1394 بود. نمونه این تحقیق مشتمل بر 30 دانشجو (20 دختر و 10 پسر) از جامعه مذکور ...
بیشتر
پژوهش حاضر در پی بررسی تاثیر درمان پذیرش و تعهد بر فرانگرانی، نگرانی اجتماعی و نگرانی سلامتی دانشجویان بود. پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد همدان به تعداد 15000 نفر در سال 1394 بود. نمونه این تحقیق مشتمل بر 30 دانشجو (20 دختر و 10 پسر) از جامعه مذکور بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. آزمودنی ها به‌طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار سنجش این پژوهش، مقیاس افکار اضطرابی ولزبود. این ابزار سه مقیاس اضطراب اجتماعی، اضطراب فراگیر (فرانگرانی) و اضطراب سلامتی را می‌سنجد. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در مداخله 8 جلسه 45 دقیقه ای به صورت انفرادی و هفتگی در مرکز پژوهشی منشور مهر اجرا شد. آزمودنی‌ها قبل از درمان، و یک ماه پس از درمان به پرسشنامه پاسخ دادند. به منظور تجزیه‌وتحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس استفاده شد.نتایج نشان داد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث کاهش فرانگرانی و اضطراب اجتماعی می شود، اما نگرانی سلامتی کاهش پیدا نکرد. پیشنهاد می گردد، پژوهشگران مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و پروتکل مورد استفاده در این پژوهش را در سایر جوامع و گروه‌های سنی استفاده نمایند.
روشنک خدابخش پیر کلانی؛ هانیه رحیم جارونی
دوره 4، شماره 13 ، دی 1392، ، صفحه 121-147
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی درمان ترکیبی شناختی- رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش اضطراب، کاهش افکار خودآیند و بهبود سلامت عمومی یک مورد خاص اختلال اضطراب فراگیر می باشد. روش: در یک بررسی تک آزمودنی از نوع طرح A-B، اثر ترکیبی تکنیک های شناختی- رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر یک مورد اختلال اضطراب فراگیر بررسی ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی درمان ترکیبی شناختی- رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش اضطراب، کاهش افکار خودآیند و بهبود سلامت عمومی یک مورد خاص اختلال اضطراب فراگیر می باشد. روش: در یک بررسی تک آزمودنی از نوع طرح A-B، اثر ترکیبی تکنیک های شناختی- رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر یک مورد اختلال اضطراب فراگیر بررسی شد. آزمودنی در مرحله A (خط پایه) و مرحله B(جلسه آخر درمان)، مقیاس اضطراب بک (DAI)، مقیاس درجه بندی اضطراب همیلتون (HARS)، پرسش نامه افکار خودآیند (ATQ) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-28) را تکمیل کرد. داده ها به کمک رسم نمودار و محاسبه درصد بهبودی ارائه گردیدند. یافته ها: در مقیاس اضطراب بک، نمره آزمودنی از 45 در مرحله خط پایه به 30 در جلسه پنجم، 16 در جلسه دهم و 10 در جلسه آخر تقلیل یافت.در مقیاس درجه بندی اضطراب همیلتون، پرسش نامه افکار خودآیند و پرسشنامه سلامت عمومی نیز کاهش معناداری ملاحظه شد. نتیجه گیری: درمان ترکیبی شناختی- رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در درمان اختلال اضطراب فراگیر موثر می باشد.
