مقاله پژوهشی
اعظم نوفرستی؛ رسول روشن؛ لادن فتی؛ حمید رضا حسن آبادی؛ عباس پسندیده
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان تأثیر رواندرمانی مثبتگرای مبتنی بر خیر باوری بر کاهش علایم افسردگی در افراد دارای افسردگی غیربالینی بود. برای انجام این پژوهش از طرح تک آزمودنی چند خط پایه با دوره پیگیری استفاده شد. ابتدا از بین افراد دارای افسردگی غیربالینی که به یک مرکز مشاوره در تهران مراجعه کرده بودند، 3 نفر به شیوه نمونهگیری ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان تأثیر رواندرمانی مثبتگرای مبتنی بر خیر باوری بر کاهش علایم افسردگی در افراد دارای افسردگی غیربالینی بود. برای انجام این پژوهش از طرح تک آزمودنی چند خط پایه با دوره پیگیری استفاده شد. ابتدا از بین افراد دارای افسردگی غیربالینی که به یک مرکز مشاوره در تهران مراجعه کرده بودند، 3 نفر به شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. برای هر کدام از شرکتکنندگان به صورت تصادفی بین 3 تا 7 هفته جلسه خط پایه در نظر گرفته شد. ارزیابیها با استفاده از مقیاس افسردگی بک، افسردگی هامیلتون-17 و مقیاس جهتگیری شادکامی در مرحله خط پایه، جلسات مداخله و چهار ماه بعد از پایان درمان (پیگیری) انجام گرفت. مداخله به صورت انفرادی بر اساس رواندرمانی مثبتگرای مبتنی بر خیر باوری در 8 جلسه توسط پژوهشگر انجام گرفت. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که هر سه مراجع با شروع مداخله روند کاهشی را در طراز نمرات افسردگی بک (75 درصد)، هامیلتون (85 درصد) و روند افزایشی را در طراز نمرات احساس لذّت (84 درصد)، مجذوب شدن (70 درصد) و احساس معنا (215درصد) نشان دادند. بخش عمدهای از این نتایج در پایان دوره پیگیری چهار ماهه نیز حفظ شد. به نظر میرسد رواندرمانی مثبتگرای مبتنی بر خیر باوری یک مداخله کوتاه مدّت مؤثر برای کاهش علایم افسردگی باشد.
مقاله پژوهشی
سعید اعظمی؛ سیاوش طالع پسند؛ مرتظی نظیفی؛ اسحاق رحیمیان بوگر
چکیده
اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی به عنوان یک اختلال عصبی- رشدی، علاوه بر نشانههای رفتاری خاص با نقص در کارکردهای شناختی همراه است. پژوهش حاضر با هدف مقایسهی اثربخشی دو رویکرد توانبخشی شناختی- حرکتی و دارو درمانی در بهبود کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد. این یک مطالعه نیمه آزمایشی با ...
بیشتر
اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی به عنوان یک اختلال عصبی- رشدی، علاوه بر نشانههای رفتاری خاص با نقص در کارکردهای شناختی همراه است. پژوهش حاضر با هدف مقایسهی اثربخشی دو رویکرد توانبخشی شناختی- حرکتی و دارو درمانی در بهبود کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد. این یک مطالعه نیمه آزمایشی با سنجشهای پسآزمون و پیگیری بود که در یک طرح یکسر کور سه گروه را باهم مقایسه میکرد. 48 کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی به شیوه نمونهگیری ملاکی انتخاب و بر اساس شدت اختلال همتا شده و به طور تصادفی به سه گروه توانبخشی شناختی- حرکتی (16 نفر)، دارو درمانی (16 نفر) و کنترل فعال (16 نفر) گمارده شدند. تمام شرکتکنندگان توسط فرم کوتاه سه خردآزمونی هوش وکسلر کودکان- تجدیدنظرشده و آزمونهای رنگ-واژه استروپ، برج لندن و رمزنویسی وکسلر مورد آزمون قرارگرفتند و والدین آنها، این کودکان را با پرسشنامه علائم مرضی کودک-4 (CSI-4) رتبهبندی نمودند. دادهها با استفاده از تحلیل ورایانس چند متغیری و آزمونهای تی وابسته با تصحیح بن فرونی به عنوان آزمونهای تعقیبی، تحلیل شدند. توانبخشی شناختی حرکتی به طور معناداری منجر به تغییرات موثر و پایدار در عملکرد آزمودنیها در مولفههای کارکرد اجرایی اعمّ از بازداری پاسخ، برنامهریزی و سرعت پردازش شد و تنها در مولفه سرعت پردازش، تغییرات ایجاده شده در مرحله پیگیری افت معنادار به سطوح پایینتر را نشان داد. بعلاوه، با وجود عملکرد بهتر کودکان گروه توانبخشی شناختی- حرکتی نسبت به گروه دارودرمانی، تغییرات ایجاد شده به لحاظ آماری معنادار نبود. به طور کلی این یافتهها بیانگر آن بود که توانبخشی شناختی- حرکتی رویکرد اثربخشی در درمان اختلال نارسایی‌توجه/بیشفعالی است و میتوان از آن به عنوان یک فندرمانی مکمل دارودرمانی استفاده کرد.
مقاله پژوهشی
افسر خلیلی صدرآباد؛ فرامرز سهرابی؛ اسماعیل سعدی پور؛ علی دلاور؛ زهرا خوشنویسان
چکیده
هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی و میزان پایداری اثر برنامه ایمنسازی تربیتی– اجتماعی با رویکردآموزههای اسلامی با ایمنسازی در برابر استرس بر خطرپذیری دانشآموزان است. روش تحقیق روش تجربیبا طرح پیشآزمون – پسآزمون با دو گروه آزمایشی و گروه آزمایش بود. نمونهی پژوهش 94 دانشآموزدارای رفتار پرخطر بود که به صورت تصادفی خوشهای انتخاب شدند. ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی و میزان پایداری اثر برنامه ایمنسازی تربیتی– اجتماعی با رویکردآموزههای اسلامی با ایمنسازی در برابر استرس بر خطرپذیری دانشآموزان است. روش تحقیق روش تجربیبا طرح پیشآزمون – پسآزمون با دو گروه آزمایشی و گروه آزمایش بود. نمونهی پژوهش 94 دانشآموزدارای رفتار پرخطر بود که به صورت تصادفی خوشهای انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری مقیاس رفتارهایپرخطر زادهمحمدی و همکاران بود. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس کاهش معنادار را در میانگین نمرههایخطرپذیری دو گروه آزمایش، و نتایج آزمون توکی تفاوت معنادار در نتایج دو گروه را نشان داد. همچنینآزمون t زوجی نشان داد که اثر آموزش ایمنسازی تربیتی- اجتماعی مبتنی بر آموزههای اسلامی به مدتشش ماه پایدار است. این پایداری در برنامه ایمنسازی در برابر استرس ثابت نشد. یافتهها حاکی از آن استکه هر دو برنامه ایمنسازی تربیتی– اجتماعی مبتنی بر آموزههای اسلامی و ایمنسازی در برابر استرس رامیتوان به عنوان گزینههایی برای کاهش خطرپذیری دانشآموزان در نظر گرفت؛ لیکن برنامه ایمنسازیمبتنی بر آموزههای اسلامی پایداری اثر بیشتری دارد .
مقاله پژوهشی
مونا شیورانی؛ پرویز آزادفلاح؛ علیرضا مرادی؛ حسین اسکندری
چکیده
استرسپسازضربه و افسردگی، شایعترین بیماریهای مرتبط با حادثه آسیبزا هستند. هدف پژوهش حاضر تشخیص اثربخشی درمان مواجهه روایی بر کاهش علائم استرسپسازضربه و افسردگی همبود است. درمان مواجههروایی دربرگیرنده بسیاری از مؤلفههای مواجههسازی است و البته توجه مضاعفی دارد بر مستندسازی روشن فجایعی که قربانی متحمل ...
بیشتر
استرسپسازضربه و افسردگی، شایعترین بیماریهای مرتبط با حادثه آسیبزا هستند. هدف پژوهش حاضر تشخیص اثربخشی درمان مواجهه روایی بر کاهش علائم استرسپسازضربه و افسردگی همبود است. درمان مواجههروایی دربرگیرنده بسیاری از مؤلفههای مواجههسازی است و البته توجه مضاعفی دارد بر مستندسازی روشن فجایعی که قربانی متحمل شدهاست. در این مطالعه 24 نفر از زنان تهرانی با تجربه خیانت همسر و دارای استرسپسازضربه و افسردگی، با گمارش تصادفی در گروههای کنترل و آزمایش قرارگرفتند. همه افراد، مورد مصاحبهبالینی قرارگرفتند، سپس مقیاس تجدیدنظرشده تأثیررویداد (IES-R) و سیاهه‌افسردگی بک (BDI) را تکمیلکردند؛ گروه آزمایش هشت جلسه درمان را پشتسر گذاشتند و افراد هر دوگروه مقیاس و سیاهه را دوباره بلافاصله پس از درمان و سه ماه پس از آن تکمیل نمودند. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازههای مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج تحلیل آماری نشان داد استرسپسازضربه و دومولفه از سهمولفه آن (افکارناخواسته و برانگیختگی) در گروه آزمایش بلافاصله پس از درمان و سه ماه پس از آن به طور معنادار کاهش پیدا کردهاست. افسردگی نیز در گروه آزمایش بلافاصله پس از درمان به طور معنادار کاهش پیدا کرده و سیر نزولی خود را تا سه ماه بعد حفظ کردهاست. برطبق این پژوهش درمان حاضر میتواند در حیطه مسائل اجتماعی و برای درمان استرس پس‌از‌ضربه نیز به صورت مؤثر به کار گرفته شود. موفقیت این درمان را در بستر فرهنگ ایرانی میتوان مدیون جنبه روایی درمان تلقی کرد. پژوهش حاضر همچنین تأیید میکند که روابط فرازناشویی، میتواند منجر به استرسپسازضربه در فرد قربانی شود.
مقاله پژوهشی
مجید محمود علیلو؛ زینب خانجانی؛ احمد بیات
چکیده
دوران نوجوانی یکی از دورههای تحولی مهم است. مشکل در تنظیم هیجان، مقابله و نیز وجود نشانههای شخصیت مرزی میتواند منجر به اختلالات اضطرابی شود. هدف این پژوهش پیشبینی اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب نوجوانان براساس تنظیم هیجان، راهبردهای مقابلهای و نشانههای اختلال شخصیت مرزی بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیشبینی ...
بیشتر
دوران نوجوانی یکی از دورههای تحولی مهم است. مشکل در تنظیم هیجان، مقابله و نیز وجود نشانههای شخصیت مرزی میتواند منجر به اختلالات اضطرابی شود. هدف این پژوهش پیشبینی اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب نوجوانان براساس تنظیم هیجان، راهبردهای مقابلهای و نشانههای اختلال شخصیت مرزی بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیشبینی بود. جامعه‌ی آماری کلیه‌ی دانشآموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان شهرستان تویسرکان در سالتحصیلی 94- 1393 بود که 331 نفر از آنان به روش طبقهای انتخاب شدند. آزمودنیها پرسشنامههای تنظیم هیجان گراس و جان، راهبردهای مقابلهای اندلر و پارکر، اختلال شخصیت مرزی (BPI) و اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب را پاسخ دادند. دادهها به روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل دادههای این پژوهش نشان داد که تنظیم هیجان، راهبردهای مقابلهای و نشانههای اختلال شخصیت مرزی نوجوانان میتواند نشانههای اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب را پیشبینی کند (05/0 > P). همچنین بین تنظیم هیجان با نشانههای اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب، راهبردهای مقابلهای با نشانههای اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب و نشانههای اختلال شخصیت مرزی با نشانههای اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب، از نظر آماری همبستگی معنادار وجود دارد (05/0 > P). بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که تنظیم هیجان، شیوه‌ی مقابلهی نوجوانان و میزان بروز نشانههای اختلال شخصیت مرزی در بروز نشانههای اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب نقش مهمی دارد و میتوان با توجه به ویژگیهای روان‌شناختی مذکور بروز یا عدم بروز این دسته از اختلالات را در نوجوانان پیشبینی کرد.
مقاله پژوهشی
پروانه علائی؛ منصور بیرامی
چکیده
خشم و تجربهی آن در محیط مدرسه از هیجانهای رایج دورهی نوجوانی است که همواره مورد توجه روانشناسان بوده است. بر اساس نظریهی تانگنی، احساس شرمساری پیشزمینهی بروز هیجان خشم محسوب میشود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت شرم در کاهش خشم نوجوانان دختر در محیط مدرسه انجام گرفت. برای تحقق آن، از روش تحقیق نیمه آزمایشی، ...
بیشتر
خشم و تجربهی آن در محیط مدرسه از هیجانهای رایج دورهی نوجوانی است که همواره مورد توجه روانشناسان بوده است. بر اساس نظریهی تانگنی، احساس شرمساری پیشزمینهی بروز هیجان خشم محسوب میشود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت شرم در کاهش خشم نوجوانان دختر در محیط مدرسه انجام گرفت. برای تحقق آن، از روش تحقیق نیمه آزمایشی، طرح پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. در این راستا، دانشآموزان دورهی راهنمایی دو مدرسهی دولتی دخترانهی شهر تبریز با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب و غربال شدند. در نهایت، سی نفر از هر مدرسه به روش نمونهگیری هدفمند و مبتنی بر نتایج مقیاس خشم چندبعدی مدرسه انتخاب شدند. در هر مدرسه دو گروه 15 نفری تشکیل شد؛ مدارس به صورت تصادفی، گروههای آزمایشی و کنترل فرض شدند و به ترتیب بستهی آموزشی و پلاسیبو را دریافت کردند. نتایج تحلیل کوواریانس تکمتغیرهی یکراهه پس از بررسی و تحقق پیشفرضهای آن، نشان داد که مداخله اثربخش بوده (04/11 = F ، 01/0 >P) و آموزش مدیریت شرم در طی هشت جلسهی هفتگی 75 دقیقهای، 17% تغییرات خشم مدرسهای را تبیین میکند. همچنین، بر اساس نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیرهی یکراهه از میان مولفههای خشم چندبعدی (خشم، خصومت و مقابلهی سازنده و مخرب)، نمرهی خردهمقیاس خشم کاهش معنیداری یافت (15/0= Eta ، 82/8 = F ، 01/0 >P). مطابق با یافتههای پژوهشی و با در نظر گرفتن محدودیتهای آن، بکارگیری بستهی آموزشی حاضر برای کاهش خشم مدرسهای نوجوانان دختر پیشنهاد میشود.
مقاله پژوهشی
مهرداد حاجی‌حسنی؛ عفت السادات محمود پناهی؛ بهرام میرزاییان
چکیده
پردازش حسی و معنایی اطلاعات دو عامل مهم در تعیین واکنش‌های رفتاری می‌باشند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه پردازش حسی و معنایی اطلاعات در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و افراد عادی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود و جامعه آماری پژوهش شامل افراد مراجعه کننده به مرکز روانپزشکی ایران بود که به روش نمونهگیری هدفمند 30 بیمار ...
بیشتر
پردازش حسی و معنایی اطلاعات دو عامل مهم در تعیین واکنش‌های رفتاری می‌باشند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه پردازش حسی و معنایی اطلاعات در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و افراد عادی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود و جامعه آماری پژوهش شامل افراد مراجعه کننده به مرکز روانپزشکی ایران بود که به روش نمونهگیری هدفمند 30 بیمار مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و 30 فرد عادی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پردازش حسی و معنایی اطلاعات از طریق پرسشنامه نیمرخ حسی بزرگسالان براون و آزمون افتراق معنایی آزگود مورد ارزیابی قرار گرفتند. از روش تحلیل واریانس چند متغیره(مانووا) جهت تحلیل داده ها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مولفه های حساسیت حسی و دورجویی حسی و نیز در تمامی مولفه های پردازش معنایی اطلاعات (بعد زندگی) با افراد عادی تفاوت معناداری دارند(05/0>P). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی نقایصی در حساسیت حسی و دوری جویی حسی دارند. به علاوه، در مقایسه با افراد عادی، بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی زندگی را قدرتمندتر، ناآرامتر، خطرناکتر و منفیتر ارزیابی میکنند. این یافته ها مورد بحث قرار گرفتند.
مقاله پژوهشی
مریم ولد خانی؛ عبدالباسط محمود پور؛ کیومرث فرح‌بخش؛ حسین سلیمی بجستانی
چکیده
امروزه، با گذر جوامع از مرحله سنتی و جمع‌گرا به مرحله مدرنیته و فردگرا، شاهد افزایش سن ازدواج (و خصوصاً در میان بانوان) و تمایل به همسرگزینی بر اساس انتخاب فردی هستیم. از طرف دیگر، همچنان شاهد افزایش نارضایتی، ناسازگاری، بی تعهدی، طلاق و به‌طورکلی؛ کاهش کیفیت زناشویی زوج‌ها هستیم که موجب آسیب به کانون گرم و مقدس خانواده و پیکره اجتماع ...
بیشتر
امروزه، با گذر جوامع از مرحله سنتی و جمع‌گرا به مرحله مدرنیته و فردگرا، شاهد افزایش سن ازدواج (و خصوصاً در میان بانوان) و تمایل به همسرگزینی بر اساس انتخاب فردی هستیم. از طرف دیگر، همچنان شاهد افزایش نارضایتی، ناسازگاری، بی تعهدی، طلاق و به‌طورکلی؛ کاهش کیفیت زناشویی زوج‌ها هستیم که موجب آسیب به کانون گرم و مقدس خانواده و پیکره اجتماع میگردد. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر سن ازدواج، تفاوت سنی و سبکهای همسرگزینی، بر کیفیت زندگی زناشویی زنان متأهل شهر تهران صورت پذیرفت. طرح پژوهش از نوع علّی مقایسهای میباشد. جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر زنان تهرانیاند که ۴۰۰ نفر از آنها با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس غیر احتمالی و با مراجعه به پارکهای عمومی در سطح شهر تهران انتخاب شدند و به مقیاس کیفیت زناشویی، فرم تجدیدنظر شده (RDAS) و پرسش‌های مرتبط با الگوهای همسرگزینی و سن ازدواج، پاسخ دادند. از یافتههای قابل توجّه این پژوهش میتوان به تأثیر منفی ازدواج در سنین نوجوانی و ازدواج بر اساس سبکهای همسرگزینیای که به نوعی با اجبار همراهند بر کیفیت زندگی زناشویی اشاره کرد. همچنین در این پژوهش نشان داده شد که تفاوت سنی زوجین تأثیر معناداری بر کیفیت زندگی زناشویی ندارد.
مقاله پژوهشی
یوسف کریمی؛ سکینه الماسی؛ رزگار محمدی؛ حسن فاضلی
چکیده
در سال‌های اخیر با توجه به افزایش آمارهای طلاق در کشور و آسیب‌ها و مشکلات ناشی از طلاق، توجه به علل این پدیده مورد توجه قرارگرفته شده است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه کیفی بسترهای طلاق در تجربه افراد مطلقه شهر رشت است. از میان روش‌های تحقیق کیفی برای بررسی تجربه طلاق روش پدیدارشناسی بکار گرفته‌شده است. 25 شرکت‌کننده به‌وسیله نمونهگیری ...
بیشتر
در سال‌های اخیر با توجه به افزایش آمارهای طلاق در کشور و آسیب‌ها و مشکلات ناشی از طلاق، توجه به علل این پدیده مورد توجه قرارگرفته شده است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه کیفی بسترهای طلاق در تجربه افراد مطلقه شهر رشت است. از میان روش‌های تحقیق کیفی برای بررسی تجربه طلاق روش پدیدارشناسی بکار گرفته‌شده است. 25 شرکت‌کننده به‌وسیله نمونهگیری هدفمند و با استراتژی نمونهگیری معیار انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و برای تحلیل دادههای حاصل از مصاحبههای پدیدارشناسی از روش تحلیل تماتیک استفاده شد. یافتهها در زمینه بسترهای طلاق شامل 9 زیر مضمون بود که در چهار بزرگ مضمون کلان، میانی، خرد و تعاملی طبقهبندی میشود. ساختار تجربه مشارکتکنندگان نشاندهنده سیستمی بودن ابعاد طلاق، چرخشی بودن عوامل طلاق و روابط ساختاری میان بسترهای طلاق است؛ بنابراین برای هرگونه برنامه پیشگیرانه، مشاوره و مداخله در بحران طلاق باید به این روابط ساختاری، چرخشی و چند علتی توجه شود.
